The Maragheh observatory, also spelled Maragha, Maragah, Marageh, and Maraga, was an astronomical observatory established in the mid 13th century under the patronage of the Ilkhanid Hulagu and the directorship of Nasir al-Din al-Tusi, a Persian scientist and astronomer.
Learn more insights from Wanderboat AI.
رصدخانه مراغه یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین مراکز علمی زمان خودش بود که توی قرن هفتم هجری (۱۳ میلادی) ساخته شد. این رصدخانه به همت خواجه نصیرالدین طوسی، که یکی از بزرگترین دانشمندان ایرانی بود، و با حمایت هلاکوخان مغول تأسیس شد. در اون دوره، نجوم و ستارهشناسی خیلی مهم بود، چون هم برای مسائل دینی مثل تعیین اوقات شرعی به کار میرفت، هم برای پیشبینیهای نجومی که پادشاهها بهش علاقه داشتن.
بعد از حمله مغولها به ایران و تصرف بغداد، خواجه نصیر تونست با سیاست و تدبیر خودش جایگاه خوبی بین مغولها پیدا کنه. هلاکو هم که متوجه دانش و علم بالای خواجه نصیر شده بود، بهش اجازه داد تا یه مرکز علمی راه بندازه. این شد که توی مراغه، روی یه تپه بلند، رصدخانهای ساخته شد که بزرگترین مرکز علمی اون زمان شد.
رصدخانه مراغه فقط یه جای معمولی برای تماشای ستارهها نبود، بلکه یه مجموعه کامل علمی بود. اینجا علاوه بر ابزارهای پیشرفته نجومی مثل ذاتالحلق، یه کتابخانه بزرگ هم داشت که پر از کتابهای نجومی، ریاضی، فلسفی و علمی بود. خیلی از این کتابها از بغداد و جاهای دیگه آورده شده بودن. همچنین، دانشمندای بزرگی از کشورهای مختلف مثل چین، مصر و شام به اینجا اومده بودن تا توی این مرکز کار کنن و یاد بگیرن.
یکی از مهمترین کارهایی که توی این رصدخانه انجام شد، تهیه زیج ایلخانی بود. این کتاب یه جدول نجومی خیلی دقیق بود که برای محاسبه موقعیت ستارهها و سیارات استفاده میشد. این زیج تا قرنها بعد، توی سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، کارهای علمیای که توی این رصدخانه انجام شد، زمینهساز پیشرفتهای بعدی در علم نجوم شد و حتی روی دانشمندای بزرگی مثل کوپرنیک هم تأثیر گذاشت.
بعد از مرگ خواجه نصیر و کاهش حمایتهای مالی، رصدخانه کمکم رو به افول رفت. البته، تا مدتی همچنان دانشمندایی اونجا فعالیت میکردن، ولی کمکم متروکه شد. امروزه از اون مجموعه بزرگ فقط یه سری خرابه باقی مونده، اما تأثیرش روی علم نجوم و ریاضیات هنوز هم حس میشه.
رصدخانه مراغه فقط یه مرکز علمی نبود، بلکه یه نقطه عطف توی تاریخ علم محسوب میشه. اینجا نشون داد که چطور علم میتونه با حمایت درست رشد کنه و تأثیرات بلندمدتی بذاره. اگه امروز از ایران و دانشمندای ایرانی توی تاریخ علم اسم برده میشه، یکی از دلایلش مراکزی مثل رصدخانه مراغه هست که توی زمان خودشون نقش بزرگی توی...
Read more
It was perhaps the most prestigious and the biggest observatory in the world during the medieval time. This complex was built by Naser al-Din al-Tusi, one of the most famous scientists in the Islamic world at his time, with the patronage of Hulegu Khan during the second half of the thirteenth century. It remained active for more than half a century till the collapse the Ilkhanids shortly after the death of its last ruler Abu Said in 1335. It is said that thousands of scholars and scientists used to study there.
Currently only the base of the original building remains. Recently, the remaining part has been covered with a dome structure to protect it from further...
Read more
رصدخانه مراغه در دورهٔ هلاکوخان زیرنظر خواجه نصیرطوسی در شهر مراغه ساختهشد. این رصدخانه روی تپهای در غرب مراغه در نزدیکی دو روستا به نامهای طالبخان و حاجیکرد قرار داشتهاست که دریاچهٔ ارومیه را میتوان از دوردست از آنجا دید.امروزه تنها پیهای بخشهای مختلف و بخشی از سدس سنگی آن باقیماندهاست. بنای رصدخانهٔ مراغه در سهشنبه ۴ جمادیالاول ۶۵۷ قمری(۱۶ اردیبهشت ۶۳۸) برابر با شب تولد زینب دختر علی بن ابیطالب به سفارش خواجه نصیرالدین طوسی و به فرمان هولاکو -نوهٔ چنگیزخان مغول- آغاز شد. هولاکو برای نگهداری این سازمان پژوهشی موقوفههای ویژهای درنظر گرفت. کتابخانهای شامل ۴۰۰ هزار جلد کتاب و ابزارهای اخترشناسی، از جمله ذاتالربع دیواری به شعاع ۴۳۰ سانتیمتر، حلقهدار (ذاتالحلق)، حلقهٔ انقلابی، حلقهٔ اعتدالی و حلقهٔ سموت نیز فراهم شدند. در همینجا بود که زیج ایلخانی بهسال ۶۷۰ هجری (۱۲۷۶ میلادی) فراهم شد. رصدخانهٔ مراغه فقط مخصوص رصد ستارگان نبود و یک سازمان علمی گسترده بود که بیشتر شاخههای دانش درس داده میشد و مشهورترین دانشمندان آن عصر -از جمله قطبالدین شیرازی، کاشف علت اصلی تشکیل رنگین کمان- در آنجا جمع شده بودند. بهعلاوه چون در آن زمان ارتباط علمی چین و ایران بهعلت استیلای مغولان بر هر دو سرزمین برقرار شدهبود، دانشمندان چینی -از جمله فردی بهنام فائو مونجی- در این مرکز فعالیت داشتند. همچنین فیلسوف و فرهنگنامهنویس مسیحی -ابنالعبری- در رصدخانهٔ مراغه به درسدادن کتابهای اصول اقلیدوس والمجسطی...
Read more
