Somuncu Baba (Şeyh Hamid-i Veli), 14. yüzyılda yaşamış bir İslam alimi, mutasavvıf ve Allah dostudur. Asıl adı Şeyh Hamid-i Veli olan Somuncu Baba, Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında Anadolu’da İslam’ı yayma ve insanlara tasavvufu öğretme misyonunu üstlenmiştir.

Hayatı Şeyh Hamid-i Veli, 1331 yılında Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğmuştur. Eğitimine küçük yaşlarda başlamış, dönemin önemli İslam alimlerinden ders almıştır. İlmi çalışmaları sırasında Buhara, Tirmiz, Şam ve Tebriz gibi İslam dünyasının önemli merkezlerinde bulunmuş ve buralarda ilim tahsil etmiştir. Hocaları arasında ünlü mutasavvıf Bayezid-i Bistami ve büyük alimlerden Şeyh Alaaddin Erdebili gibi isimler vardır.

Somuncu Baba, Şam'da aldığı eğitimden sonra Bursa'ya yerleşmiş ve burada halkın arasına karışmadan bir fırın açarak ekmek yapmaya başlamıştır. Ekmek yapıp satması, halk arasında “Somuncu Baba” lakabıyla anılmasına sebep olmuştur. Her ne kadar zahirde bir somun ustası gibi görünse de, hakikatte o dönemin en büyük mutasavvıflarından biri olarak sayılmı Ulu Camii Açılışı Somuncu Baba'nın en bilinen olaylarından biri, Bursa Ulu Camii'nin açılışı esnasında yaşanmıştır. Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan Ulu Camii'nin açılışında, ünlü İslam alimi Emir Sultan’ın tavsiyesi üzerine, ilk hutbeyi okuma görevi Somuncu Baba'ya verilmiştir. Somuncu Baba, burada Fatiha Suresi’ni farklı ilmi derecelere göre yedi farklı şekilde tefsir ederek cemaatin büyük hayranlığını kazanmıştır. Bu olay onun manevi derinliğinin halka mal olmasına vesile olmuştur.

Hicreti ve Vefatı Bu olayın ardından Somuncu Baba, Bursa'daki şöhretinden kaçınmak için halktan uzaklaşarak Aksaray'a göç etmiştir. Burada da kısa süre kalmış, daha sonra Darende'ye (günümüz Malatya) yerleşmiştir. Hayatının geri kalanını burada insanlara İslam’ı anlatmak ve tasavvufi eğitimler vermekle geçirmiştir. 1412 yılında Darende'de vefat etmiştir ve burada kendi adıyla anılan türbeye defnedilmiştir.

Somuncu Baba, Osmanlı’nın manevi kurucuları arasında kabul edilen ve özellikle Hacı Bayram-ı Veli gibi pek çok büyük mutasavvıfın hocası olmuştur. Somuncu Baba'nın Mirası Somuncu Baba’nın bıraktığı en önemli miras, tasavvufi irfan ve İslam ahlakını topluma yaymış olmasıdır. Aynı zamanda Osmanlı coğrafyasındaki pek çok mutasavvıf ve alim, onun açtığı yolda ilerlemiş, Anadolu’da İslam’ın ve tasavvufun kökleşmesine katkıda bulunmuştur. Türbesi, bugün de ziyaret edilen önemli bir manevi merkezdir.