မုဒုံမြို့ကန်ကြီးစေတီတော်သည် မုဒုံမြို့အလယ်ဗဟိုမှ အရှေ့တောင်ယွန်းယွန်း ငါးဖာလုံခန့်အကွာ အဝေး မော်လမြိုင် သံဖြူဇရပ်ကားလမ်းမကြီး၏ အရှေ့ဘက်တွင် တည်ရှိသည်။
1918 ခုနှစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံ အစိုးရရှေးဟောင်း သုတေသနဌာနမှ နောက်ထပ်ဖြည့်စွက်ပြင်ဆင်သည့် မြန်မာပြည်ရှိ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင် အဆောက် အဦစာရင်း ပြန်တမ်းအခန်း (၃) စာမျက်နှာ (၁၂) အမှတ်စဉ် (၃၂) တွင် မုဒုံမြို့ ကန်ကြီးစေတီတော် နှင့်ကန်ကလေးစေတီတော်တို့ကို မြတ်စွာဘုရားသက်တော်ထင်ရှားရှိစဉ်ကပင် ဂဝံအုတ်တို့ဖြင့် ဆောက်လုပ် ထားကြောင်း ဖော်ပြပါရှိသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ မူလကန်ကြီးစေတီတော်သည် အလွန်ရှေးကျသော အဆောက်အဦး ဖြစ်သည်မှာ ယုံမှားသံသယဖြစ်ဖွယ်မရှိပါ။
သာသနာသက္ကရာဇ် ၂၃၉ ခုနှစ်တွင် သာသနာပြုဆရာတော်များဖြစ်ကြသော ရှင်သောဏနှင့် ရှင်ဥတ္တရမထေရ်မြတ်နှစ်ပါး မွန်ဒေသသို့ ကြွရောက်ကာ တရားဓမ္မဟောပြေပြသသည့်အခါ မွန်လူမျိုး ထောင်ပေါင်းများစွာတို့ အရိယာသာဝကများ ဖြစ်လာကြပြီးနောက် သာသနာ့ဘောင်သို့ ဝင်ရောက်ရဟန်းပြုကြ လေသည်။ သို့ဖြစ်၍ သာသနာတော် တစ်နေ့တစ်ခြား ထွန်းကားတိုးတက်လာလေသည်။ (ဇရားမြို့နယ်တွင် ဗညားသံဗွီး သည် မူလရှင်ရင်းစွဲ စေတီများ ကာလရှည်ကြာ၍ ပြုပြင်စောင့်ရှောက်မှု ချို့တဲ့သည့်အတွက် ပျက်စီးယိုယွင်းနေသည်ကို အသစ်တစ်ဖန် ပြန်လည်မွမ်းမံပြင်ဆင်ရာ ဇရားမြို့ရှိ ကော့ဖားစေတီ (ကျာ်ကံဖာ) နှင့် (ကွာန်လဗင်) လဲ့ဗင်ရွာ အရှေ့ဘက်ရှိ ကန်ကြီးစေတီ (ကျ်သဘင်ဇှော်) တို့ကို ဉာဏ်တော်အတောင်လေးဆယ်၊ ကန်ကလေးစေတီတော် (ကျာ်သဘင်မှံင်မဲ) နှင့် ဘင်လှိုင်စေတီတော် တို့ကို ဉာဏ်တော် သုံးဆယ့်ငါးတောင်၊ ကျိုက်ရွဲ (ကျာ်အရဲ) ကိုမူ ဉာဏ်တော်အတောင် သုံးဆယ်အထိ တိုးချဲ့ပြုပြင်မွမ်းမံတည်ဆောက်လေသည်။ ကန်ကြီးစေတီကို ယင်းသို့ထပ်မံပြုပြင်ပြီး ဉာဏ်တော်ကို မြှင့်တင်သည့်အခါ မူလရှိရင်းစွဲ ဆံတော်ဓါတ်အပြင် သရီရဓါတ်တော်ကိုလည်း ဌာပနာလေသည်။
လက်ရှိစေတီတော်သည် (၄.၆၂) ဧကကျယ်ဝန်းသော အတွင်းမဟာရာမ်တံတိုင်းအလယ်ဗဟို၌တည်ရှိပြီး ဉာဏ်တော်အမြင့် (၈၉) တောင်၊ ရှစ်မြှောက်ပန္နက်တော်နှင့် ဖိနပ်တော်၏အဝန်းမှာ (၄၁၈) တောင်ရှည်လျား၍ အုတ် အင်္ဂတေတို့ဖြင့် တည်ဆောက်ထားရာ အရံစေတီများမှာ မြေစိုက် (၃၃) ဆူ၊ ဖိနပ်တော်ပေါ်တွင် (၅၁) ဆူ၊ ပထမပစ္စယံပေါ်တွင် (၂၃) ဆူနှင့် အနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် မြေစိုက် (၁၇) ဆူရှိသည်။ စေတီတော်တည်ထားသည့် လက်ရာပြောင်မြောက်လွန်းသဖြင့် အလွန်သပ္ပါယ်လှသည်။ သို့ရာတွင် မည်သည့်ခေတ်တွင် မည်သူများ တိုးချဲ့မြှင့်တင်ပြုပြင်မွမ်းမံတည်ဆောက်ထားသည်ကိုမူကား ကမ္ဗည်းကျောက်စာ၊ မော်ကွန်း၊ မှတ်တမ်းများ မတွေ့ရှိ ရသဖြင့် အနုမာန မှန်းဆ၍သာ တင်ပြရချေမည်။
သို့ရာတွင် စေတီ၏ အဆောက်အဦကိုစိစစ်လေ့လာသုံး သပ်ရာတွင် အတွင်းသားနှင့် အလယ်ထပ်တို့၌ ဂဝံ ကျောက်၊ အပေါ်ယံတွင်လည်း ဂဝံအုတ်တို့ကို တွေ့ရှိရသည့်အပြင် ဓါတ်တော်များ ဌာပနာထားသည့်နေရာများ ကို သတ်မှတ်ထားသည့် ဌာနများဟု ယူဆရသော ဂဝံ ကျောက်တိုင် (၈) တိုင်ထက်မနည်း တွေ့ရှိရသဖြင့် လက်ရှိစေတီတော်ကို သက္ကရာဇ် ၁၁၉၈ ခုနှစ်လောက်တွင် တိုးမြှင့်ချဲ့ထွင်ပြုပြင်တည်ဆောက်သည်ဟု အနု မာန မှန်းဆရပေသည်။
ကန်ကြီးစေတီတော်မြတ်၏ ထူးခြားချက်မှာ စေတီရင်ပြင်ပေါ်သို့...
Read moreVisited in the evening and the place is very charming and relaxing. We drove one round along the lake and every scenery is amazing. Don’t forgot to stop at the entrance after the round and have Bu Thee Kyaw ( Fried Bottle-gout ) with very nice sauce but not too much sauce as can have diarrhea if you are not accustom...
Read moreThis lake is located within the territory of Mudon town. It is a pride of Mudon residents due to its unique history and stories told by elders. With a nice place for hanging out and photo shooting, this spot is highly recommended for Mudon visitors. Time to take it on your...
Read more