Peldemühle — Attraction in Wittmund

De Peldemühle in Wittmund bestaat sinds 1741, en is een stellingmolen van het type bovenkruier. De gemetselde onderzijde van de molen is om hoger in de wind te komen. Op de bakstenen onderzijde steekt een houten platform, de stelling genoemd. Een bovenkruier heeft een draaiende kap van de molen. Bij andere molentypen draait de gehele molen. In Duitsland (en andere landen) wordt de bovenkruier een Hollandsemolen genoemd. Hollandse molen omdat de uitvinder van de bovenkruier, de Hollandse Ingenieur Jan Adriaanszoon Leeghwater in 1604 was. Ook al had Leonardo Da Vinci in 1500 een soortgelijke ontwerptekening gemaakt, hij had geen oplossing voor het draaimechanisme en de enorme krachten daarop ontwikkeld. De meeste Nederlandse bovenkruier-molens worden via een rad achter op de staartbalk, met touwen of kettingen op de wind gedraaid. Deze molen heeft een kleiner molentje op de kap, waarmee de molen zichzelf op de windrichting houdt.

In de beginjaren was de Wittmunder molen een pel-molen. Later kwamen er molenstenen bij, om van graan meel te maken. De molen van Wittmund is volledig functioneel, en keurig gerestaureerd.

Echter het geheel is niet meer zo origineel als in 1741. De vier houten roeden (de grote balken van de wieken) zijn vervangen door staal. Vroeger bestond de ondersteuning van de stelling uit houten balken, die nu ook vervangen zijn door stalen profielen. Ook zijn de buitenzijde van het molenhuis en de kap met asfaltbitumen bedekt, wat wel beter bestand is tegen weer en wind.

De wieken van deze molen vangen door middel van verstelbare jalouziën meer of minder wind. (Dit gebeurt in Nederland door de houten rasters van de wieken met zeilen te bedekken.

Het is goed om te weten dat er een molenstichting is, die strijd voor het behoud van de oude windmolens in Oostfriesland.Ook hier bestaat besef voor industrieel erfgoed.

Helaas is er maar één openingsdag per maand om de Wittmundermolen te bekijken. Jammer genoeg viel mijn bezoek niet samen met deze zeldzame dagen.

(In Dornum staat de oudste windmolen uit...

Der Ostfriesesche Kunstkreis hatte auch am Montag Offenes Atelier. Verschiedene Künstler zeigten ihre Werke und wie sie hergestellt werden. Mich hat das Klöppeln sehr beeindruckt. So zarte Spitzen, und die Dame konnte mir zeigen, wie die Klöppel" verknoten" werden. Toll Im Zelt vor der Mühle wurde Holz verarbeitet. Ich hätte schon längst blaue Finger, aber die Dame hatte mit zwei, drei gezielten Schlägen tatsächlich nur soviel Holzspan abgehämmert, wie sie haben wollte. Ich war fasziniert. Eine Dame ließ mich etwas ausschneiden. Für eine Collage. Einen Fisch hab ich mir ausgesucht. Naja , aber sie war zufrieden mit mir.

Und bei jeder Dame kamen tolle Gespräche zustande. Ein Mann war auch dabei und soll auch nicht unerwähnt bleiben. Wunderschöne kleine Bildchen hat er gemalt, nein, gezaubert. Toll.

Ich war von dieser Ausstellung sehr begeistert und werden...

Der Eintritt ist kostenlos, aber es wäre durchaus auch ein paar Euro wert gewesen. Der Verein macht dies alles ehrenamtlich und freut sich daher sicher, wenn man noch ein Stück von dem wirklich leckeren Kuchen kauft oder einfach eine Spende da lässt. Wir würden schon freudig begrüßt und konnten nicht nur die Mühle besichtigen, sondern hatten noch eine richtig gute Führung. Der nette Herr war wirklich gut im Thema, konnte alles erklären und vieles sogar vorführen. Das Beste. Die Mühle lief während der Besichtigung. Hierdurch konnte man die Technik dahinter gleich noch viel besser verstehen.

Definitiv einen...