Sint-Gummaruskerk — Attraction in Lier

In de winter gesloten!

Collegiale kerk. Georiënteerde kruisbasiliek in Brabantse hooggotiek van 1378-1569/1624-25. Eén der gaafste voorbeelden van deze stijl, voornamelijk wat de binnenordonnantie betreft, met westtoren, drieledige opstand, zuilen, koolbladkapitelen, vierdelig kruisribgewelf. Niettegenstaande de lange bouwperiode van circa 200 jaar geeft de kerk (op de toren na) zowel uit- als inwendig een indruk van stijleenheid te danken aan de hoofdontwerpers de familie Keldermans en verwante familie de Waghemakere.

Gelegen ten oosten van de Binnen-Nete op zogenaamde Sint-Gummarusdomein, begrensd door de kleine Nete en de oude Grote Nete waar reeds de Sint-Pieterskapel stond. Door twee bruggetjes over de Minne- en Sint-Pietersvliet verbonden met de Rechtestraat en vandaar met de Grote Markt. Heden gelegen in het verlengde van de Rechtestraat, omgeven door Heilige-Geeststraat met Sint-Pieterskapel en aan zuidzijde door voormalige kerkhof.

Historiek

Een college van kanunniken was aan de kerk verbonden vanaf de 11de eeuw tot de afschaffing ervan op 23 december 1797. De hertogen van Brabant waren de beschermheren van kapittel en kerk en belangrijke weldoeners.

Eerste kerk toegewijd aan Sint-Jan de Doper, sedert begin 13de eeuw aan Sint-Gummarus.

Ontstaan eind 10de-, begin 11de eeuw, misschien naar ontwerp van de heiligverklaring in 815 van Gummarus en voor de opvang van het groeiende aantal bedevaarders (het gebeente van Gummarus werd vóór 815 van Emblem overgebracht naar de Sint-Pieterskapel te Lier) en aangroeiende bevolking.

Torenfundamenten 1378-1424: in 1378 namen stadsbestuur en kerkmeesters contact met de Mechelaar Hendrik Mijs "uuten ankere" voor de opbouw van de toren. Beëindiging van funderingswerken in 1395. Circa 1424 torentravee afgewerkt door Jan II Keldermans.

Bouw schip 1425-1443: Opbouw schip (middenbeuk en zijbeuken werden samen opgetrokken) onder leiding van Jan II Keldermans gestart in 1425, waarbij meestermetser Jan (van) Hazeldonck een belangrijke rol speelde. Naar gelang dat de nieuwbouw vorderde werd het oude gebouw afgebroken. In 1441 schip voor eredienst in gebruik genomen. Vanaf 1443 voortzetting der werken onder leiding van Andries Keldermans, met plaatsing van het gewelf, gevolgd door daktimmer en dekken met schalies; laatstgenoemde tot 1456. Schip met uitzondering van buitenafwerking en stoffering voltooid in 1445.

Verdere torenbouw 1437-1457: in 1437 kraanzolder boven het gewelf gelegd. De timmer van de torenspits, bestemd voor de eerste achtkant in 1453 aanbesteed aan Jan van Mol. Gedekt met schalies in 1455-56 en bekroond met koperen appel en verguld smeedijzeren kruis. Bouwen "comptoir camer" boven voorportaal in 1459.

Transept 1460-circa 1476: eerste steenlegging transept in 1460 naar ontwerp van Jan vander Heyden en vermoedelijk onder leiding van Jan van Hazeldonck. Naar gelang dat de werken vorderden werd het oude transept afgebroken en zelfs gedeeltelijk over het oude gebouwd. Opbouw Sint-Katelijnekapel (tussen schip en noordelijk transept) in 1462-63. Bij opbouw transept diende rekening gehouden met de circa 1450 opgetrokken Onze-Lieve-Vrouwekapel (oostzijde noordelijk transept) gebouwd dank zij de vrijgevigheid van de familie Van Immersele. Dakruiter op kruising voltooid in 1475. Voltooiing transept en start...

This very old church in Lier was closed for renovation when I visited. The renovation will take a few years. The construction of this gothic church started in the late 14th century and was only finished in the 16th. It is built with what the locals define as white stone and has an imposing tower that...

I was there with school this year. We got a guide and visited the tower. A unique trip that made us realize how hard people worked to create beautiful churches, cathedrals and buildings that we now call monuments. The guide gave us a lot of knowledge, and the view from the tower made a great...