Amisos'un kuruluşu ve gelişmesi tarihi kaynaklara ve arkeolojik verilere göre başlıca dört aşamada gerçekleşmiştir. 1.Dönem (MÖ 6'ncı yüzyılın başı): Sinop'ta bir koloni oluşturan Miletoslular'ın küçük bir yerleşim olan Amisos'a egemen olup Karadeniz ile Anadolu'nun içlerini bağlayan ticaret yolunun başlangıcı olarak kullanılması. 2.Dönem (MÖ 6'ncı yüzyılın ilk yarısı): Kapadokyalılar'ın Amisos'a yerleşmesi. 3.Dönem (MÖ 6'ncı yüzyıl ortası): Kapadokyalı liderin Foçalılar'a yerleşme izni vermesi ve kentin büyüyüp gelişmesi. Dönem (MÖ 437): Sinop’tan gelen Atinalılar'ın Amisos'a yerleşmesi ve kentin adının Peiraieos olarak değiştirilmesi.
Miletoslular, Toraman Tepe sırtlarında kent surlarını yapmış, caddeler, sokaklar, meydanlar oluşturmuş, dini yapılar ve evler kurmuşlardır. Tepenin doğusunda liman vardır. Buluntular, limanın gerisinde bir Aşağı Kent kurulduğunu göstermektedir. Buluntulara göre Toraman Tepe'nin sırtında kurulan Yukarı Kent'in 44 hektarlık bir alanı kapsadığı söylenebilir. Kentin doğu, batı ve güneyindeki yamaçlar mezarlık olarak kullanılmıştır. Yukarı Kent yönetici, asker, tüccar, din adamları, toprak sahipleri gibi varlıklı sınıfların yaşadığı yerdir. Liman yakınındaki Aşağı Kent’te ticari depolar ve limanda çalışan denizciler, köleler ve diğer çalışanlar vardır. Malları Anadolu'nun içlerine götüren arabalar ve katırların ahırları, görevlilerin barınakları da buradadır. 2004 yılında başlatılan kurtarma kazılarıyla birlikte Baruthane Tümülüsleri olarak adlandırılan iki yığma tepenin altından mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Baruthane Tümülüsleri'nin Mitridates sülalesinin hüküm sürdüğü Helenistik Dönem’de yapıldığı anlaşılmaktadır. Samsun Müzesi ile İstanbul Üniversitesi’nin birlikte yürüttüğü bilimsel kazıların sonunda iki ayrı mezar ortaya çıkarılarak ziyarete açılmıştır. İlkadım ilçesi Cedit Mahallesi'nde yapılan bir kurtarma kazısında Amisos Dönemi’ne ait bir aile mezarı ve bu aileye ait hazine ortaya çıkarılmıştır. Mezardan çıkarılan buluntular, Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi'nin en değerli koleksiyonlarından birini oluşturmaktadır. Amisos'ta nasıl bir yaşam zenginliği olduğunu da gösteren bu altın ziynet eşyaları (ölü armağanları), çanak-çömlek, cam ve mermerden yapılmış arkeolojik eserlerin incelenmesinden, erkek mezarının Pontus Krallığı’nın en üst düzeydeki yöneticilerinden birine, diğer mezarların da bu kişinin eşi ve kızına ait olduğu düşünülmektedir. Mezarda bulunan toprak, cam, metal ve mermer eserler MÖ 4'üncü yüzyıla...
Read moreAmisos Tepesi ya da eski adıyla Baruthane Tepesi, MÖ 3. yüzyıla tarihlenen ve 28 Kasım 1995 tarihinde keşfedilen sit alanı.1] Tümülüslerdeki mezar odaları korumaya alınmadan önce defineciler tarafından keşfedilmiş ve soyulmuştur. Bu nedenle mezar yapılarının bazı kısımları hasarlı durumdadır.2004-2005 yıllarında yapılan kazılarda tümülüsün Helenistik döneme ait olduğu saptanmış ve Pontus Krallığı'nın üst düzey yönetici ailelerinden birine ait olduğu düşünülen bir mezar yapısı olduğu tespit edilmiştir.[2] Mezar odalarında yapılan kurtarma kazılarında Amisos Hazinesi adı verilen bir takım gömütler de bulunmuştur ve bu buluntular günümüzde Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi'nde sergilenmektedir.[3
2008 yılında tamamlanan çalışmalar sonrasında turizme hizmet edecek şekilde yeniden düzenlen tümülüslere Amisos Tepesi adı verilmiş ve mezar odaları ziyaretçilere açılmıştır.[2]8 metre yüksekliğinde ve 3 metre çapında olan tepenin altında yer alan arka arkaya sıralanan üç mezar odasından ibaret olan kuzey tümülüsü konglomeranın kazılması ile oluşturulmuştur ve doğu-batı yönünde uzanmaktadır.[1] Uzunluğu 18 metre, genişliği 2.25 metre, yükseliği ise 2.5 metre olan tümülüsün oda duvarları yalancı sütunlar ile süslenmiş ve sıvasızdır.[1]Güney tümülüsü, 15 metre yüksekliğinde ve 40 metre çapındaki yığma tepenin altındaki iki odalı bir mezar yapısından oluşmaktadır. Kuzey tümülüsünde olduğu gibi konglomera tabakasının oyulması ile oluşturulmuştur ve yine doğu-batı yönünde uzanmaktadır.[1] Uzunluğu 6 metre, genişliği 2.5 metre, yüksekliği ise 3 metre olan tümülüsün altındaki oda duvarları, tabanı ve tavanı 3 metre kalınlığındaki krem renkli sıva ile kaplıdır.[1]
Tümülüsteki ön odanın duvarlarına taş örgü görüntüsü vermek için yatay çizgiler çekilmiş ve laciverde boyanmıştır.[2] Bu yalancı taş örgünün üst tarafına ise kırmızı renkli boya ile iki yatay şerit kazınmıştır. Arka odaya açılan kapının üst tarafına, sağına ve solunda ise sarı renk boya ile boyanmış nişler yer almaktadır.[2]
Tümülüsün arka odasındaki batı duvarı önünde bir kline yer almaktadır. Kline'in ön yüzünde kırmızı ve siyah renklerle süsleme yapılmıştır. Odanın duvarları ise kırmızı boya ile yatay şeritlerle...
Read moreKuruluş ve Tarih: • Amisos Antik Kenti, MÖ 7. yüzyılda Miletoslu (Yunan) kolonistler tarafından kurulmuştur. • Kent, MÖ 3. yüzyılda Pontus Krallığı’nın bir parçası haline gelmiştir. Mezarlar ve Buluntular: • Amisos Tepesi’ndeki kaya mezarları MÖ 1. yüzyıla tarihlenir. • 1995 yılında başlayan kazılarda, MÖ 1. yüzyıldan kalma çok sayıda mezar ortaya çıkarılmıştır. • Kazılarda bulunan Amisos Hazinesi, yaklaşık 2.000 yıllık olup altın ve gümüş takılar, madeni paralar ve değerli taşlardan oluşmaktadır. Önemli Kazı Çalışmaları: • 1995 yılında başlayan kazı çalışmaları, Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ile birlikte yürütülmüştür. • Kazılar sırasında yaklaşık 10 adet kaya mezarı bulunmuştur. Teleferik Hattı: • Amisos Tepesi’ne ulaşımı kolaylaştırmak için 2010 yılında bir teleferik hattı inşa edilmiştir. • Teleferik hattı, 320 metre uzunluğunda olup, yaklaşık 5 dakika içinde tepeye ulaşımı sağlamaktadır. Panoramik Manzara: • Amisos Tepesi, deniz seviyesinden yaklaşık 165 metre yükseklikte yer alır. • Tepeden, Karadeniz’in ve Samsun’un geniş bir panoramik manzarası görülebilir. Turist Sayısı: • Amisos Tepesi, yıllık ortalama 100.000’den fazla yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilmektedir. Arkeolojik Park: • Arkeolojik park, 2000 yılında düzenlenmiş ve ziyaretçilere açılmıştır. • Parkta yürüyüş yolları, bilgilendirme panoları ve dinlenme alanları bulunmaktadır. Müze Sergileri: • Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde sergilenen Amisos Hazinesi’nde, 20’den fazla altın ve gümüş takı, madeni paralar ve diğer değerli objeler...
Read more