تالاب آب شیرین زریبار یا زریوار در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، در استان کردستان و از مکانهای دیدنی و گردشگری این استان است. آب تالاب شیرین است و از تعدادی چشمهٔ کفجوش و بارش تأمین میشود. در بیشتر زمستانها سطح دریاچه کاملاً یخ میبندد. این تالاب در طول جغرافیایی ′۸°۴۶ و عرض جغرافیایی ′۳۲°۳۵ و ارتفاع ۱۲۸۵ متری از سطح دریا واقع گردیدهاست. طول دریاچه زریبار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است. وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداکثر عمق آن ۵/۵ متر است.
این تالاب بزرگترین و زیباترین دریاچهٔ آب شیرین باختر ایران[۱] و یکی از منحصربهفردترین دریاچههای آب شیرین در جهان بهشمار میرود و کلیه شرایط جامع یک تالاب بینالمللی را داراست و حتی مواردی از رفتار و عملکرد برخی از موجودات مشاهده میگردد که تاکنون مطالعه یا اعلام نشدهاست که نیاز به بررسی بیشتر را میطلبد.
حجم تقریبی آب تالاب حدود ۳۰ میلیون متر مکعب برآورد شدهاست. محیط تالاب حدود ۲۲، ۵کیلومتر و میزان متوسط بارندگی ۷۸۶ میلیمتر در سال است. رطوبت نسبی برابر ۴/۵۸ درصد و متوسط تبخیر سالیانه معادل ۱۹۰۰ میلیمتر گزارش شدهاست.
این دریاچه به باور مردم محلی دریاچهای افسانهای و سرشار از رازها و داستانهاست. افسانهای بودن دریاچه را به خودجوش بودن آن نسبت میدهند و با آنکه آب آن از هیچ رودخانهای فراهم نمیشود اما سدههاست که همچنان آینهسار آسمان آبی و ابرهایش است این دریاچه ۱۰۲اُمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت در خصوص نامگذاری این دریاچه، وجهتسمیههای مختلفی وجود دارد نام اصلی آن «زیراوبار» بودهاست که به زبان کردی به معنی آب کف کنار است. چون آب این دریاچه از چشمههای در کنار آن تأمین میشود، نام زریبار را میتوان تغییر یافته این نام دانست. واژه زریبار یا زریوار متشکل از دو واژه زری و یا زریا به معنی دریا (در زبان کردی) و پسوند تشبیهی وار یا بار است که ترکیبش معنی دریاچه است تالاب زریبار به عنوان یک واحد اکولوژیکی و یک اکوسیستم آبی در کردستان پدیدهای بسیار زیبا و نادر میباشد. زریبار با قرار گرفتن در یک دره طولی نسبتاً وسیعی از دو طرف غرب و شرق با کوههای پوشیده از جنگل احاطه شدهاست. پوشش غالب اراضی در این منطقه را جنگل و بیشه زارهای نیمه انبوه تشکیل میدهند که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی بوده و در حالیکه سایر گونههای جنگلی دیگر مانند گلابی وحشی، زالزالک، بادام در شیبها و نقاط مختلف آن خودنمایی میکند.
پوشش گیاهی از پوششهای گیاهی دریاچه میتوان به گیاهان شناور چون سراتوفیلیوم، سریوفیلیوم و گونههایی از گیاهان خاردار و از گیاهان حاشیهای میتوان به گونههای نی، هزارنی، بارهنگ آبی، نیلوفر آبی، علف هفتبند، پیچکها، لویی و بزواش، جگن و نعناع اشاره کرد.
آبزیان گونههای بومی: سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، ماهی گامبوزیا (در حال حاضر اینگونهها در دریاچه یافت نمیشوند) گونههای غیربومی: ماهی آمور سفید، کپور آیینهای، کپور معمولی، کپور سرگنده و فیتوفاک اشاره کرد. ضمناً یک گونه مارماهی، ۵ گونه فیتوپلانکتون و ۱۷ گونه زئوپلانکتون شناسایی شدهاست. در خصوص گونههای وارداتی اخیر توسط سازمان شیلات و آبزیان میتوان به گونه ماهی Gambosia siaaffinhs از خانواده poecilidae و یک گونه میگوی غول پیکر آب شیرین اشاره کرد.
پرندگان در حال حاضر بیش از ۳۱ گونه پرنده بومی و مهاجر زندگی میکنند که از این تعداد تقریباً ۱۴ گونه بومی و مابقی انواع پرندگان مهاجرند. اردک سرحنایی و سرسبز (Anos platyrhynchos)، اگرتها، بوتیمار بزرگ و کوچک، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، کشیم بزرگ (Podiceps cristafus) و کشیم کوچک (Tachybaptus ruficolis)، کاکائیها، حواصیل خاکستری، خوتکا، گیلار، و پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی و دلیچه از گونههای با اهمیت و ارزشمند این تالاب بهشمار میآیند.
پستانداران روباه قرمز، خرگوش، گراز و گربه وحشی.
لازم است ذکر شود که گونههای یاد شده به ویژه پرندگان، همهٔ پرندگان تالاب را شامل نشده بلکه شامل پرندگانی است که به صورت اکثریت بوده و برای افراد قابل مشاهده و تشخیصاند که این خانوادهها در طبقهبندی تالابها حائز اهمیت میباشد.
معرفی (وارد نمودن) گونههای غیر بومی برای تولید آبزیان، در کوتاهمدت سود اقتصادی دارد اما در بسیاری موارد در درازمدت به نابودی گونههای بومی و از بین رفتن محیط طبیعی و کاهش ارزشهای تالابی...
Read moreبحيرة زريبار
تُعتبَر أحد أكبر مصدر للمياه العذبة في العالم وفي إيران تتشكل من عدة ينابيع محاطة بالغابات الكثيفة وبالغالب تتجمد البحيرة في فصل الشتاء،وتحظى البحيرة بكافة الشروط والمعايير الدولية بالنسبة للبحيرات.
إن تسمية البحيرة بزريوار أو زريبار والاثنان متدولان في المنطقة حيث تعني «زري» باللغة الكردية البحيرة. وتوجد بعض الخرافات حول البحيرة وأن أشهرها هي أن هناك مدينة مدفونة تحت البحيرة.
تقع البحيرة في شمال شرق مدينة مريوان التابعة لمحافظة كردستان غربي إيران، وتبعد عن مركز المدينة 6 كيلومترات، وتعتبر من أهم المعالم الطبيعية لجذب السياح والزوار إلى تلك المنطقة. كما وتقع البحيرة على بعد 10 كيلومترات من الحدود بين إيران والعراق.
إن بحيرة زریبار بصفتها النظام البيئي المائي في كردستان هو شيء جميل جداً ونادر. حيث أن معظم الأراضي في المنطقة تغطّيها الغابات وكانت غابات البلوط الإيرانية الأنواع السائدة وبينما الأنواع الأخرى من الغابات مثل الكمثرى البرية، الزعرور واللوز المنتشر في المنحدرات وأنحاء مختلفة منها. الحياة البرية حول هذه البحيرة مجموعة من أنواع النباتات والحيوانات البرية من ثدييات وطيور وزواحف حيث تم تسجيل 97 نوعاً من الطيور، و31 نوعاً من الثديات، و13 من الزواحف و11 من الاسماك و5 من العوالق النباتية و17 من العوالق الحيوانية في بحيرة زريبار إلى الآن. من الغطاء النباتي في البحيرة قد تکون النباتات المائیة أو الطافیة فوق سطح الماء ومجموعة متنوعة من النباتات الشوكية والنباتات الهامشية وتشمل أنواعاً من القصب، واللبلاب، والبردي والنعناع وغيرها. وتشمل أنواعاً محلية مختلفة من الماكريل الأسود، والأسماك العادية، والأسماك العروسة، والسمك الأبيض والكبور، وسمك الجمبوزيا. وكذلك الكارب العشبي، الكارب المرآة، الكارب الشائع، الکارب كبير الرأس والكارب الفضي. وفي الوقت نفسه، توجد أنواع أخرى مثل ثعبان البحر، وخمسة أنواع من البلانكتون النباتي و 17 نوعاً من الهائمات الحيوانية التي تم تحديدها في البحيرة. تعيش أنواع متعددة من الطيور المحلية والمهاجرة حول البحيرة، وبعد أن تنخفض درجات الحرارة في مناطق الشمال، تحط أول أسراب الإوَز المهاجرة إلى بحيرة زريبار وخلال رحلة هذه الطيور من الشمال إلى الجنوب، تهبط لمدة معينة في بحيرة زريبار، وبعد انخفاض درجات الحرارة في المنطقة، تواصل هجرتها إلى كرمسير في إقليم كوردستان. وأصبحت بحيرة زريبار بسبب تنوع الغذاء وكونها بيئة آمنة، مكاناً مهماً للطيور المهاجرة ويحط فيها سنوياً عدد كبير من الطيور المهاجرة من مختلف الأنواع. ومن أمثلتها البط الأخضر، إيغرت، الواق الكبيرة والصغيرة، طائر السنونو البحر، غطاس كبير وصغیر، البلشون الرمادي، البط البري، وطيور اللقلق والطيور الجارحة مثل هارير الأهوار الغربية، وتعتبر من الأنواع الهامة والقیمة في الأراضي الرطبة. وتشمل أنواع مختلفة منها الثعلب الأحمر، الأرانب، الخنازير البرية والقطط البرية. وغيرها من الحيوانات الثدية القاطنة في منطقة البحيرة.
تعتبر بحيرة زريبار من أهم المواقع السياحية في محافظة سنندج بكوردستان إيران. وفي كل سنة وخاصةً في بداية فصل الربيع والذي يسميه الإيرانيين بعيد النوروز يتوافد على هذه البحيرة عشرات الآلاف من السياح الأجانب...
Read moreThis is the biggest natural spring in Iran or even in the world with breath taking and eye-catching scenery of its Semi-floating, semi-movable reed islands, surrounding with snowy peaks in February and March. The weather is extra ordinary fresh with bright blue sky and amazing small clouds, which shapes imaginative pictures. Also the lake is an important habitat of native and migratory birds as...
Read more