گرداب سنگی خرم آباد که در گویش لری به آن “گرداوبردینه” گفته می شود یکی از آثار تاریخی بجای مانده از دوره ساسانیان است که به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی و گردشگری در استان لرستان و شهر خرم آباد خودنمایی می کند.
این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرم آباد و در میان بافت قدیمی شهر در میدان تختی واقع شده است.
بنای گرداب سنگی با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمه ای فصلی احداث شده، قطراین بنا 18 متر با پهنای سه متر و بلندای 10 متر از کف چشمه است. توزیع آن در سطح شهر شاپورخواست و مشروب نمودن اراضی و بهره برداری از آسیابهای آبی بوده است.
ساختمان پل شاپوری وخرابه های شهر شاپورخواست مشاهده شده است که آنرا منسوب به دوره ساسانی نموده است. این بنا به شماره 1274 در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
مواد و مصالح بکار رفته در گرداب سنگی از سنگ های لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است که در ساختمان پل شاپوری و خرابه های شهر شاپورخواست در استان لرستان نیز مشاهده شده است.
طغیان آب این چشمه فصلی معمولا در نیمه دوم بهمن آغاز می شود و این امر موجب بالا آمدن سطح آب درون این گرداب می شود.
افزایش و سرریز شدن آب این چشمه از طریق کانال های ساخته شده و جداول طراحی شده در شهر خرم آباد آب آن را به درون رودخانه شهر سرازیر می کند.
چشمه گرداب سنگی 170 لیتر در ثانیه آبدهی دارد که در اوایل فصل بهار آبدهی آن افزایش می یابد.
بنای تاریخی چشمه گرداب سنگی خرم آباد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که می تواند مکانی زیبا و جذاب برای دیدن گردشگران داخلی...
Read moreقدمت گرداب سنگی به دوره ساسانی برمی گردد و برای ساخت دیواره آن از سنگ و ساروج استفاده شده است. این دیوار اطراف یک چشمه را احاطه و آب را در خود ذخیره کرده است. در زمان های قدیم آب از این محل به وسیله کانال کشی هایی به نقاط مختلف شهر شاپور خواست منتقل می شد. این سازه ۱۸ متر قطر، ۳ متر پهنا و ۱۸ متر ارتفاع دارد، در سمت شرق آن دریچه ای به اندازه ۱۶۰* ۹۰ متر ساخته شده که به وسیله ی یک شی ء کشویی مسدود می شده تا آب به سمت جوی غربی گرداب منتقل شود. این گرداب سنگی در گذشته فواید زیادی داشته است به طوری که در فاصله ۱۲ کیلومتری گرداب دره ای به اسم بابا عباس هست که در آن بقایایی از یک آسیاب به چشم می خورد که آب مورد نیاز خود را از گرداب سنگی می گرفته است. چشمه ی فصلی این گرداب از اواسط زمستان تا اواسط تابستان آب فراوانی دارد و در دیگر زمان های سال آب آن کمتر می شود. این چشمه در هر ثانیه ۱۷۰ لیتر آب می دهد که مقدار آن به خصوص در فصل بهار زیادتر می شود. مصالحی که این گرداب با آن ها ساخته شده همان موادی است که برای ساخت خرابه های شهر شاپورخواست و پل شاپوری در استان لرستان هم استفاده شده است. معمولا در نیمه دوم بهمن ماه آب این چشمه فصلی طغیان می کند و سطح آب درون گرداب کاملا بالا می آید و سرزیر می شود. کانال ها و جداولی که در سطح شهر خرم آباد هست سرریز آب چشمه را به سمت رودخانه منتقل می کند برگرفته از...
Read moreThe stone whirlpool in Khorram Abad, Lorestan is one of the old structures that dates back to the Sassanid period and was used to store spring water and transport it to different parts of the city. In the Lori dialect, a stone vortex is called "Bardine walnut". This whirlpool is made of stone and mortar. This circular structure surrounds the spring like a...
Read more