Hakkında çok bilgi olmayan bir sahabi. Ama Efendimiz (s.a.v.)'i en iyi anlayan sahabelerden biri. Ashabın tümünden Cenâb-ı Hak razı olduğunu buyurmuştur. Fakat Ebu Bekir Sıddık (r.a.) başta olmak üzere imanda, aşkta, sadakatte bir derecelenme olduğu muhakkak. Büyüğümüzün ifadesiyle, ashabın Hz. Peygamber'i anlama ve bu anlayışa göre O'na yönelme, tutunma, istifade ve hizmet etme tutumları derece derece idi. İşte bu yazımızda Hz. Mikdat (r.a.) ekseninde açmaya, anlamaya çalışacağımız hadisede Hz. Mikdat'ın iyi bir gözlemci olma, araştırma ve yoğunlaştığı konunun inceliklerine vakıf olma çabasını göreceğiz ki tefekkürün başlangıç noktası da budur. Konuya geçmeden Hz. Mikdat'ı bilebildiğimiz birkaç rivayetle tanımaya çalışalım. Bedir gününde Efendimiz (s.a.v.) kervanın kaçması ve müşrik Mekke ordusuyla karşı karşıya kalınması durumunda ashabıyla istişare eder. İbn-i İshak'ın ayrıntılı rivayetine göre önce Hz. Ebu Bekir Sıddık (r.a.) sonra Hz. Ömer (r.a.) konuşur sonra sözü Hz. Mikdat (r.a.) alır ve şöyle der: — "Ey Allah'ın Rasûlü, biz sana İsrailoğulları'nın Hz. Musa'ya dediği gibi "Sen ve Rabbin gidin savaşın, biz burada oturucularız!" demiyoruz. Diyoruz ki senin sağında, solunda, önünde yer alıp seninle birlikte küf-fara karşı savaşacağız. Seni hak ile gönderen Zat'a yemin olsun ki bizi Berki İ uımat a da sevk etsen senin yanında olacağız." İki günlük yürüyüş nedeni ile "Hayır vallahi, bizim bunlarla savaşacak mecalimiz yok!" diye konuşan Ensar, Hz. Mikdat'ın sözlerinden sonra -yine Ensar'dan Ebu Eyyüb'ün ifadesiyle- "Keşke biz Ensar takımı da Mikdat gibi söyleseydik!" temennisinde bulunurlar. Hatta İbni Mesut (r.a.) gibi birçok sahabi "O sözün sahibi olmak bize her şeyden daha sevimli geldi." diyecektir. Sonuçta Ensar da Efendimiz (a.s.)'in istediği yönde görüş beyan ederek birlik sağlandı. Bu rivayette Hz. Mikdat'ın, Efendimizin ümmeti ile Hz. Musa (a.s.)'nın ümmeti arasındaki nübüvvete bakış farkını ortaya koyduğunu görüyoruz. Nitekim İsrailoğulları asa, Yed-i Beyza, suların kan akması, Nil'in yarılması ve Firavun'un helaki, bıldırcın eti ve kudret helvası gibi birçok nimet-mucize görmesine rağmen gerçek sevgiyi, bağlanışı, yönelişi özünde oluşturamadığı için şahsiyetsiz tavırlar takınarak Hz. Musa'ya "Sen ve Rabbin gidin savaşın!" diyebilmişlerdir..