Phu Dong Temple — Attraction in Hà Nội

Đền Phù Đổng hay đền Thánh Gióng được xây dựng tại xã Phù Đổng (làng Gióng) thuộc huyện Gia Lâm, cách trung tâm Hà Nội 17km về hướng Đông Bắc. Năm 2013, đền Phù Đổng đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

Phù Đổng là một vùng đất địa linh, nhân kiệt, thuộc xứ Kinh Bắc xưa, nơi đây nổi tiếng với bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa lâu đời, gắn liền với nhiều huyền thoại về thời kỳ đầu dựng nước và giữ nước của dân tộc. Tiêu biểu là người anh hùng làng Gióng "Phù Đổng Thiên Vương" – một trong bốn vị thánh bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam – còn in đậm trong tâm thức người dân Việt với những câu chuyện được truyền lại qua bao thế hệ về một cậu bé lên 3 tuổi đã đánh tan giặc Ân xâm lược, bảo vệ đất nước.

Nằm nép mình dưới đường đê, đền Phù Đổng ngự trên một khu đất đẹp, tương truyền được xây dựng trên chính nền ngôi nhà cũ nơi Thánh Gióng sinh ra. Đền Phù Đổng còn được gọi là đền Thượng, còn đền Hạ thờ mẹ của Thánh Gióng nằm ngoài đê, gần nơi được cho là có dấu chân khổng lồ mà bà đã ướm thử rồi sinh ra Thánh Gióng. Trước sân, ngay sát chân đê có ao rộng, nơi hàng năm tổ chức múa rối nước vào ngày hội. Trong ao, dưới bóng cây đa cổ thụ cành lá xum xuê, là ngôi thuỷ đình xinh xắn.

Thuỷ đình được dựng theo kiểu "mái chồng" từ thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII) với nhiều bức chạm tinh vi trên gỗ, mà đề tài là những cảnh sinh hoạt dân gian: người chăn dê, người thổi ống xì đồng… Thuỷ đình mang nhiều yếu tố dịch học mà trên đó những mảng chạm nói nên những ước vọng của dân chúng.

Ngoài nghệ thuật kiến trúc, giá trị của di tích đền Phù Đổng còn được khẳng định qua hệ thống di vật, cổ vật, mang tính đa dạng, phong phú về chủng loại và chất liệu, trong đó, phải kể đến 37 đạo sắc phong có niên đại thời Lê Trung Hưng, Tây Sơn và thời Nguyễn; hệ thống bia đá, rồng đá, nghê đá, hoành phi, câu đối, cửa võng, long ngai, kiệu, hương án, tượng thờ, bát bửu…, mang giá trị nghệ thuật cao, gắn với nhiều giai đoạn lịch sử của lịch sử dân tộc, hàm chứa những quan niệm, triết lý nhân...

ngôi đền đẹp và cổ kính ngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền đẹp và cổ kínhngôi đền...

Kiến trúc còn lại của đền Gióng gồm nhiều công trình trên một diện tích rộng. Tam quan đền khá lớn, trên có gác, mở thêm hai cửa nhỏ hai bên. Trên bậc thềm là hai con rồng đá, tạc vào năm 1705. Trước cổng là một sân rộng, nhìn sang một thủy đình ở giữa một hồ nước, cạnh một gốc đa cổ thụ. Thủy đình là nơi diễn ra các trò chơi dân gian và múa rối nước. Đôi câu đối trước cổng đền viết: Thiết mã khóa vân cung, tuấn nhạc, liên quan thiên cổ ngưỡng Thạch long kiều thủy các, sùng từ uy vọng ức niên khâm (Ngựa sắt vượt cung mây, núi cao rạng rỡ ánh thiêng, ngàn năm nhìn ngắm Rồng đá chầu gác nước, đền lớn nguy nga vẻ đẹp, muôn thuở tôn sùng) Sau cổng chính là một phương đình tám mái, dưới chân còn hai con sư tử đá. Tiếp đến là tiền đường rộng là nơi cử hành các nghi lễ. Nhà thiêu hương bày đồ nghi trượng, tiếp đến là hậu cung. Trong hậu cung có tượng Thánh Gióng và các tướng hộ vệ, cũng là nơi giữ các đạo sắc phong của các triều đại phong kiến. Trong hậu cung cũng giữ một đôi chóe sứ là cổ vật, chỉ dùng trong dịp lễ hội. Bậc thềm của hậu cung còn giữ được những viên gạch chạm rồng, được cho là có từ đời Lý. Trong đền còn có một bia đá dựng năm 1660. Phía sau đền có một giếng nước trong, gọi là giếng Ngọc. Từ cổng vào, bên phải của khu đền chính còn các nhà việc, dành cho những người đến dự lễ hội, chia ra các ban tế của các xã xung quanh. Bên trái của đền là...