"NGÀY GIỖ 10 THÁNG 3" CHỈ MỚI XUẤT HIỆN ĐẦU THẾ KỶ 20
/1/ Ngay mặt tiền Đền, có hàng chữ Nho (từ phải qua trài) là: 南 越 肇 祖 , đọc là NAM VIỆT TRIỆU TỔ, nghĩa là "vị tổ khởi đầu nước Nam Việt". Mà Tổ khởi đầu nước Nam Việt là ai? Là TRIỆU ĐÀ 趙佗 (Triệu võ đế 趙武帝, lập nên nước Nam Việt 南越 tồn tại từ năm 203 TCN đến năm 111 TCN thì bị nhà Hán tiêu diệt).
Đây là đền Hùng vương, lẽ ra phải ghi "Văn Lang triệu tổ" 文郎肇 祖 (Hùng vương lập Văn Lang) mới phải chớ?
Đây ghi chú chút đỉnh: Đền Hùng được xây dựng dưới thời vua Khải Định. Triều Nguyễn không truy nhận "Hùng vương", chỉ xem đây là tín ngưỡng dân gian vùng Phú Thọ.
Nhà Nguyễn xem Triệu Đà là vị vua khởi đầu, cũng như thời Trần trong "Đại Việt sử ký" của Lê Văn Hưu ghi dòng sử bắt đầu từ Triệu Đà (không phải từ "Hùng vương"), cũng như Nguyễn Trãi ghi trong bài "Bình Ngô đại cáo" - "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập", nhìn nhận Triệu Đà (Triệu võ đế) là bậc tiên đế trong dòng sử Việt.
Bây giờ, sử học trong nước quán triệt "loại trừ Triệu Đà", thành thử người trong nước hè nhau quán triệt.
Nhưng cần ghi chú vài dòng ở đây, đặng quí bạn khỏi bỡ ngỡ khi đến đền Hùng lại thấy khắc ghi NAM VIỆT TRIỆU TỔ (mà không ghi "Văn Lang triệu tổ").
/2/ Trong bài văn bia “Hùng vương từ khảo” 雄王祠考, ghi chép: lấy mùng 10 tháng 3 âm lịch làm ngày tế lễ trong vùng, không xuất hiện chữ “祖” (tổ) trong văn bia, tức đó là 忌日 "kỵ nhật", ngày lễ giỗ (không "tổ").
/3/ Mùng 10 tháng 3 âm lịch ĐƯỢC ẤN ĐỊNH KỂ TỪ NĂM 1917, trước đó lễ giỗ nơi đây diễn ra trong khoảng mùa xuân hàng năm, không cố định.
Ai ấn định "mùng 10 tháng 3 âm lịch"? Là do quan Tuần phủ Phú Thọ, là Lê Trung Ngọc, trình lên vua Khải Định xin ấn định như vậy. Mà quan Lê Trung Ngọc là vị nào vậy? Ông sanh quán tại SÀI GÒN! Được bổ nhiệm làm quan nhiều nơi, trong đó có làm Tuần phủ Phú Thọ.
GS sử học Lê Văn Lan, thuộc Hội đồng khoa học khu di tích Đền Hùng, cho biết: câu ca "Dù ai đi ngược về xuôi. Nhớ ngày giỗ tổ mùng Mười tháng Ba" chỉ xuất hiện kể từ năm 1917 trở đi, trước đây KHÔNG có câu ca này!
Đến đây ắt quí bạn hiểu vì sao GS Lan nhận định như vậy. Bởi vì, nhắc lại, trước năm 1917 KHÔNG có việc định ra ngày giỗ cố định!
(trong văn bia “Hùng vương từ khảo” 雄王祠考, ghi là 忌日 "kỵ nhật", tức "ngày giỗ", vậy thôi)
Bây giờ báo đài trong nước ghi/nói là "tổ", rồi "quốc tổ", tức là cần quán triệt như rứa.
Ở đây, xin ghi chú "có sao nói vậy người ơi" - theo những dữ liệu đầu thế kỷ 20./.
Ghi chú thêm: ngày nghỉ lễ dịp 10 tháng 3 âm lịch, qui định từ năm 2007 (trước đó không có qui định làm ngày lễ cả nước được nghỉ).
(trái) Mặt tiền Đền Hùng ghi 南 越 肇 祖 , đọc là NAM VIỆT TRIỆU TỔ (phải) Quan Tuần phủ Phú Thọ, Lê Trung Ngọc, quê quán Sài Gòn. Chính ông là người xin vua Khải Định phê chuẩn việc định ra "mùng 10 tháng Ba", vào năm 1917. Nguồn FACEBOOK...
Read moreQuần thể di tích Đền Hùng – Cội nguồn dân tộc Việt
Nhắc đến Phú Thọ, người ta nghĩ ngay đến Quần thể di tích lịch sử Đền Hùng – nơi linh thiêng gắn với truyền thuyết Vua Hùng dựng nước. Đây là điểm đến không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn là biểu tượng của tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Khu di tích nằm trên núi Nghĩa Lĩnh, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Đây là nơi thờ phụng 18 đời Vua Hùng – những người đã lập nên nhà nước Văn Lang, đặt nền móng đầu tiên cho đất nước.
Đền Hạ: nơi Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng.
Đền Trung: nơi các Vua Hùng bàn việc nước.
Đền Thượng: nơi thờ các Vua Hùng và thánh thần.
Lăng Hùng Vương: nơi an nghỉ của Vua Hùng thứ nhất. Ngoài ra còn có Bảo tàng Hùng Vương, đền Giếng, chùa Thiên Quang… tạo nên quần thể hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên.
Mỗi năm vào ngày 10/3 Âm lịch, hàng triệu con dân đất Việt từ khắp nơi hành hương về đây để dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng. Lễ hội được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Đền Hùng không chỉ là điểm du lịch văn hóa – tâm linh nổi tiếng mà còn là nơi nhắc nhở thế hệ hôm nay và mai sau về cội nguồn dân tộc. Đến với Phú Thọ, hành hương về Đền Hùng là một trải nghiệm thiêng liêng...
Read moreKhu di tích đền Hùng, Phú Thọ nằm ở núi Nghĩa Lĩnh, Hy Cương, Việt Trì, tỉnh Phú Thọ ngày nay. Có vị trí địa lý cách trung tâm thành phố Hà Nội 86,8km, mất khoảng 1 giờ 35 phút di chuyển bằng đường bộ. Quần thể di tích đền Hùng được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2012.
Đền Hùng là một trong những điểm di tích lịch sử, thắng cảnh du lịch không thể bỏ qua khi đến với mảnh đất Phú Thọ. Bạn có thể đến du lịch đền Hùng vào nhiều thời điểm khác nhau. Nhưng thời điểm thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách đến với di tích là vào mùa lễ hội 10 tháng 3 Âm lịch hàng năm.
Ngoài chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ cùng chiêm bái, khám phá các di tích. Thì bạn còn được tham quan các điểm đến như: Đền Hạ, đền Giếng, đền Trung, đền Thượng, lăng vua Hùng, đền Mẫu Âu Cơ, bảo tàng...
Read more