Tarikhaneh Mosque — Attraction in دهستان حومه

Hidden Jewel of Early Islamic Architecture: A breathtaking fusion of Sassanid grandeur and Islamic elegance, Tarikhaneh Mosque stands just a short walk from Damghan's city center – easily accessible yet wonderfully peaceful, offering visitors an uncrowded glimpse into Persia's rich architectural heritage.

As one of Iran's oldest mosques (dating back to the 8th–9th century CE), this marvel seamlessly blends pre-Islamic and Islamic design in a way that will leave you in awe. The moment you step inside, its massive columns and sun-baked mud-brick walls transport you to another era, earning its poetic nickname, the Dome of the Desert.

Built atop the ruins of a Sassanid fire temple, Tarikhaneh symbolizes Iran's profound transition from Zoroastrianism to Islam. Its hypostyle prayer hall– with 18 towering columns – follows the earliest Islamic architectural traditions, while subtle Sassanid influences whisper of its past.

Besides, I recommend visiting Pir Alamdar and other landmark in Old Town part of the city.

Damghan may not be on every traveler's radar, but hidden gems like Tarikhaneh make it an unforgettable stop for those seeking Iran's authentic...

به نظر می رسد این نام ترکیبی از ترکی (تاری ؛ خدا ) و خانه فارسی است . « گدار » باستان شناس معروف درباره مسجد تاریخانه چنین نوشته است:« نمونه ای از بناهایی که مقدم بر دوره سلجوقیان است می توانیم ارئه دهیم یعنی مقدم بر دوره ای که نمونه اصلی مساجد ایران در آن تشکیل یافته است دو نمونه از میان آنها مسجد جامع نائین و تاریخانه دامغان است » تاریخانه به معنی خانه خدا است و آن را مسجد چهل ستون هــــــم می نامند و این رقم اغلب در ایران نماینده آن نیست که حتماً چهل ستون داشته باشد بلکه به معنی ستون های متعدد است نقشه این بنا نقــشه مساجد صدر اسلام است که از هر عنصر خارجی عاری است.

در دوره سلجوقیان به جای مناره خشت و گلی آن که ریخته بود برجی از آجر ساخته اند. این مناره جدید را در جای مناره قدیم نساخته اند بلکه در کنار آن بنا کرده اند. این بنا شامل صحنی است تقریباً مربعی که از چهار طرف طاق هایی دارد و یکی از طاق نماها که عمیق تر از دیگران است جای مقصوره مسجد را دارد و به همین جهت مواجه با قبله است نقشه این مسجد ساده ترین و خالص ترین و حتی می توان گفت علمی ترین مساجد صدر اسلام است.

در بنای تاریخانه یعنی در اشــــــکال معماری که در آن به کار برده اند و در شکل ساختمان هیچ چیز نیست که ایرانی خالص نباشد حتی می توان گفت در این بنا هیچ شکل و هیچ جزئی از ساختمان نیست که متعلق به معماری زمان ساسانیان نباشد . تاریخانه از حیث نقشه به قدری بیگانه از ایران است و از حیــــــث ساختمان به قدری ایرانی است که یکی ازمسافرین که به این قبیل اماکن توجه داشته یعنی«ایستویک» تصور کرده است که خرابه های آن یکی از معابد یا یکی از قصرهای دوره شهر هکاتم پیلس است.

بنابر وصفی که شد باید حتی المقدور تاریخانه را به دوره ساسانیان نزدیک دانست ولی باید در زمانی متوقف شد که نقشه اصلی مسجد را کشیده اند به وسیله نمونه های اصلی می دانیم که این نقشه از اواسـط دوره بنی امیه متداول بوده است . در هر صورت می توان آخر دوره بنی امیه را قدیمی ترین زمان ساختمان این بنا دانست . از سوی دیگر می توان این گونه دانست که زمان ساخت اصلی این مسجد بین جلوس اولین خلیفه عباسی یعنی «سفاح » در ۱۳۲ ( ه . ق) و سلطنت هارون الرشید ۱۷۰-۱۹۳ (ه. ق) دانست یعنی در اواسط قرن دوم هجری قمری.آنچه اکنون از مسجد تاریخانه مانده است ۲۶ ستون است که ضخامت هر یک چهار متر و به ارتفاع ۲متر و ۸۴ سانتی متر است و شش دهانه طاق و یک طاق بزرگتر که محل منبر...

one of the oldest mosques in Iran. lts construction date is not known with certainty, but it was probably built atop a Sasanian fire temple of the early period. Tarik Hane, or "God's House': integrates a simple Arabic mosque plan with Sasanian building techniques. There are single rows of lateral arcades and the entrance facade extends towards the courtyard. A tripod support system is seen on the kibla side. However, vaults extend towards the courtyard in the form of naves, with three rows of supports on each side, on both sides of the central...