Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie — Attraction in gmina Żerków

Według źródeł pałac w Śmiełowie został wzniesiony w 1797 roku. Nie jest jednak wiadome, czy data ta odnosi się do rozpoczęcia, czy zakończenia prac budowlanych. Nie wiadomo również czy wyboru miejsca pod budowę dokonał właściciel i inicjator przedsięwzięcia, Andrzej Gorzeński herbu Nałęcz, prezes Sądu Apelacyjnego dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego, czy zatrudniony tutaj uznany, warszawski architekt Stanisław Zawadzki. Pewne jest jednak to, że pod koniec XVIII wieku pałac ulokowany na wzniesieniu, z rozległym widokiem na dolinę Lutyni, zdobił już tę okolicę. Zbudowany na planie podkowy, pałac wyróżniają bowiem: monumentalny, czterokolumnowy portyk joński zwieńczony naczółkiem i rzeźbą rycerza trzymającego tarczę z herbem Nałęcz Gorzeńskich, neopalladiańskie, arkadowe galerie, strojne panoplia i kartusze oraz charakterystyczne oficyny z łamanymi dachami, tzw. krakowskimi. Wnętrze pałacu zdobią z kolei sztukaterie autorstwa Michała Ceptowskiego oraz niezwykłe malowidła braci Antoniego i Franciszka Smuglewiczów. Ponadto integralną częścią tego zespołu rezydencjonalnego był założony za pałacem ogród krajobrazowy, będący miniaturą parku angielskiego, oraz pobliski folwark z budynkami gospodarczymi, wzniesionymi w tym samym stylu, również przez Stanisława Zawadzkiego. Andrzej Gorzeński zarządzał Śmiełowem aż do swojej śmierci w 1821 roku. Po jego śmierci majątek odziedziczył jego syn Hieronim, który jako oficer napoleoński oraz działacz patriotyczny nie tylko znacząco się przyczynił do rozwoju cenionej hodowli koni w Śmiełowie, lecz również, z racji położenia pałacu tuż przy granicy zaborów, zaangażował się w działalność niepodległościową, tworząc tutaj ośrodek patriotycznej kontrabandy, a w czasie powstania listopadowego, miejsce przerzutu ochotników do Królestwa Kongresowego.W tym momencie warto jeszcze wspomnieć o tym, że to właśnie w czasie trwania powstania listopadowego, a dokładniej mówiąc, w połowie sierpnia 1831 roku, do pałacu w Śmiełowie przybył pod przybranym nazwiskiem Adama Mühla Adam Mickiewicz, który miał wieźć ze sobą pisma od Legacji Polskiej w Paryżu dla Rządu Narodowego. Do powstania próbował przedostać się przez nadgraniczną wieś Komory, niemniej wobec zbliżającej się klęski zdecydował się na powrót. Przypuszczać możemy, że ta decyzja była również efektem płomiennego romansu Mickiewicza z siostrą właścicielki pałacu – Konstancją Łubieńską – z którą później łączyła wieszcza wieloletnia przyjaźń. Efektem pobytu Mickiewicza w Śmiełowie oczywiście nie była tylko zażyła relacja z Konstancją Łubieńską. To właśnie tutaj Mickiewicz miał okazję poznać tradycje wielkopolskie, które następnie przedłożył na stronach słynnego „Pana Tadeusza”. Co warte zaznaczenia, w samym Śmiełowie i jego okolicach zrodziły się inspiracje pobliską karczmą Jankielówką, polowaniem z chartami, czy wspaniały opis Arcyserwisu. Podupadający, wystawiony na licytację majątek w Śmiełowie trafił w 1886 roku w ręce rodziny Chełkowskich. Ci, będąc świadom związku pałacu z postacią Adama Mickiewicza, z biegiem lat rozwinęli tu kult wieszcza, a w 1931 roku wznieśli w parku pomnik ku jego pamięci. Jako miejsce przesycone czcią dla poety, Śmiełów gościł w swoich murach wielu wybitnych ludzi ze świata kultury, polityki i...

Byłam w Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie 8 sierpnia. Zachwycił mnie piękny klasycystyczny budynek, dopracowane i w przemyślany sposób rozlokowane ekspozycje (zarówno związane z Adamem, jak i jego epoką czy historią pałacu, jego właściwości i samego muzeum) i oczywiście malowniczy park, gdzie można spocząć, wyciszyć się, pokontemplować... Ale jest jeszcze coś, czego nie mogę pominąć. Mam na myśli bardzo serdecznych , ciepłych i pomocnych pracowników tego muzeum. Zresztą mogłam się o tym przekonać już dzień wcześniej, kiedy dzwoniłam do Muzeum w Śmiełowie, aby dopytać o kilka spraw. A kiedy dotarłyśmy z córką po całonocnej podróży, wprost z trasy (Rzeszów-Poznań-Jarocin-Śmiełów), od razu nas rozpoznano. To było bardzo miłe. Od pierwszej chwili poczułyśmy się zaopiekowane (pomoc z bagażami, praktyczne informacje o tym, jak najlepiej wrócić ze Śmiełowa do Poznania, gdzie miałyśmy hotel). Same ekspozycje zrobiły na mnie ogromne wrażenie. Szczególnie zapamiętam moment, kiedy znalazłam się w pokoju, w którym mieszkał Adam Mickiewicz. To było przeżycie, które trudno opisać słowami. I na pewno zostanie ze mną na zawsze. Bardzo spodobał mi się też pomysł z okazji 50-lecia muzeum, czyli możliwość pozostawienia karteczki z życzeniami. Oczywiście napisałyśmy swoją i zostawiłyśmy wśród innych. Polecam to miejsce z całego serca i serdecznie pozdrawiam wszystkich...

Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie zaimponowało nam bogatymi zbiorami związanymi z naszym wielkim poetą. Przedmioty osobiste, sztućce, porcelana i inne drobiazgi robią wielkie wrażenie. Dziesiątki tomów z twórczością Mickiewicza, w tym również najrzadsze, pierwsze wydania. Popiersia, medaliony, dokumenty, portrety - a także pamiątki po ostatnich właścicielach majątku. Wnętrza mieszkalne urządzone ze smakiem, obfitujące w piękne meble z epoki. Szczególną uwagę zwraca niezwykły mebel podróżny - sektetera która po rozłożeniu staje się łóżkiem. Na pierwszym piętrze jest unikalny ołtarz masoński oraz serwantka z masońskimi pamiątkami. Sam pałac jest pieknym przykładem ziemiańskiej architektury. Otoczony jest sporym parkiem - niestety miesiąc luty nie zachęca do spacerów. Bilety w cenie 15 złotych, ulgowe po 10 złotych. Obsługa bardzo miła i dyskretna, nie przeszkadza w spokojnym zwiedzaniu obiektu. Na pewno przyjedziemy tu...