Pałac w Żaganiu — Attraction in Żagań

Będą w Żaganiu warto odwiedzić Pałac i otaczający go park. Bry­ła bu­do­wli może nie zach­wy­ca ale bu­dzi res­pekt swy­mi ga­ba­ry­ta­mi, a gdy przyj­rzycie się bliżej nad ok­na­mi pierw­szej kon­dyg­na­cji zobaczycie po­kaź­ną ko­lek­cję masz­ka­ro­nów z groź­nymi mi­nami. Na pół­noc od pa­ła­cu znajduje się skwe­r z fon­tan­ną, a w kie­run­ku wschod­nim o­raz na po­łud­nie park ze ścież­ką dy­dak­tycz­ną i ła­wecz­ka­mi. Do pałacu można wejść z przewodnikiem i zwiedzić cześć udostępnionych sal. Przemiła przewodniczka opowiedziała nam min. kilka ciekawostek o pałacu i jego mieszkańcach. Historia W 1628 r na polecenie Fer­dy­nan­da II Hab­sbur­ga w miej­scu wcześ­niej­sze­go zam­ku roz­po­czę­to bu­do­wę re­zy­den­cji ty­pu pa­laz­zo in for­tez­za z fo­są i trze­ma po­tęż­ny­mi ba­ste­ja­mi. Prace bu­dow­la­ne przer­wa­ła tra­gicz­na śmierć mag­na­ta w ro­ku 1634. Oko­ło ro­ku 1660 roz­po­częto no­wą in­wes­tyc­ję o­par­tą na pro­jek­tach włos­kie­go mist­rza mu­rar­skie­go An­to­nie­go Del­la Por­ty. W re­zul­ta­cie do ro­ku 1693 pow­sta­ło im­po­nu­ją­ce ma­nie­rys­tycz­no-ba­ro­ko­we za­ło­że­nie pa­ła­co­we wzo­ro­wa­ne na głów­nej sie­dzi­bie von Lob­ko­vi­ców w cze­skich Rud­ni­cach. W 1785 ro­ku po­siad­łość tra­fi­ła w rę­ce księ­cia Kur­lan­dii i Se­mi­ga­lii Piot­ra Bi­ro­na, któ­ry pięć lat póź­niej do­ko­nał adap­ta­cji po­miesz­czeń pa­ła­cu do wy­ma­gań ro­dzi­ny ksią­żę­cej. Od 1795 właściciel wyposażył pałac w bo­ga­tą ko­lek­cję ob­ra­zów, m.in.: dzie­ła Remb­ran­dta, Ca­ra­vag­gia, Ca­na­let­ta, Bru­eg­he­la. W posiadłości wys­ta­wia­no sztu­ki z udzia­łem przed­sta­wi­cie­li eu­ro­pej­skiej czo­łów­ki ak­tor­skiej. Po śmier­ci Piot­ra Bi­ro­na rzą­dy prze­ję­ła je­go có­rka księż­na Ka­ta­rzy­na Wil­hel­mi­na. Za cza­sów naj­młod­szej cór­ki Bi­ro­na, księż­nej Do­ro­ty Di­no Tal­ley­rand-Pe­ri­gord (1844-62), pa­ła­c sta­no­wił prę­żny ośro­dek sku­pia­ją­cy eli­ty eu­ro­pej­skie, sły­ną­cy zbio­ra­mi i spo­tka­nia­mi moż­nych te­go świa­ta. Ża­gań od­wie­dza­ły wte­dy ta­kie zna­ko­mi­toś­ci jak kom­po­zy­tor Fe­renz Liszt, kró­lo­wie prus­cy Wil­helm I i Wil­helm IV, pod­róż­nik i ge­o­graf A­le­xan­der von Hum­boldt, li­te­rat Bal­zac, a być mo­że rów­nież Cho­pin. Os­tat­nim pra­wo­wi­tym księ­ciem ża­gań­skim był Ho­ward Mau­ri­ce de Tal­ley­rand (1909-29). Przez wła­dze Trze­ciej Rze­szy w 1935 ro­ku mu­siał o­puś­cić Niem­cy. Od­tąd do 1939 w skon­fis­ko­wa­nym gma­chu mieś­ci­ło się mu­ze­um wnętrz, a pod­czas woj­ny szpi­tal woj­sko­wy. Po wojnie słu­żył on po­cząt­ko­wo za spich­lerz, a póź­niej ja­ko ma­ga­zyn przej­ścio­wy dla wy­wo­żo­nych do Ro­sji dóbr. W la­tach 1965-1983 prze­pro­wa­dzo­no na zam­ku dłu­go­trwa­łe pra­ce za­bez­pie­cza­ją­co-re­mon­to­we. Po re­mon­cie u­miesz­czo­no tu­taj róż­ne pla­ców­ki kul­tu­ral­ne i u­rzę­dy. W la­tach 40-ych XIX wieku skrzy­dło po­łu­dnio­we zos­ta­ło ro­ze­bra­ne, za­sy­pa­no rów­nież są­sia­du­ją­cą z nim część su­chej fo­sy, w ich miej­scu sta­wia­jąc sy­met­rycz­ne na­sy­py pod­jaz­du i o­ran­że­rię. Pa­łac w Ża­ga­niu po­zo­sta­je miej­scem u­ży­tecz­noś­ci pu­blicz­nej, a w je­go mu­rach swo­je sie­dzi­by ma­ją m.in. Cen­trum Kul­tu­ry, U­rząd Sta­nu Cy­wil­ne­go, Cen­trum In­for­ma­cji Tu­rys­tycz­nej i kan­ce­la­rie...

Piękny i zadbany pałac wraz z parkiem przypałacowym.

Pałac został wzniesiony na miejscu średniowiecznego zamku Piastów z przełomu XIII i XIV wieku, a dokładniej 3 metry wyżej. Historia tego zabytku łączy się z Księstwem Głogowsko-Żagańskim. W roku 1627 cesarz rzymski Ferdynand II sprzedał księstwo żagańskie czeskiemu księciu, dowódcy i politykowi, Albrechtowi Wallensteinowi. Z inicjatywy Wallensteina rozpoczęła się budowa rezydencji obronno-reprezentacyjnej (palazzo in fortezza ), którą zaprojektował Wincenty Boccaccio. Jego projektem była wielka, czteroskrzydłowa budowla z trzema cylindrycznymi bastejami w narożach, otoczona fosą. W planie nawiązywała do gotyckiego zamku, a formą architektoniczną prezentowała renesansowy typ rezydencji obronnej z XVI wieku. Wiosną 1630 roku rozpoczęło się wznoszenie pałacu. Aby stworzyć odpowiednią perspektywę dla pałacu, Wallenstein nakazał zburzyć 70 domów. W sierpniu 1630 roku prace przy budowie zostały przerwane, gdyż na Żagań naszły oddziały wojsk saskich i brandenburskich. Kontynuacja budowy rozpoczęła się w czerwcu następnego roku. Druga, o wiele dłuższa przerwa, nastąpiła w pięć miesięcy potem. Trwała ona ponad 40 lat. Powodem była śmierć księcia. Został on zamordowany w 1634 r. w mieście Cheb. W 1646 r. księstwo stało się własnością księcia Vaclava Eusebiusa von Lobkowitza. To właśnie on w 1670 r. podjął się kontynuacji budowy pałacu. Tym razem projektantem był Antonio della Porta, który zmienił nieco projekt Boccaccia tak, aby przypominał rodową siedzibę Lobkowitzów w Roudnicy. Projekt Antonia della Porty ukazywał budowlę jako czteroskrzydłową, z niskim skrzydłem parawanowym, które zamyka dziedziniec od strony południowej. W 1674 r. zakończono budowę skrzydła północnego, na przełomie 1678 i 1679 – skrzydła zachodniego, a w 1693 roku – skrzydła wschodniego. Lobkowitz, w 1786 roku, sprzedał księstwo żagańskie księciu Kurlandii – Piotrowi Bironowi. Ten powierzył prace przebudowy pałacu swojemu szwagrowi – Christophowi Johannowi Friedrichowi hrabiemu von Medem, który części pomieszczeń nadał klasycystyczny wystrój sztukatorski, który częściowo zachował się do naszych czasów. Okres panowania najmłodszej córki Birona, Doroty de Talleyrand-Perigord, księżnej de Dino, był czasem największego rozkwitu miejscowej rezydencji.

W końcu lat czterdziestych XIX w. rozebrano południowe, parawanowe skrzydło pałacu, a wjazd na dziedziniec poprzedzono dwoma podjazdami, między którymi usytuowano nową oranżerię, wzniesioną w 1847 roku. Wnętrza pałacu otrzymały wówczas nowy wystrój.

W latach 1972-1983 przeprowadzono prace konserwatorskie, po czym Pałac Lobkowitzów przekształcono w Żagański...

Prace nad wznoszeniem rezydencji rozpoczęto około 1630 roku według projektu włoskiego architekta Vincenzo Boccaccio. Niestety z powodu śmierci Wallensteina w 1634 roku prace nad budową zostały przerwane. W 1646 roku księstwo stało się własnością księcia Vaclawa Euzebiusza Lobkowica, który w 1670 roku podjął przerwaną budowę. Tym razem według projektu książęcego mistrza murarskiego Antoniego della Porty. W 1786 roku księstwo żagańskie zostało zakupione przez księcia Kurlandii i Semigalii, Piotra Birona. Pałacowe wnętrza poddano przebudowie i gruntownej renowacji pod kierunkiem architekta Chrystiana W. Schultze. W roku 1842 księstwo wraz z pałacem przeszło na własność księżnej Doroty de Talleyrand – Périgord. W latach 1845-55 przeprowadzono wiele prac modernizacyjnych. Układ przestrzenny pałacu łączył cechy właściwe barokowym pałacom francuskim (skrzydło parawanowe) oraz włoskim (skierowanie dziedzińca w kierunku parku).

Za czasów księżnej Doroty pałac w Żaganiu odwiedzali znamienici przedstawiciele ze świata polityki, nauki i kultury, wśród nich: Alexander baron von Humboldt, Ferenz Liszt, król pruski Wilhelm I  czy Hermann książę von Puckler – Muskau.

Park Książęcy Pierwsze wzmianki na temat żagańskiego parku okalającego pałac pojawiły się w XVII wieku w czasach Albrechta von Wallensteina. Największy wpływ na kształt założeń pałacowo-parkowych miała księżna żagańska Dorota de Talleyrand-Périgord. Włączyła ona w obszar parku tereny położone na Przedmieściu Bożnowskim (dzisiejszy zespół szpitalny św. Doroty) oraz powiększyła Park Górny. Park pałacowy otrzymał nowy, romantyczny charakter, według projektu Friedricha Teicherta, inspektora ds. ogrodu. Układ parkowy podzielony został na dwie części: wewnętrzną z licznymi zabudowaniami oraz zewnętrzną, otwartą na otaczającą go okolicę. Inspirację dla wprowadzanych zmian stanowił Park Mużakowski. Dzieło księżnej Doroty kontynuował jej syn, Napoleon Ludwik, fundując wolnostojące posągi czy też uruchamiając na terenie parku liczne fontanny, w tym fontannę główną zdobiącą podzamcze pałacu. Żagański park pałacowy należy do obiektów najwyższej rangi. Uznawany już przed II wojną światową za najpiękniejszy na Śląsku i jeden z najwspanialszych w Europie Środkowej, jest jednym z największych zabytkowych parków miejskich w Polsce. Do dziś park zachwyca swoim pięknem i stanowi ulubione miejsce spacerów dla mieszkańców...