Στο Καστέλλι (βυζ,Castelli) βρίσκεται στην περιοχή του Νέπωσι και είναι κτισμένο κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα σε θέση κατοικημένη με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα τουλάχιστον από το 1500 π.Χ. Η ονομασία Νέπωσι προέρχεται πιθανώς από το λατινικό nepos που σημαίνει εγγονός είτε στην ύστερη λατινική ανιψιός, στα ελληνικά η λέξη Νέπους έχει την έννοια νεογνών από όπου προέρχεται και ο νεποτισμός δηλ. η συγγενοκρατία. Άλλες εκδοχές είναι να προήλθε από το Νέ-πω(ου)σι, σημ. πυκνή ομίχλη (πούσι, το: τουρκ. pus: ομίχλη, καταχνιά) ή από το σλαβικό νε(μ)πο(σ)ι (nebois, σημ. ισχυρός - δυνατός). Το παλαιότερο εύρημα στην περιοχή, είναι ένα μυκηναϊκό μελαμβαθές κεραμικό όστρακο. Τα συμπεράσματα από την επιφανειακή μέχρι στιγμής μελέτη του κάστρου είναι τα εξής: Στην κορυφή ενός οχυρού λόφου, φύσει και θέσει απόρθητου, είναι κτισμένο το κάστρο Καστέλλι, όπως το ονομάζουν οι Παλαιοχωρινοί, το μεγαλύτερο στη Χαλκιδική. Η μόνη σύνδεση του λόφου με το βουνό είναι ένα στενό απόκρημνο μονοπάτι. Βρέχεται από τρεις πλευρές από τον «Παλαιοχωρινό λάκκο», βασικό παραπόταμο του Χαβρία, που ρέει στο βάθος χαράδρας 30 - 40 μέτρων. Περιβάλλεται σε μεγάλη ακτίνα από τοπίο με πυκνή βλάστηση. Το κάστρο καταλαμβάνει έκταση 15 στρεμμάτων (σε επίπεδο) και περιστοιχίζεται από τείχος μήκους 800 - 1000 μέτρων περίπου και ύψους 4 - 5 μέτρων. Το τείχος φαίνεται να έχει τρεις οικοδομικές φάσεις, που ξεχωρίζουν στο ύψος και δείχνουν πόσες φορές ανακατασκευάσθηκε μετά από καταστροφές. Κτίστηκε κατά τον 5ο αι μ.Χ. σε θέση κατοικημένη τουλάχιστον από το 1500 π.Χ. Το κάστρο έπαθε σοβαρές ζημιές, ίσως κατά τον 6ο αι. και πρέπει να εγκαταλείφθηκε. Υπάρχει τοπικός λαϊκός μύθος για τον ισχυρό βασιλιά «Νέπους» ο οποίος, σε συνδυασμό με τα ανασκαφικά ευρήματα (χρονολόγηση κατασκευής) ενισχύει τη σκέψη ότι το κάστρο αναφέρεται στον Flavius Julius Nepos (430-480) που ήταν ο τελευταίος νόμιμος αυτοκράτορας (474-475 και εξόριστος το 474 - 480) του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους. Επίσης λόγω της ύπαρξης και του ποταμού Χαβρία στην περιοχή υπάρχει και η εικασία να συνδέεται[εκκρεμεί παραπομπή] με τον Αθηναίος στρατηγό Χαβρία(420 π.Χ. - 357 π.Χ.) του οποίου την βιογραφία (Χαβρίας 1.1-4.3) έγραψε ο Κορνήλιος Νέπως (Cornelius Nepos - Ρωμαίος ιστορικός και βιογράφος του 1ου π.Χ. αι.) Κατά τη δεκαετία του 910 μ.Χ. πρέπει να είχε ήδη επισκευασθεί και στο εσωτερικό του είχε αναπτυχθεί μεγάλο χωριό. Αυτή την περίοδο, περίοδο εντάσεως των βυζαντινο-βουλγαρικών πολέμων, πρέπει να ήταν ένα από τα βασικά στρατιωτικά ερείσματα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας στην κεντρική Χαλκιδική. Ακολούθησε νέα καταστροφή και νέα μικροεπισκευή του. Περίπου στα μέσα του 14ου αι. πρέπει να εγκαταλείφθηκε οριστικά. Επίσης έχει βρεθεί κτητορική επιγραφή (δύο μαρμάρινα τεμάχια) τών βυζαντινών επισκευών του κάστρου, χρονολόγησης περί το 915, με αναφορά στον βυζαντινό αυτοκράτορα Κων/νο Ζ΄ Πορφυρογέννητο και την συμβασίλισσα μητέρα του Ζωή Καρβουνοψίνα...
Read moreΘα βάλω πέντε αστέρια. Θα επανέλθω για να προσθέσω φωτογραφίες. Όταν βλέπετε στους χάρτες βυζαντινά και αρχαία στην Ελλάδα σε σημεία περίεργα και εκτός πολιτισμού τα 8 στα 10 θα είναι παρατημένα και εννοείται συντρίμμια. Μη περιμένετε να δείτε κάστρο όπως στεκόταν στα αρχαία ή βυζαντινά χρόνια. Δυστυχώς. Στην Ελλάδα ελάχιστα μνημεία και αρχαία λαμβάνουν τη φροντίδα που τους αρμόζει. Το συγκεκριμένο είναι αφημένο στη τύχη του και κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει ανασκαφεί καν πλήρως. Οπότε θα δείτε μικρά τοιχία από το άλλοτε μεγάλο τείχος και συντρίμμια αυτού. Γενικότερα βρίσκεσαι αρκετά μέσα στο δάσος/καταφύγιο άγριας ζωής του ποταμού Χαβρία και έχει αφομοιωθεί από τη φύση οπότε υπάρχει περίπτωση να μην το αντιληφθείτε καν. Αυτοκίνητα πηγαίνουν όλων των ειδών αρκεί να μην έχει λάσπη. Φτάνεις στο σημείο που βρίσκεται το παρατηρητήριο όπου μπορείς και να παρκάρεις. Ελάχιστος χώρος για παρκάρισμα. Επίσης υπάρχει πεζοπορικό μονοπάτι που οδηγεί στο κάστρο και βαθιά μέσα στο δάσος στη περιοχή Περιστέρι. Υπάρχει ένας καταρράκτης εκεί αλλά δε πήγαμε έως εκεί. Θα επανέλθουμε για...
Read moreΣε έναν σχετικά καλό χωματόδρομο με ελάχιστα δύσκολα, διανύοντας μονοψήφιο αριθμό χιλιομέτρων, φτάνουμε στην άκρη ενός υψώματος, από το οποίο ξεκινάει ένα μονοπάτι για να φτάσουμε στο βυζαντινό κάστρο. Βρισκόμαστε βαθιά μέσα στο δάσος, με μία αίσθηση απομόνωσης και την απόλυτη ησυχία, η οποία σπάει από τη βουή του ποταμού χαμηλά. Το κιόσκι προσφέρει οπτική επαφή με τα γύρω υψώματα, ηρεμία, χωρίς όμως κάποια ιδιαίτερη θέα, πέραν του απέραντου πράσινου που γεμίζει τα...
Read more