کاخ آیینهخانه اصفهان نقطه مهم شهری در اصفهان است که قرن ۱۶ در امتداد ضلع جنوبی زایندهرود به نام باغ سعادتآباد به اجرا رسید. این بنا «کوشک آیینه خانه» نامیده می شده است که در باغی به نام سعادت آباد در جنوب زاینده رود و حدفاصل پل جوئی و پل خواجو و درکنار کاخ هفت دست، عمارت نمکدان و چند بنای کوچک دیگر قرار داشت که همه از بین رفته اند. در کتاب نصف جهان فی تعریف الاصفهان نوشته محمدمهدی اصفهانی آمده است: «هفت دست در اصل هفت دستگاه کاخ بوده که در آن زمان تنها یکی از آنها باقیمانده بوده است. بیش از بیست هزار زرع زمین با زیر عماراتش بود و گرداگرد صد حجرههای تو در تو همه گچبری و زراندود، میناکاری استادانه، محیرالعقول، دو حمام زنانه و مردانه داشت، زمین و ازارهها سنگ مرمر شفاف و حوضهایی از مرمر و سنگ سماق و تختگاه شاه عباس دو ساعتها چشم تماشاچیان را خیره میداشت».
عمارت آئینه خانه بهفاصله تقریباً پنجاه متر در مشرق کارخانه هفت دست فعلی و شصت متر فاصله از رودخانه زاینده رود به سمت پل خواجو واقع بوده و مشتمل بر تالاری شگفت بوده است که شانزده ستون دوازده متری از چوب سدر طاق مجلل آن را نگاهداری می کرد و ترتیب چوببست طاق آن نیز مانند چهلستون بوده است. نقشه عمارت آینه خانه تقریباً مانند چهلستون ولی کوچکتر از آن بوده و طول عمارت۲۴متر و عرض آن ۲۱ متر و چهار ستون مرکزی آن مانند چهار ستون مرکزی عمارت چهلستون بر روی چهارپایه سنگی حجاری شده بشکل چهارشیر قرار داشته که در گوشه های حوض وسط تالار قرارداشت و از دهان چهار شیر مجاور حوض آب به داخل حوض وارد میشد. نمای تالار آیینه خانه به سمت شمال رودخانه زاینده رود بوده و یک سالن بزرگ بعد از ایوان با گنبدی زیبا داشت که از دو طرف بوسیله درهای نقاشی و پنجره های مشبک مسدود میشده است و اطراف آن اتاقهای دیگری بوده است. کف عمارت از تخته سنگهای بزرگ مفروش بوده که بوسیله پلکانهای سنگی به نهری سنگی در دورتادور عمارت منتهی میشده است. تزئینات این عمارت شامل قابهای مزین، کتیبه ها، نقاشیها، طلاکاریها وتزئینات بلورین بوده است و همه دیوارها و سقف آن از آینههایی تزئین میشده که یکپارچه بودهاند و طول آنها از یک متر و نیم تا دو متر و نیم و عرض آنها کمتر از یک متر نبوده است.
سال ۱۲۷۰ به دستور مسعود میرزا ظل السلطان، ستون های ایوان کوشک آیینه خانه را به گاوهایی بستند، پایۀ ستون ها را تا نیمه بریدند و گاوها را تازیانه زدند. سقف زیبای ایوان فرو ریخت و باقی ساختمان آجر به آجر تخریب شد. تاجایی که نقل است بر جای کوشک آیینه خانه صیفیجات کاشتند!
بعدها بخشی از محوطه در خیابان قرار گرفت و در بخش دیگری کارخانه نساجی وطن احداث شد که پس از تعطیلی این کارخانه تبدیل به منطقه مسکونی شد و نام پارک آیینهخانه و خیابان هفتدست همچنان بر...
Read more
Learn more insights from Wanderboat AI.
