Keo Pagoda — Attraction in Thái Bình Province

Tương truyền, nguyên thủy chùa do Thiền sưDương Không Lộ xây dựng ở ven sông Hồngtừ năm 1061 dưới thời Lý Thánh Tông, tại hương Giao Thủy, phủ Hà Thanh (nay thuộc huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định). Tuy nhiên, theo Thánh tổ thực lục diễn ca lưu giữ ở chùa thì ban đầu chùa Keo có tên gọi là Nghiêm Quang tự, sư tổ của chùa chính là Lý Triều Quốc Sư: Thiền sư Nguyễn Minh Không (pháp hiệu là Không Lộ)[1].

Ban đầu, chùa có tên là Nghiêm Quang tự, đến năm 1167 mới đổi thành Thần Quang tự. Vì Giao Thủy có tên Nôm là Keo, nên ngôi chùa này cũng được gọi là chùa Keo.

Sau gần 500 năm tồn tại, năm 1611, nướcsông Hồng lên to, làm ngập làng Giao Thủy, nơi có chùa. Một bộ phận dân cư dời đi nơi khác, lập thành làng Hành Thiện, xây dựng nên ngôi chùa Keo mới, thường được gọi làchùa Keo Dưới (Keo Hạ) hay chùa Keo Hành Thiện (nay ở xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường, Nam Định). Một bộ phận dân cư dời sang tả ngạn sông Hồng, lập làng Dũng Nhuệ trên đất Thái Bình và cũng dựng lên một ngôi chùa, gọi là chùa Keo Trên (Keo Thượng), chính là ngôi chùa Keo đang nói tới ở đây.

Công việc xây dựng ngôi chùa Keo Thượng được bắt đầu từ năm 1630 và hoàn thành vào năm 1632 theo phong cách kiến trúc thời Lê, nhờ sự vận động của bà Lại Thị Ngọc Lễ (Lại Thị Ngọc Lễ vốn thuộc dòng quyền quý, quê gốc ở làng Quang Lãng, huyện Tống Sơn, xứ Thanh Hoa, cụ tổ là quan huyện thừa Lại Thế Tương. Lại Thị Ngọc Lễ cùng em Lại Thế Nghĩa là con quan Phò mã Lãng quận công Lại Thế Thời, chắt nội Thái tể Khiêm quốc công Lại Thế Khanh, cháu ngoại Thanh Đô vương Trịnh Tráng.), vợ Tuần Thọ hầu Hoàng Nhân Dũng và Đông Cung Vương phi Trịnh Thị Ngọc Thọ. Chùa do Cường Dũng hầu Nguyễn Văn Trụ vẽ kiểu, phỏng theo kiến trúc của chùa Keo Hành Thiện. Sau khi xây dựng xong, chùa được trùng tu nhiều lần, vào các năm1689, 1707, 1941... Lần trùng tu năm 1941, có sự giúp đỡ của Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp.

Văn bia và địa bạ chùa Keo còn ghi lại diện tích toàn khu kiến trúc chùa rộng khoảng 58.000 m², gồm nhiều ngôi nhà làm thành những cụm kiến trúc khác nhau. Hiện nay toàn bộ kiến trúc chùa còn lại 17 công trình gồm 128 gian xây dựng theo kiểu "Nội công ngoại quốc".

Từ cột cờ bằng gỗ chò thẳng tắp cao 25 m ở ngoài cùng, đi qua một sân lát đá, khách sẽ đến tam quan ngoại, hồ sen, tam quan nội với bộ cánh cửa, cao 2 m, rộng 2,6 m, chạm một ổ rồng với rồng mẹ và rồng con, chầu mặt nguyệt. Nếu đôi cánh cửa ở chùa Phổ Minhtiêu biểu cho kiến trúc đời nhà Trần thì đôi cánh cửa chùa Keo tiêu biểu cho kiến trúc đờinhà Lê. Qua tam quan, đi tiếp vào chùa, gặp ở hai bên 24 gian hành lang là khách hành...

Toàn cảnh chùa Keo xây dựng thời đó gồm 21 công trình, với 157 gian trên khu đất rộng 58.000 m2. Hiện nay, toàn bộ kiến trúc chùa Keo còn 17 công trình kiến trúc chính như: tam quan, chùa phật, điện thánh, gác chuông, hành lang và khu tăng xá, vườn tháp...

Từ trên mặt đê đi xuống qua bậc tam cấp, gặp một sân nhỏ lát đá tảng, công trình đầu tiên là tam quan ngoại. Rẽ phải, hoặc trái theo con đường men theo hồ nước hai bên tả, hữu gặp hai cổng tò vò, giữa là tam quan nội. Điều đáng quan tâm nhất ở tam quan nội là bộ cánh cửa gian trung quan – một kiệt tác chạm khắc gỗ thế kỷ XVII. Từ tam quan nội, qua một số sân nhỏ rộng ta đến khu chùa phật gồm Chùa ông Hộ, tòa thiêu hương (ống muống) và điện phật.

Khu chùa Phật là nơi tập trung nhiều nhất các pho tượng Phật có giá trị nghệ thuật cao vào thế kỷ 17, 18 đó là tượng Tuyết Sơn, La Hán, quan thế âm Bồ Tát...

Bên cạnh kiến trúc cổ, chùa Keo còn lưu giữ những pho tượng lâu đời - (Nguồn: DLVN) Khu đền thánh thờ đức Dương Không Lộ - Vị đại sư thời nhà Lý được kết nối với khu thờ Phật gồm tòa giá roi, tòa thiêu hương, tòa phụ quốc và thượng điện. Những công trình này nối tiếp với nhau tạo thành một kết cấu kiểu chữ công. Sau cùng khu thờ phật là gác chuông 3 tầng nguy nga bề thế. (Ảnh: Huyền Phương) Hai dãy hành lang Đông, Tây nối từ chùa ông Hộ đến gác chuông thẳng tắp, dài hun hút hàng chục gian bao bọc cả khu chùa làm thành “bốn mặt tường vây kín đáo” cho một kiến trúc “Tiền Phật, hậu Thần”.

Hành lang thẳng tắp hai bên Đông Tây ngôi chùa. (Ảnh: Huyền Phương) Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, ngôi chùa vẫn giữ nguyên nét kiến trúc cổ kính, vững chắc với thời gian.

Hằng năm, tại chùa Keo diễn ra hai kỳ hội: Hội Xuân và hội Thu. Hội Xuân diễn ra vào ngày 4 tháng Giêng với các trò vui hội như thi bắt vịt, thi ném pháo, thi nấu cơm.... Hội Thu diễn ra vào các ngày 13, 14, 15 tháng 9 âm lịch mang đậm tính chất hội lịch sử, gắn liền với cuộc đời của sư Không Lộ. Ngoài việc tế, lễ, rước kiệu, hội còn thi bơi trải trên sông và các nghi thức bơi trải cạn chầu Thánh, mùa ếch vồ...

Với những giá trị kiến trúc, văn hóa lịch sử, khoa học đặc biệt đã được xếp hạng của di tích, chùa Keo là một trong những ngôi chùa cổ đẹp bậc nhất của Việt Nam, là điểm đến hấp dẫn với du khách thập phương chiêm bái cảnh chùa trong ngày Xuân và những ai yêu thích kiến trúc chùa cổ...

Chùa Keo Thái Bình - Cẩn thận kẻo bị “lừa” Nếu bạn có ý định đến chùa Keo - Thái Bình, xin hãy cẩn thận, ở đó họ lôi kéo khách hàng và chặt chém khách hàng giữa ban ngày ! tôi xin kể về chuyến thăm quan của tôi ở chùa Keo Thái Bình : hôm qua (15/11/2013) tôi từ Quảng Ninh xuống thăm quan chùa Keo Thái Bình vừa xuống xe đã có rất nhiều người chạy tới, họ mời mua hương cho họ, họ nói chỉ ba nghìn đồng (3000 vnđ) một bó hương, tôi rút tiền ra trả, nhưng chị chủ quán nọ chưa vội lấy tiền, chị bảo đến hàng nhà chị đưa tiền cho ông trông quán , tôi đến hàng nhà chị, một ông cụ tôi đoán khoảng gần 80 tuổi, cụ bảo tôi viết cho cụ một lá sớ giúp cụ, giá rất rẻ chỉ mười nghìn đồng một lá sớ, sau khi viết xong chị chủ quán bảo em vào thắp hương để chị mang sớ vào rồi gọi người vào cúng cho, tôi cảm ơn, vì không có nhiều thời gian nên tôi bảo chị để em tự làm là được rồi, chị bảo đọc sớ thì phải có Thầy mới linh thiêng, mà sớ thì đã viết rồi, tôi từ chối vì tôi không có nhiều thời gian, nhưng chị vẫn mang lễ vào, nể quá tôi đành theo thầy vào chùa, sau khi thầy khấn xong, mất khoảng 10 phút, sau đó tôi đi thăm quan và cuối cùng ra thanh toán tiền,lừa đảo của họ là ở chỗ này

họ tính : mỗi mâm lễ là :300.000 vnđ / 1 mâm lễ tiền lễ : 50.000 vnđ / 1 lần cúng 04 tờ sớ : 40.000 vnđ ... Tổng cộng mất khoảng 400.000 vnđ Và họ tính riêng từng người trong đoàn, tức là mỗi người mất khoảng 400.000 vnđ Nếu đoàn nhà bạn mà đi khoảng 50 người tức là đã mất khoảng 20.000.000 vnđ rồi đấy Sau khi về chúng tôi phải vác trên vai một bao nặng trĩu toàn là bánh kẹo, nước ngọt, mà chúng tôi cũng chẳng dám uống, vì chẳng mấy chai nước của họ, nhãn mác in mờ như máy in hết mực Tóm lại cách thức của họ là gạ khách hàng mua hương với giá rẻ gạ viết sớ khi mang sớ vào cúng họ tự động bày thêm một ít bánh kẹo vào mâm sớ và tính với giá cao, mặc dù mình không hề mua bánh kẹo của họ, nhưng họ đã chuẩn bị sẵn mọi thứ và để lên ban thờ rồi, chẳng lẽ mình lại trả lại họ và ai cũng nghĩ là mấy cái bánh chắc chả đáng là bao còn giá thầy cúng thì tùy tôi nghe nói có người còn phải trả tới tiền triệu

thật buồn cho một nơi linh...