Monastery Kumanica — Attraction in Sjenica Municipality

Kumanica Monastery of 15 century - Serbia

Kumanica Monastery is located at the southwestern-most part of Serbia, between Prijepolje and Bijelo Polje, 13 km away from Brodarevo, so one immediately reaches it after crossing the border between Serbia and Montenegro. Monastery actually lies is the Vrbnica village, at the beginning of the gorge of the speed Lim River, on the right-hand side of the railway Belgrade – Bar. Kumanica Monastery was built in the beginning of the 14th century and was first mentioned in 1514. Kumanica Monastery is dedicated to Saint Gabriel. The ruins of the Monastery kept parts that surely testify its age from the end of the 13th and the middle of the 15th centuries. Unfortunately the space of the northern side of the Kumanica Monastery church was destroyed during construction of the railway, so the estimation of the exact age of the first Kumanica Monastery church is not possible. It is presumed that the “golden age” of the Kumanica Monastery dates to the mid of the 16th and the 17th centuries. It is also presumed that Monastery was destructed and abandoned in the second half of the 18th century. Kumanica Monastery was deserted for long time during its long history. In 1926 famous Serbian art historian and architect Aleksandar Deroko, found Kumanica Monastery church in ruins. The first drawings of the Monastery church basis were done then, so later, in 1933 Đorđe Bošković finished them assuming that the church date from the 16th or the...

Manastir Kumanica pripada Eparhiji mileševskoj Srpske pravoslavne crkve. Nalazi se između Prijepolja i Bijelog Polja i Sjenice, tačnije nalazi se na teritoriji opštine Sjenica u selu Vrbnica u dolini reke Lim uz samu železničku prugu i magistralni put, na granici Srbije i Crne Gore.

Dugo vremena je bio razrušen i napušten. Obnovljen je i osvećen 12. novembra 2000. godine.

Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.

Prvo pisano pominjanje manastira vezuje se za 1514. godinu. Sreće se Kumanica na dva mesta u Kruševskom pomeniku. Tu je 1580. godine prepisan jedan "Prolog" rukom jeromonaha Visariona, a 1604. godine priloženo mu je jevanđelje. U ruševinama su sačuvani delovi ploča za koje se pouzdano tvrdi da potiču iz razdoblja od kraja 13. do sredine 15. veka, ali je prostor na severnoj strani manastira uništen pri gradnji železnice, pa je pouzdanije datovanje prvobitne crkve onemogućeno. Pretpostavlja se da je zlatno doba života manastira bilo u drugoj polovini 16. i tokom 17. veka. U obližnjem selu Vrbnici imao je manastir tri njive u svom posedu.

Manastir Kumanica je doživeo urušavanje i zapuštenje u drugoj polovini 18. veka. Tada su iz manastira odnete svete mošti Sv. Grigorija i Sv. Haralampija. Mošti svetaca uzeli su Pržići iz Bijelog Polja, sa namerom da ih daju crkvi Sv. Nikole (na Svetoj Gori - prozvan "Grigorijat"). Ali tražili su polovinu prihoda od priloga koji bude narod davao, tokom poklonjenja svetiteljima. Kada su to kaluđeri odbili, "Pržići su isekli mošti na komade i tako ih prodavali". Po drugom izvoru, date su već izlomljene mošti na čuvanje Bijelopoljcu Antoniju Simonoviću, 1700. godine.

Aleksandar Deroko je 1926. godine zatekao manastirsku crkvu u ruševinama. Tada su izvršena prva snimanja i napravljen je crtež osnove crkve, a kasnije je (1933) dopunio Đorđe Bošković, pretpostavljajući da crkva potiče iz 16-17 veka.

Projektom pruge Beograd-Bar je trebalo da trasa pruge ide preko dela manastira, ali je ipak prilagođenjem pomeren potporni zid na 5 m od crkve. Tokom 1971. godine je izvršeno čišćenje, iskopavanje i delimična obnova.

Posvećen je Svetom arhistratigu Gavrilu. U njemu se čuvaju mošti Svetog Grigorija Kumaničkog. Malo je poznato ko je bio Grigorije, sem da se u jednom zapisu pominje kao „srpski prosvetitelj i bivši arhiepiskop“, pa čak da potiče „od svete i bogoizabrane loze Nemanjića“. Ovo nije moguće istoriografski potvrditi i veruje se da je odraz legende.

Obnovljen je i rekonstruisan 2000. godine. U vreme letnjeg sabora, u okviru manastirske slave 26. jula, u njemu se okupi na desetine hiljada vernika, a veoma je cenjen i među vernicima ostalih veroispovesti.

Poreklo imena manastira nije najjasnije. Prema nekima potiče od monaha pobeglih iz Kumanova, dok je Deroko smatrao da potiče od imena Kumanaca, Bugara. Međutim, najrasprostranjenije je mišljenje da je ovaj toponim vezan za vlastelinsku porodicu Kumanci ili Kumaničići, koja je poticala iz ovih krajeva, a kasnije se pominju u...

Situated near the border, this monastery is really quiet and relaxing. The place includes an old style hotel, beautiful church and a nicely decorated yard. I was there with my family, we arrived there, did all ordinary prayers and culture related things than a nun kindly asked us if we are interested in reading a few prayers. After we said yes she gave each of us books and sent us to different places inside the monastery complex. We read those, returned books and thanked the nun. She thanked us for visiting and offered us some homemade sweets and something to drink. After that we left and continued our journey. It was an awesome experience in one of the prettiest Serbian Orthodox...