Το Σπήλαιο Νυμφολήπτου ή Πανός ή Αρχεδήμου βρίσκεται στην νότια πλευρά του Υμηττού, βορείως των εγκαταστάσεων της Σχολής Ευελπίδων, στην περιοχή Βάρης Αττικής. Η μορφολογία και οι φθαρμένες βαθμίδες που οδηγούν στο εσωτερικό του σπηλαίου καθιστούν δύσκολη και αρκετά επικίνδυνη την κατάβαση. Φημολογείται ότι σε αυτό το χώρο τον επισκέφθηκε ο Πλάτωνας και συνέλαβε τον μύθο του Σπηλαίου. Το σπήλαιο επισκέφθηκε για πρώτη φορά το 1765 ο περιηγητής Richard Chandler και έκτοτε αποτέλεσε τόπο επίσκεψης όλων των ξένων περιηγητών που περνούσαν από την Αττική (Foucherot, Fauvel, Gell, Dodwell, Ross, Curtius, Kaupert, Leake, Byron). Ανασκαφική έρευνα διενεργήθηκε στο σπήλαιο το 1901 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, υπό την διεύθυνση του C. H. Weller. Πρόκειται για μικρό δίχωρο σπήλαιο μείζονος αρχαιολογικής σπουδαιότητας. Oι αίθουσές του διαμορφώθηκαν από τον Θηραίο Αρχέδημο, που πίστευε ότι ήταν «νυμφόληπτος» (δηλαδή νεραϊδοπαρμένος), σε ιερό των Νυμφών, του Πανός και του Απόλλωνος κατά το τρίτο τέταρτο του 5ου αιώνα π.Χ. Αδιάψευστη μαρτυρία των πολυάριθμων επεμβάσεων του Αρχέδημου αποτελούν οι σωζόμενες σήμερα επιγραφές, τα λαξεύματα (βαθμίδες, θέσεις τοποθέτησης αφιερωμάτων, αύλακες, υδατοδεξαμενές, βωμοί), καθώς και τα ανάγλυφα που σκάλισε στα τοιχώματα και το εσωτερικό του σπηλαίου: ανάμεσά τους βρίσκεται κατά χώρα το άγαλμα ακέφαλης ένθρονης θεότητας, καθώς επίσης και το ανάγλυφο ανθρώπινης μορφής που απεικονίζει, όπως δηλώνει διπλή επιγραφή, τον ίδιο τον Αρχέδημο. Το σπήλαιο αποτέλεσε χώρο άσκησης εντατικής λατρείας. Εγκαταλείφθηκε ξαφνικά στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ. Άρχισε να χρησιμοποιείται πάλι από τους νεοπλατωνικούς κατά την εποχή του Ιουλιανού του Παραβάτη, τον 4ο αιώνα μ.Χ., και μέχρι τα τέλη του ίδιου ή τις αρχές του 5ου αιώνα, οπότε σταματά οριστικά η λειτουργία του ως λατρευτικού χώρου. Αυτό οφείλεται πιθανότατα σε καταστροφική επίθεση που δέχθηκε από τους χριστιανούς, οι οποίοι επιχείρησαν, χωρίς επιτυχία, να το μετατρέψουν σε χριστιανικό ασκητήριο. Τρία από τα σπηλαιόμορφα μαρμάρινα αφιερωματικά ανάγλυφα, που βρέθηκαν στο σπήλαιο, εκτίθενται στη Συλλογή Γλυπτών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το σπήλαιο (κακώς) δεν αποτελεί οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο. Προσωπικά πιστεύω ότι είναι το ωραιότερο Σπήλαιο από όλα όσα επισκεφθεί...
Read moreΤο σπηλαιο Νυμφοληπτου - Αρχεδημου . Μολις περασουμε 600-700 μετρα το νεκροταφειο δεξια μας υπαρχει κατι σαν πορτα με 2 κολωνες και κατηφοριζει χωματοδρωμος μεχρι το λοφακι οπου παιρνουμε τη δεξια πλευρα του .Υστερα απο 200 μετρα στα δεξια μας μολις 20 μετρα απο το χωματοδρομο παρατηρουμε ενα πλεγμα σαν πορτα τοποθετημενο στο εδαφος . Αυτη ειναι η εισοδος προς το 4ου αιωνα π.χ. σπηλαιο Αρχεδημου , το οποιο θα επρεπε να εχει αξιοποιηθει απο το Υπ.Πολιτισμου για τους εξης λογους. Ειναι μοναδικο στο ειδος του.Οι αιθουσες ειναι 2 και η καταβαση σε αυτο γινεται απο μικρη σμιλεμενη στο βραχο σκαλα. Κατω υπαρχουν ενας πετρινος θρονος με καθιστη γλυπτη μορφη αιγυπτιακης τεχνοτροπιας ενας βωμος , η λαξεμενη μορφη αλλα και το ονομα του γλυπτη Αρχεδημου χαραγμενο οριζοντια στο βραχο με μεγαλα ευκρινη γραμματα. Μια υπογεια διαδρομη που μεχρι πριν μερικες δεκαετιες περνουσε απο ενα ποταμι μενα μικρο ομορφο καταρακτη και οδηγουσε υπογειως εως ενα βαραθρο της περιοχης φραχθηκε με βραχους και μπαζα απο καποιους οι οποιοι και βοηθησαν στην ευρεση της τοποθεσιας του σπηλαιου και στη μεταφορα των ευρηματων τους αρχαιοκαπηλους της Αμερικανικης αρχαιολογικης σχολης να κλεψουν οτι αξιολογο υπηρχε εκει.Εκτοτε το σπηλαιο το επισκεφθηκαν αρκετοι καφροι σπαζοντας και παιρνοντας οτι σταλακτιτικο υλικο υπηρχε εκτος απο τον κεντρικο μεγαλου μεγεθους σταλακτιτη. Η σπηλια αυτη κραταει εως σημερα ιδιαιτερα θετικες ενεργειες , για οσους ξερουν να...
Read moreQuite difficult to find, as it is just off the path behind some trees. So I recommend saving the area offline and following on your maps to find the cave. Otherwise, it a very cool hike up the mountain, with amazing views. The cave isn't lit, so it's a steep stairs down into the cave and then dark if you try to go further in. The beginnings of the cave had some carved elements, if your an outdoor person...
Read more