Kemah Kalesi — Attraction in Kemah

Kemah Kalesi, Erzincan'ın Kemah ilçesinde, sarp kayalıklar üzerinde yer alan tarihi bir kale. MÖ 205 yılı civarında yapıldığı tahmin ediliyor. Yüzyıllar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve stratejik önemi nedeniyle sık sık el değiştirmiş. Kalede Mengücekliler, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi farklı medeniyetlerin izlerini görmek mümkün. Kemah Kalesi'nin surları, burçları, camileri ve diğer yapıları oldukça etkileyici. Özellikle Fırat Nehri'ne hakim konumu ve manzarası görülmeye değer. Kalede yapılan kazılarda birçok tarihi eser ve kalıntı bulunmuş. Bu eserler, bölgenin zengin tarihine ışık tutuyor.

Kemah Kalesi'nin ilk inşasıyla ilgili kesin bir bilgi olmamakla birlikte, MÖ 205 yılı civarında Azrak Krallığı tarafından yapıldığı tahmin ediliyor. Yüzyıllar boyunca farklı medeniyetler tarafından kullanılmış ve onarılmış. Bu nedenle, kalenin bugünkü hali farklı dönemlerin izlerini taşıyor.

Azrak Krallığı, MÖ 205 ile MÖ 133 yılları arasında Doğu Anadolu Bölgesi'nde hüküm sürmüş bir krallıktır. Başkenti bugünkü Erzincan'ın Kemah ilçesinde bulunan Azrak şehriydi. Krallık hakkında çok fazla bilgi olmamakla birlikte, bölgede önemli bir siyasi güç olduğu biliniyor. Azrak Krallığı'nın en önemli yapısı ise Kemah Kalesi'dir. Kale, krallığın hem askeri hem de idari merkezi olarak kullanılmış.

Azrak Krallığı'na kimin son verdiğiyle ilgili kesin bir bilgi yok. Ancak, bölgenin daha sonra Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdiği biliniyor. Bu nedenle, Roma İmparatorluğu'nun Azrak Krallığı'na son vermiş olabileceği düşünülüyor.

Erzincan ve çevresi, Osmanlı'dan önce Safevi toprakları değildi. Bölge, 15. yüzyılın sonlarına kadar Akkoyunlu Devleti'nin kontrolündeydi. 1502'de Safeviler Akkoyunluları yenince bir süre Safevi hakimiyetinde kaldı. Ancak 1514'teki Çaldıran Savaşı'nda Osmanlılar Safevileri yenince bölge Osmanlı topraklarına katıldı. Yani, Erzincan ve çevresi kısa bir süre Safevi hakimiyetinde kalmış olsa da, Osmanlı'dan önce asıl olarak Akkoyunlu...

Kemah ilçesi içerisinde yer almaktadır. Munzur dağları ile kuzeyde Karadağ arasında kalan dar bir vadi olan Kemah boğazı içerisinde yer alır. Tanasur deresi kalenin doğusundan başlayarak kuzeydoğusu ve kuzeyini dolaşarak kalenin etrafında bir yay çizerek Fırat nehrine ulaşır. Bu derenin oluşturduğu doğal yarık aynı zamanda kalenin sınırlarınida oluşturmaktadır. Kalenin kuzey doğusunda Tanasur deresine inen gizli kaya basamaklı su tünellerin Urartular dönemi tarihin harika eserleri arasında sayılmaktadır.2011 yılından beri Atatürk Üniversitesi tarafından kazı çalışmaları...

İlçe merkezinin güneydoğusunda, ilçeye hâkim beşgen biçimli, doğal kayalık yükseltiye kurulmuş olan Kemah Kalesi’nin kesin inşa tarihi konusunda net bir belge ve bilgi mevcut değildir. Ancak, araştırmalar esnasında tespit edilen seramik parçaları, su tüneli v.b maddi kültür kalıntıları, Kemah Kalesi’nin kuruluşunun M.Ö. IV. bine kadar uzandığına işaret etmektedir. Zira kale ve çevresinde son Kalkolitik ve ilk Tunç Çağı devrelerine ait veriler ile Karaz kültürünü yansıtan bolca seramik...