Legenda (wersja opowiadana w Val Gardena)
Dawno temu, u stóp góry Sassolungo, żyli pasterze, którzy wypasali owce i kozy na zielonych halach. Co rano wyprowadzali stada wysoko w góry, gdzie trawy były soczyste, a powietrze czyste i rześkie.
Wśród nich był młody pasterz o imieniu Tita, który wyróżniał się troskliwością wobec zwierząt. Ludzie mówili, że potrafił rozmawiać z kozami, znał rytm przyrody i był umiłowany przez duchy gór.
Pewnego roku przyszła dziwna, gorąca wiosna – śnieg topniał zbyt szybko, a góra zaczęła się kruszyć. Starsi pasterze ostrzegali, że duchy góry są niespokojne i nie należy wspinać się zbyt wysoko.
Ale Tita zlekceważył te ostrzeżenia – zapuścił się z owcami aż pod sam szczyt Sassolungo. Nagle niebo pociemniało, zerwał się wiatr, a z góry ruszyła lawina kamieni i lodu. Całe stado, wraz z Titem, zniknęło w ciszy.
⸻
👻 Po dziś dzień… • Mówi się, że w wietrzne wieczory można usłyszeć dźwięk dzwonków owiec i płacz młodego pasterza odbijający się od ścian Sassolungo. • Starsi pasterze opowiadają, że czasem na szlakach widuje się cienie lub postać chłopca prowadzącego kozę, który znika, gdy się do niego zbliżyć.
⸻
💧 Skąd się wzięła mgła na Sassolungo?
Zgodnie z legendą, duchy gór płaczą, gdy ktoś zlekceważy ich prawa. Mgła, która często spowija szczyt, to łzy góry, która wciąż opłakuje pasterza i jego owce.
📍 Podstawowe informacje • Wysokość: 3 181 m n.p.m. • Lokalizacja: Dolomity, Południowy Tyrol (Włochy), pomiędzy Val Gardena a Val di Fassa • Nazwy: • Sassolungo (wł.) – „Długa Skała” • Langkofel (niem.) – „Długi Czubek” • Saslonch (lad.) – oryginalna nazwa w języku ladyńskim
⸻
🏞️ Geografia i krajobraz • Sassolungo to imponujący masyw skalny, który dominuje nad doliną Val Gardena. • Góra ma charakterystyczną, wydłużoną sylwetkę, od której wzięła się jej nazwa. • Wraz z sąsiadującymi szczytami – Sassopiatto (Plattkofel) i Gruppo del Sella – tworzy jedną z najbardziej fotogenicznych panoram Dolomitów. • Jest częścią UNESCO Dolomites World Heritage Site – obszaru chronionego jako dziedzictwo przyrodnicze ludzkości.
⸻
🧗 Dla miłośników gór – wspinaczka i trekking • Sassolungo to mekka wspinaczy – pierwsze wejście odnotowano w 1869 r. • Góra oferuje zarówno techniczne drogi wspinaczkowe, jak i łatwiejsze trasy piesze wokół masywu. • Popularna jest trasa wokół Sassolungo i Sassopiatto – pętla ok. 17 km, z pięknymi widokami i schroniskami (Rifugio Comici, Rifugio Vicenza).
⸻
🚠 Jak się tam dostać? • Z Urtijëi można wjechać kolejką na Secedę, skąd roztacza się jeden z najlepszych widoków na Sassolungo. • Bezpośredni dostęp na przełęcz Passo Sella (2 240 m n.p.m.) umożliwia dojście do podnóża masywu. • Stamtąd startuje wiele szlaków oraz wyciągów.
⸻
🌸 Przyroda i zjawiska naturalne • Sassolungo słynie z zjawiska „enrosadira” – skały przy zachodzie słońca przybierają różowo-czerwony odcień. • To efekt odbicia światła w wapiennych skałach, które miejscowi łączą z legendą o królu Laurinie i jego różanym ogrodzie.
⸻
👻 Symboliczne znaczenie i legendy • Masyw Sassolungo uważany jest za „mistyczną bramę do Dolomitów” – samotny, wyniosły, inny niż reszta gór. • Związany z lokalnymi legendami (jak ta o pasterzu Ticie), duchami gór i dawnymi wierzeniami ladyńskimi. • Miejscowi traktują go z szacunkiem – jest symbolem Val Gardena i częstym motywem w rzeźbie i sztuce regionu.
⸻
🖼️ Sassolungo w kulturze • Często przedstawiany w rzeźbach drewnianych, obrazach i fotografii krajobrazowej. • Inspirował artystów, malarzy, alpinistów – jego majestatyczna forma przyciąga uwagę nawet z dużej odległości. • Często mówi się, że góra „zmienia twarz” – wygląda inaczej z każdej strony, w zależności od światła...
Read moreIl gruppo del Sassolungo è un gruppo montuoso delle Dolomiti, posto tra la Val Gardena e la Val di Fassa, in Trentino Alto Adige, tra le province di Trento e Bolzano. È ritenuto il simbolo di tutta la Val Gardena. Il gruppo, oltre a numerosi campanili, torri e punte minori, è formato da 8 cime principali che sono Sassolungo, Spallone del Sassolungo, Punta delle Cinque Dita, Punta Grohmann, detta anche Sasso Levante, Torre Innerkofler, Dente del Sassolungo, Cima Dantersass e Sassopiatto. La cima del Sassopiatto è raggiungibile tramite la via ferrata Oskar Schuster e per la via normale che risale il pendio sud-ovest. Le altre vette sono raggiungibili solo per vie alpinistiche. Alla portata di tutti è invece il sentiero che circonda il gruppo, percorribile in 4-5 ore con partenza dal Passo Sella. Il dislivello complessivo di questa escursione è di circa 200 metri. Questa escursione ha una salita estremamente ripida ma non difficile ma in ogni caso bisogna essere allenati ed equipaggiati bene, dato i vari sbalzi termici che la montagna può subire. Nei pressi della cima del Sassolungo è posto un bivacco come punto d'appoggio per i lunghi itinerari delle pareti est e nord, in vista anche della lunga e impegnativa discesa. Gli accessi sono facili e comodi a partire dal passo Sella. In ogni caso mi sento di dire che per affrontare questi sentieri e itinerari , bisogna essere esperti e preparati e muniti di tutte le sicurezze e soprattutto di affidarsi a delle guide...
Read moreOne of my favourite areas for skiing and the scenery around this area is stunning. The photo I took was on a sunny day in October after a few days of rain. We drove up to around 2200 metres and stayed for a few hours because the views were too good.
We now try to come back to the Dolomites as often as we can for skiing or hiking and with mountains like these, I think it's easy to see why. Just over an hour drive...
Read more