Ahmad Shahi Pavilion — Attraction in Tehran

کوشک احمدشاهی در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران واقع شده است. سنگ بنای مجموعه کاخ نیاوران در عصر فتحعلی شاه گذاشته شد و در دوره‌های بعدی توسعه و تغییراتی یافت. بناهای مجموعه کاخ نیاوران متعلق به دوره‌های قاجار و پهلوی هستند و آخرین بنایی که در دوره قاجار در باغ نیاوران ساخته شد، مشهور به کوشک احمدشاهی است. در حال حاضر، سه ساختمان اصلی در محوطه‌ باغ نیاوران وجود دارد:

کاخ اصلی که محل اقامت خانواده محمدرضا پهلوی بود و در دهه‌ چهل ساخته شد. کاخ صاحبقرانیه که قدیمی‌ترین بنای موجود در این مجموعه محسوب می‌شود. کوشک زیبای احمدشاهی که کوچک‌ترین کاخ این مجموعه است. کوشک احمدشاهی عمارتی دو طبقه با مساحت ۸۰۰ مترمربع در شمال باغ نیاوران است. نوع معماری این بنا باعث تمایز آن از نمونه‌های هم‌عصر خود شده است؛ به‌گونه ای که نمی‌توان ظرافت موجود در آن را با هیچ بنای دیگری مقایسه کرد. این کوشک دقیقا در مقابل حوض بزرگی قرار گرفته و به‌دلیل جذابیتش به سوژه خوبی برای عکاسان تبدیل شده است. جالب اینکه فضای بیرونی کوشک احمدشاهی بارها در سریال قهوه تلخ مهران مدیری در قاب تصویر جای گرفته است؛ گرچه سکانس‌های داخلی در محل دیگری تصویربرداری شده‌اند. کوشک احمدشاهی در حالی ایام ۱۰۰ سالگی خود را سپری می‌کند که تاریخ احداث و بانی مشخصی ندارد. با این حال، کارشناسان طبق نوع معماری و شیوه‌ ساخت آن معتقدند که این ساختمان باید متعلق به اواخر دوره‌ قاجار باشد. تنها دلیلی که احتمال می‌رود این کاخ مربوط به دوره حکومت کوتاه‌مدت احمدشاه قاجار باشد، وجود نام وی در این بنا است. از سوی دیگر به‌دلیل قرارگیری کوشک احمدشاهی در منطقه‌ای ییلاقی، اصطلاح خوابگاه ییلاقی احمدشاه را نیز به این بنا نسبت داده‌ و قدمت آن را ۱۰۰ سال تخمین زده‌اند. اشاراتی وجود دارد که احمدشاه قاجار، بنایی برای یکی از زنان محبوب خود در اراضی باغ صاحبقرانیه (نیاوران کنونی‌) می‌سازد که تبار گرجی داشت. داستان آتش‌زدن منات روسی (پول رایج روسیه) توسط وی و به ذوق آوردن این بانوی گرجی و خشم مردم از این داستان نیز بر سر زبان‌ها است؛ اما شواهد تاریخی قابل استنادی در این رابطه وجود ندارد. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، احمدشاه نه همسری با تبار گرجی داشته و نه در طول دوره پادشاهی خود بنایی در این مجموعه ساخته است. در دهه‌ نخست از دوره سلطنت پهلوی اول، مجموعه نیاوران چندان مورد توجه قرار نگرفت تا اینکه به دستور رضا خان، کاخ صاحبقرانیه تعمیرات اساسی شد که به نظر می‌آید ساختمان کوشک نیز از این فرآیند بی‌بهره نماند و تغییراتی در فضای داخلی آن رخ داد. این تغییرات چنان هنرمندانه و با ظرافت انجام شد که سؤالات بسیار زیادی را در ارتباط با شکل اولیه‌ بنا بدون پاسخ گذاشت. یکی از این سوالات در مورد نحوه دسترسی به طبقات در گذشته و پیش از مرمت بود. در اواخر دهه‌ ۲۰ هجری شمسی که صاحبقرانیه برای برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا (ولیعهد پهلوی اول) و فوزیه آماده می‌شد، کوشک نیز جهت استقرار کوتاه مدت آن‌ها در نظر گرفته شد؛ اگرچه تا به امروز مشخص نیست که این بنا به این منظور مورد استفاده قرار گرفته باشد. پس از این تاریخ، ساختمان کوشک به تناوب گاهی متروک و زمانی نیز محل اقامت یکی از برادران محمدرضا پهلوی و بعد کارکنان نظامی رده بالای مستقر در مجموعه بود. کوشک احمدشاهی تا ۱۰ سال پس از انقلاب بسته‌ بود و از آن تاریخ تا سال ۱۳۷۶ که مجددا تعمیراتی در این ساختمان انجام شد، کمتر کسی به داخل این بنا راه یافت. با بازگشایی این بنا تحت عنوان کوشک احمدشاهی و محل اقامت رضا پهلوی، دوره جدید حیات آن آغاز شد. کوشک احمدشاهی در دو طبقه با سقف شیروانی بنا شده و ترکیبی از معماری نئوکلاسیک اروپایی با تاثیر کمرنگی از معماری ایرانی دوره قاجار است. ورودی ساختمان در ضلع جنوب غربی کاخ قرار دارد که با تعدادی پله و از کنار حوض کاشی‌کاری به کوشک ختم می‌شود. نمای بیرونی این کاخ پوشیده از سطوح و قالب‌بندی‌های تزیینی آجری به‌صورت پلاک‌هایی مستطیل شکل با ابعاد مختلف است که در میان سایر بناهای دوره قاجار منحصربه‌فرد محسوب می‌شود. تزیینات آجری از نوع منقوش قالبی با طرح‌های متنوع به رنگ نخودی هستند. از جمله ویژگی‌های بارز این بنا عدم احساس اختلاف سطح در طبقه‌ دوم است که به ساخت آن روی شیب مربوط می‌شود. در قسمت ضلع شمالی کوشک احمدشاهی به‌سمت رشته کوه‌های البرز، این ویژگی توجه هر صاحب ذوق و هنری را جلب می‌کند. از دیگر ویژگی‌های کوشکش احمدشاهی می‌توان به گذر آب از وسط آن اشاره کرد که در حال حاضر تنها آب‌نمای آن باقی مانده است. قناتی که از رشته کوه‌های البرز سرچشمه می‌گرفت، از وسط این بنا می‌گذشت و پس از عبور از حوض مقابل آن وارد صاحبقرانیه می‌شد و از آنجا به‌سمت پارک کنونی نیاوران...

کوشک احمدشاهی در کاخ نیاوران قرار دارد. کوشک احمدشاهی در کنار کاخ اصلی که محل اقامت خانواده محمدرضا پهلوی بود و کاخ صاحبقرانیه که قدیمی‌ترین بنای موجود در این مجموعه است، اواخر دوره قاجار به عنوان خوابگاه ییلاقی احمدشاه قاجار در میان باغ نیاوران با مساحت ۸۰۰ متر و در دو طبقه ساخته شد. ورودی ساختمان در ضلع جنوب غربی کاخ قرار دارد که با تعدادی پله و از کنار حوض کاشی کاری شده به کوشک ختم می‌شود. از خصوصیات این بنا تزئینات و نمای آجری استفاده شده در سرتاسر نمای بیرونی ساختمان آن است. طبقه همکف این ساختمان از یک سرسرا تشکیل شده که حوضی از سنگ مرمر در وسط آن واقع و شش اتاق و دو راهرو نیز در اطراف آن وجود دارند. طبقه دوم این ساختمان نیز از یک سالن مرکزی و ایوان سرتاسری چهار طرفه تشکیل شده‌است. از سالن مرکزی این طبقه به عنوان اتاق موسیقی استفاده می شد که در چهار طرف آن قفسه‌های چوبی ویترین دار نصب شده‌است. این ایوان از ۲۶ ستون مدور با نمای گچی و شش ستون با مقطع مربع قطور با نمای آجری تشکیل شده‌است این بنا که در حدود یک قرن از عمرش می‌گذرد به درستی تاریخ بنای آن و بانی مشخصی ندارد. تا به امروز هیچ‌گونه مدرکی قابل استنادی که به تاریخ بنا دلالت کند به دست نیامده است. شیوه معماری و سبک بنا به اواخر دوره قاجار برمی‌گردد. در دهه نخست از دوران سلطنت پهلوی اول، مجموعه نیاوران چندان مورد توجه قرار نگرفت تا اینکه به دستور رضا شاه، کاخ صاحبقرانیه تعمیرات اساسی شد که به نظر می‌آید ساختمان کوشک نیز از این فرایند بی‌بهره نماند و تغییراتی در فضای داخلی آن رخ داد. این تغییرات چنان هنرمندانه و با ظرافت انجام شده‌است که سؤالات بسیار زیادی را در ارتباط با شکل اولیه بنا بدون پاسخ می‌گذارند. نحوه دسترسی به طبقه اول بنا از جمله این پرسشها است. در اواخر دهه بیست که کاخ صاحبقرانیه برای برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا ـ ولیعهد پهلوی اول ـ و فوزیه آماده شد. کوشک نیز جهت استقرار کوتاه مدت آنان در نظر گرفته شد. اگر چه تا به امروز مشخص نیست که این بنا به این منظور مورد استفاده قرار گرفته باشد. پس از این تاریخ، ساختمان کوشک به تناوب گاه متروک و زمانی نیز محل اقامت پرسنل نظامی رده بالای مستقر در مجموعه بوده‌است. در اوایل سالهای دهه چهل، محمدرضا پهلوی تصمیم به ساخت کاخ نیاوران جهت اقامت خود و خانواده‌اش گرفت و بنابر برخی گزارشهای شفاهی، کوشک نیز به عنوان دفتری اداری وی آماده شد. در پی ساخت کاخ اصلی، ساختمان کوشک نیز بازسازی اساسی شد. پس از ساخت کاخ نیاوران، این بنا به دستور محمد رضا پهلوی و توسط طراحان فرانسوی کاخ صاحبقرانی، دکوراسیون داخلی بنا، بازسازی و مرمت و مبلمان داخلی آن تعویض گردید تا به عنوان محل کار و سکونت رضا پهلوی مورد استفاده قرار بگیرد. از میانه دهه چهل تا سالهای آغازین دهه پنجاه و پس از آن تا زمان انقلاب این ساختمان به‌عنوان محل اقامت رضا پهلوی و محل برگزاری مهمانی‌های خانوادگی استفاده شد. تا ده سال پس از انقلاب، بنای کوشک به‌عنوان انبار دربسته‌ای ماند و از آن تاریخ تا سال ۱۳۷۶ که مجدداً تعمیراتی در این ساختمان انجام شد، کمتر کسی به داخل این بنا راه یافت. با بازگشایی این بنا تحت عنوان کوشک احمدشاهی و محل اقامت رضا پهلوی دوران جدید حیات آن آغاز شد. در این محوطه اشیاء نفیسی از جنس برنز، نقره، عاج، چوب، هدایای رؤسای کشورهای گوناگون، مدال‌ها و نشان‌ها و تابلوهای نگارگری در معرض تماشا قرار گرفته‌است. تعدادی فسیل حیوانی و گیاهی، قطعاتی از سنگ‌های معدنی تزئینی و قطعه سنگی از کره ماه که از طرف ریچارد نیکسون، رئیس جمهور پیشین امریکا به رضا پهلوی هدیه داده شده بود در ویترینی در این سالن نگهداری می‌شود.

طبقه دوم این بنا نیز از یک هال مرکزی و ایوان گسترده چهار طرفه تشکیل شده‌است. از سالن مرکزی این طبقه به عنوان اتاق موسیقی استفاده می شد که در چهار طرف آن قفسه‌های چوبی ویترین دار نصب شده‌است. این ایوان از ۲۶ ستون مدور با نمایه گچی و شش ستون با مقطع مربع قطور با نمای آجری تشکیل شده‌است. بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، این بنا تحت نگهداری و تعمیر قرار گرفت و بخش پائین دیواره‌های آن مرمت شد و در اردیبهشت سال ۱۳۷۹ و هم‌زمان با هفته میراث فرهنگی افتتاح گردید. این بنا پس از یک دوره تعمیرات تأسیساتی دیگر در سال ۱۳۸۴ بطور رسمی...

ورودی ساختمان در ضلع جنوب غربی کاخ قرار دارد که با تعدادی پله و از کنار حوض کاشی کاری شده به کوشک ختم می‌شود. از خصوصیات این بنا تزئینات و نمای آجری استفاده شده در سرتاسر نمای بیرونی ساختمان آن است. طبقه همکف این ساختمان از یک سرسرا تشکیل شده که حوضی از سنگ مرمر در وسط آن واقع و شش اتاق و دو راهرو نیز در اطراف آن وجود دارند.[۳] طبقه دوم این ساختمان نیز از یک سالن مرکزی و ایوان سرتاسری چهار طرفه تشکیل شده‌است. از سالن مرکزی این طبقه به عنوان اتاق موسیقی استفاده می‌شد که در چهار طرف آن قفسه‌های چوبی ویترین دار نصب شده‌است. این ایوان از ۲۶ ستون مدور با نمای گچی و شش ستون با مقطع مربع قطور با نمای آجری تشکیل شده‌است.[۴] این بنا که در حدود یک قرن از عمرش می‌گذرد به درستی تاریخ بنای آن و بانی مشخصی ندارد. تا به امروز هیچ‌گونه مدرکی قابل استنادی که به تاریخ بنا دلالت کند به دست نیامده است. شیوه معماری و سبک بنا به اواخر دوره قاجار برمی‌گردد.[۲]در دهه نخست از دوران سلطنت پهلوی اول، مجموعه نیاوران چندان مورد توجه قرار نگرفت تا اینکه به دستور رضا شاه، کاخ صاحبقرانیه تعمیرات اساسی شد که به نظر می‌آید ساختمان کوشک نیز از این فرایند بی‌بهره نماند و تغییراتی در فضای داخلی آن رخ داد. این تغییرات چنان هنرمندانه و با ظرافت انجام شده‌است که سؤالات بسیار زیادی را در ارتباط با شکل اولیه بنا بدون پاسخ می‌گذارند. نحوه دسترسی به طبقه اول بنا از جمله این پرسشها است. در اواخر دهه بیست که کاخ صاحبقرانیه برای برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا ـ ولیعهد پهلوی اول ـ و فوزیه آماده شد. کوشک نیز جهت استقرار کوتاه مدت آنان در نظر گرفته شد. اگر چه تا به امروز مشخص نیست که این بنا به این منظور مورد استفاده قرار گرفته باشد. پس از این تاریخ، ساختمان کوشک به تناوب گاه متروک و زمانی نیز محل اقامت پرسنل نظامی رده بالای مستقر در مجموعه بوده‌است.تا ۲۲ سال پس از انقلاب، بنای کوشک به‌عنوان انبار دربسته‌ای ماند و از آن تاریخ تا سال ۱۳۷۶ که مجدداً تعمیراتی در این ساختمان انجام شد، کمتر کسی به داخل این بنا راه یافت. با بازگشایی این بنا تحت عنوان کوشک احمدشاهی و محل اقامت رضا پهلوی دوران جدید حیات آن آغاز شددر این محوطه اشیاء نفیسی از جنس برنز، نقره، عاج، چوب، هدایای رؤسای کشورهای گوناگون، مدال‌ها و نشان‌ها و تابلوهای نگارگری در معرض تماشا قرار گرفته‌است. تعدادی فسیل حیوانی و گیاهی، قطعاتی از سنگ‌های معدنی تزئینی و قطعه سنگی از کره ماه که از طرف ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به رضا پهلوی هدیه داده شده بود در ویترینی در این سالن نگهداری می‌شود.

طبقه دوم این بنا نیز از یک هال مرکزی و ایوان گسترده چهار طرفه تشکیل شده‌است. از سالن مرکزی این طبقه به عنوان اتاق موسیقی استفاده می‌شد که در چهار طرف آن قفسه‌های چوبی ویترین دار نصب شده‌است. این ایوان از ۲۶ ستون مدور با نمایه گچی و شش ستون با مقطع مربع قطور با نمای آجری تشکیل شده‌است. بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، این بنا تحت نگهداری و تعمیر قرار گرفت و بخش پائین دیواره‌های آن مرمت شد و در اردیبهشت سال ۱۳۷۹ و هم‌زمان با هفته میراث فرهنگی افتتاح گردید. این بنا پس از یک دوره تعمیرات تأسیساتی دیگر در سال ۱۳۸۴ بطور رسمی...