Bugün yolculuğumuz Konya'dan yaklaşık 150, Karaman'dan 40 km mesafede Manazan Mağaraları.

Konya-Karaman yolu üzerinde Karaman'ı da geçtikten sonra sağa ayrılan tek şerit Yeşildere yolu üzerinden motor ile Manazan Mağaralarına ulaştık. Manazan mağaraları Kapadokya'da benzerleri bulunan kalker oyuntu ve oyulduktan sonra hava ile temas edince süratle sertleşen kaya oyuntulardan teşekkül ettirilmiş yaşam alanları. 6 ve 7. yüzyıla tarihlenen Doğu Roma döneminde oluşturulduğu zannedilen kaya labirentleri, ibadet alaları, küçük odacıklardan oluşan otel benzeri toplu yaşam alanları ve yine yeraltı mezarları ile tam bir kompleks. 5 katmandan oluşan yatay mekanlar birbirlerine dar dikey tüneller ve havalandırma bacaları ile bağlanarak güvenlik sağlanmış. En üst katman bir sarnıç odası olarak oyulmuş ve süzülen yağmur suları oluklar ile alt katmanlara ulaştırılmış. At Meydanı adı verilen meydan, şimdilerde yıkık olan girişten atlar için ahır, üst kattaki serin odacıklı Ölüler Meydanı ise barırdırdığı küçük hücrelerde ölülerin muhafaza edildiği alan olarak kullanılmış. Yaklaşık 45 yıl önce Ölüler Meydanından çıkarılan ve iyi muhafaza edilmiş bir kadın cesedi şimdilerde Karaman Müzesi'nde muhafza ediliyor. Isınma ve pişirme faaliyetleri için ateş içerlerde yakıldığı için tüm duvarlar is kaplı. Kompleksin içinde oldukça büyük bir manastır bulunmakta. İlginç olan diğer günlük yaşam mekanları küp veya dörtgen prizmalar şeklinde oyulmuş iken bu manastır kubbe ve ark formunda oyulmuş.Yani ta Mısır dan, Roma'ya,oradan da günümüzde camii formlarının geleneksel mimari formu. Yine ilginç olan aslında bu kaya türünün geniş açıklıkları geçmek için kolon ihtiyacı duyulmaksızın kendi ağırlığını taşıyabilmesine rağmen manastır içinde sanki taşıyıcı bir fonksiyonu varmış gibi devşirme ark strüktürlerin oyulmuş olması. Bu da kutsal mekanların günlük mekanlardan ayrı olduğunun mimari görsel bir tercih ile vurgulandığı ilk örneklerden. Manastırın altar bölümü yine doğu yani Kudüs tarafına konumlandırılarak oyulmuş. Tüm bu labirentler aslında yeraltında saklı iken, zaman içerisinde ön duvarlar ve jeolojik formasyonlar yıkıldıkları için bir kesit olarak dışarıdan da görülebiliyor.

Mağaralar küçük yarasa türlerine ev sahipliği yapıyor. Zararsızlar ama gezerken dikkatli olmak da ve bir el lambası bulundurmakta fayda var.

2015 yılında bölgesel kalkınma ajansı tarafından düzenlenmiş ve ışıklandırılmış olmasına rağmen, bakımsızlıktan, duvarlara adını kazıma meraklı cahil proleter lümpenlerden ve tüm aydınlatmaları çalmış hırsızlardan muzdarip bu doğa harikası yine de görülmeye değer. Diyorum ya bizde bu dahili düşmanlar var iken haricisine gerek yok.