The Phuttha Chinnarat National Museum — Attraction in Phitsanulok Province

ภาพยามเช้าที่ส่งกันมากภาพหนึ่งคือภาพพระพุทธชินราชและผมคิดว่าท่านทั้งหลายคงไม่สังเกตุว่า องค์พระพุทธชินราชมีสังวาลย์เฉวียงบ่าอยู่ ผมเป็นหนึ่งในจำนวนนั้นครับ พระพุทธชินราชเป็นพระประธานที่อยู่ในวิหารของวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ราชวรวิหาร พระอารามหลวงชั้นเอก หรือที่เรามักนิยมเรียกกันย่อๆ ว่า “ วัดใหญ่ ” (คำว่า สังวาลเฉวียงบ่า หมายถึง เครื่องประดับชนิดหนึ่งที่ใช้คล้องจากทางบ่าซ้ายมาทางด้านขวา )

ก่อนที่จะไปชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ ผมขอบอกถึงความเป็นมาขององค์หลวงพ่อชินราชให้ท่านทราบก่อนองค์หลวงพ่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 1900 ในสมัยพระเจ้าลิไทย พระมหากษัตริย์แห่งกรุงสุโขทัย มีพุทธลักษณะอยู่ในอิริยาบถนั่งขัดสมาธิราบ ปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 285 เซนติเมตร สูง 372 เซนติเมตร เป็นพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัยที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธะลักษณะงดงามที่สุดองค์หนึ่งและยังเป็นพระพุทธรูปที่นิยมทำเป็นพระจำลองกันมากที่่สุดในประเทศไทย องค์หลวงพ่อชินราช จะมีซุ้มเรือนแก้วอยู่โดยรอบ ซุ้มนี้สร้างขึ้นคนละยุคกับองค์พระ สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยอยุธยา สร้างขึ้นเป็น กรอบล้อมรอบพระพุทธรูป แกะสลักด้วยไม้สักลงรักปิดทอง คล้ายรูปจำลองหน้าจั่ววิหารในศิลปะไทยที่ยอดซุ้มเรียวแหลม ส่วนปลายซุ้มรองรับด้วยรูปมกร ( อ่านว่า มะ - กร เป็นสัตว์ในตำนานปรัมปรา ) ฐานด้านล่างทั้ง 2 ข้างเป็นรูปยักษ์ การที่มีซุ้มเรือนแก้วทำให้เพิ่มความสง่างามให้กับองค์พระพุทธชินราช ดูโดดเด่นสวยงามมาก

ความที่พระพุทธชินราชเป็นพระพุทธรูปสำคัญตั้งแต่สมัยสุโขทัยจวบจนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พระมหากษัตริยาธิราชเจ้าของไทยหลายพระองค์ทรงมีพระราชศรัทธาในพระพุทธชินราชมาก มีการถวายเครื่องประดับสายสะพายนพรัตนราชวราภรณ์ ต้นไม้ทอง ต้นไม้เงิน ที่สำคัญได้แก่ การถวายสังวาล คือ สายสร้อยประดับอัญมณีใช้คล้องเฉวียงบ่า ซึ่งสายสังวาลนี้เป็นเครื่องประดับอย่างหนึ่งของพระมหากษัตริย์ ซึ่งพระพุทธชินราชได้รับพระราชทานมาแล้วจำนวน 3 เส้นคือรัชกาลที่5 1เส้น รัชกาลที่ 8 1 เส้นและรัชกาลที่ 9 1 เส้น ซึ่งท่านสามารถชมสังวาลเส้นจริงได้ที่บนชั้น 2 ของพิพิธภัณฑ์ โดยสังวาลย์แต่ละเส้นจะมีจำนวนดวงดอกสังวาลไม่เท่ากัน เส้นของรัชกาลที่ 5 มี 33 ดวง เส้นของรัชกาลที่ 8 มี 30 ดวง เส้นของรัชกาลที่ 9 มี 36ดวงจำนวน 2 เส้น เส้นที่ใช้คล้องเฉวียงบ่าองค์หลวงพ่อชินราชอยู่ในปัจจุบันทำด้วยทองคำ และมีอีกเส้นที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ทำด้วยทองแดงชุบไมครอน พระพุทธชินราชจึงเป็นพระพุทธรูปเองเดียวที่ได้รับสังวาลจากพระมหากษัตริย์ถึง 3 พระองค์

ทั้งนี้ด้วยความศรัธทาของพระมหากษัตริย์ พระบรมวงศ์ศานุวงศ์ ตลอดจนประชาชนที่มีความศรัทธาในองค์หลวงพ่ออย่างมากทำให้มีประชาชนไปที่กราบท่านอย่างล้นหลามทุกวัน

ขอเล่าเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยให้ฟังอีกนิด ท่านไปวัดใหญ่อาจเคยไปสักการะพระพุทธชินสีห์ ที่ิอยู่ในด้านเหนือของวิหารกันมาแล้ว พระพุทธชินสีห์เป็นพระพุทธรูปที่มีลักษณะใกล้เคียงกับพระพุทธชินราชมากที่สุด สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 20 ต่อมารัชกาลที่ 4 พระองค์ได้อัญเชิญพระพุทธชินสีห์มาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร และได้สร้างองค์จำลองไว้ที่วัดใหญ่ ซึ่งองค์พระพุทธชินราชในสมัยรัชกาลที่ื5 เคยมีดำริจะอัญเชิญมาเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดเบญจมบพิตร แต่ชาวพิษณุโลกคัดค้าน จึงได้สร้างองค์พระพุทธชินราชจำลอง มาเป็นพระประธานแทน

การไปชมพิพิธภัณฑ์ของผมในครั้งนี้นอกจากจะได้ชมสิ่งของต่างๆที่จัดแสดงอย่างสวยงาม คำบรรยายครบถ้วน อาคารติดแอร์เย็นสบายแล้ว ยังได้รับทราบเรื่องสังวาลคล้องเฉวียงบ่าองค์หลวงพ่อพุทธชินราชด้วย ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่เคยรับทราบมาก่อน คุ้มค่ามากครับ

ภายในพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติพระพุทธชินราชจัดแสดงอย่างเป็นระเบียบ สวยงาม คำบรรยายละเอียด...

ดีจริง จริง สวยจริง จริง เหนือจรดใต้แดนสยามอยู่ที่นี่ตรงนี้ พระเอยพระพุทธชินราช งามโอภาสประจักษ์เป็นศักดิ์ศรี เป็นพุทธปฏิมาค่าทวี งามเหลือที่จะเสกสรรพร่ำบรรยาย ศิลปะสุโขทัยได้ปรากฏ ดูงามงดเหนือยิ่งกว่าสิ่งไหน ศิลปะประเสริฐเลิศวิไล หาที่ใดมาเปรียบเทียบไม่มี ประหนึ่งว่าเทวามาสร้างสรรค์ ประหนึ่งดังเทพสวรรค์มาถึงที่ เนรมิตสิ่งประเสริฐล้ำเลิศดี สถิตเหนือปฐพีพสุธา พระพุทธชินราชจึงงามเด่น ดุจจันทร์เพ็ญส่องสว่างกระจ่างฟ้า สุกสกาวเรืองรองต้องนภา สุดเย็นตาเย็นใจในฤดี องค์หลวงพ่อพุทธชินราช งามทั้งศาสตร์ทั้งศิลป์สิ้นเหนือที่ ทุกสัดส่วนบรรจงลงพอดี ครบถ้วนที่พุทธลักษณ์ประจักษ์ตา พุทธศิลป์ชั้นเลิศประเสริฐสุนทร์ ดูละมุนละไมสมคุณค่า งามเป็นหนึ่งกว่าที่ใดในโลกา สูงคุณค่าเลิศล้ำแสนอำไพ ตั้งแต่ยุคสุโขทัยหลายร้อยปี ผ่านกรุงศรีฯ กรุงธนฯ หลายสมัย ผ่านกรุงเทพฯ อันรุ่งเรืองศรีวิไล นับดูได้หกร้อยกว่าวัสสาปี แต่หลวงพ่อพุทธชินราช ยังประกาศความงามเป็นศักดิ์ศรี ถึงวันกาลผ่านไปหลายร้อยปี หลวงพ่อนี้ก็ยังอยู่คู่โลกา ถึงจะมีเภทภัยหลายร้อยครั้ง หลวงพ่อยังผ่านพ้นทุกครั้งหนา สถิตอยู่คู่ไทยตลอดมา เป็นสมบัติล้ำค่าของแผ่นดิน ถึงผู้ใดใจกล้าใคร่สามารถ แต่มิอาจทำลายให้สูญสิ้น มีข้าศึกมากมายหลายแผ่นดิน ทั่วธานินทร์หลายครั้งและหลายครา ต่างคิดมุ่งอาฆาตมาดทำร้าย คิดที่จะทำลายหลวงพ่อหนา แต่ด้วยเดชบารมีศรีพุทธา สิ่งที่ร้ายกลับมาเป็นสิ่งดี จึงขอเชิญสาธุชนทุกถ้วนหน้า ผู้ศรัทธาแด่องค์พระทรงศรี กราบหลวงพ่อชินราชปราศไพรี ชั่วชีวีมีสุขพ้นทุกข์เทอญ ฯ ( ประพันธ์โดย พระมหาธนศักดิ์...

This is the one of best temple in Thailand, You should go once ! This year I visited there 2-3 times, Very peaceful, Beautiful building, and Beautiful bhuudha image. I thought If you have a chance for coming here, you don’t feel disappointment. Every temple in Thailand have something different each temple. And this Bhuddha Image is the most popular also. So if you took a picture to Thai friends, They will know...