Gazi Ahmet Paşa Camii; İstanbul Suriçi Topkapı Sur Fatma Sultan mahallesinde 1558 tarihinde Kanuni Sultan Süleyman devri Sadrazamlarından Gazi Kara Ahmet Paşa tarafından Mimar Sinan'a inşa ettirilen külliyenin ana yapısıdır.
CAMİNİN BANİSİ:
Arnavut devşirmelerinden olan Kara Ahmet Paşa sarayda Enderun da yetişmiştir. Kapıcıbaşı olarak dışarı çıkıp sonra yeniçeri ağası olmuştur. Rumeli Beylerbeyi olmuş ve ikinci vezir iken 27 Temmuz 1552 de Temeşvar’ı zapt etmiştir. Bundan dolayı da Osmanlı tarihinde Temeşvar Fatihi olarak geçmiştir. Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi Fatma Sultan ile evlenmiş ve saraya damat olmuştur. Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan’ın eşi Rüstem Paşa’nın sadrazamlıkta bulunduğu günler de Rüstem Paşa, kayınvalidesi Hürrem Sultan’ın kışkırtmaları ile Şehzade Mustafa’nın tahtı ele geçirmek için fırsat kolladığına dair bir rapor hazırlar. Ve o rapora göre 6 Ekim 1553 günü Konya Ereğli’sinde, Şehzade Mustafa babasının çadırı içinde boğdurularak öldürülür. Yeniçeriler, olayı bir cinayet sayarak Sadrazam Rüstem Paşa’nın cezalandırılması için eyleme geçerler. Aynı gün Rüstem Paşa azledilir. Sadrazamlığa Kara Ahmet Paşa seçilir.
1554’de caminin yapımına başlanır. Ancak sadrazamlıktan azledilmeyi içine sindiremeyen Rüstem Paşa fırsat kollamaktadır. Kayınvalidesi Hürrem ve eşi Mihrimah Sultan da en büyük yardımcısıdır bu arada. Ve daha yaptırdığı camiyi görme fırsatı dahi bulamadan 29 Eylül 1555’de boğdurularak öldürülür. Yapımına bir süre ara verilen camii, medrese, türbe ve sıbyan mektebi ile birlikte 7 yılda tamamlanır. Büyük usta Mimar Sinan’ın eseri olan camii, 17. ve 18.yüzyıllar sonunda iki defa tamir görür. Külliyenin vakfiyesinden öğrenildiğine göre, devletin çeşitli yerlerindeki efkaf gelirleri, İstanbul Topkapı semtinde yapılacak cami, sıbyan mektebi, on altı oda ve bir dershaneli medrese, on altı odalı zaviye, çeşitli müştemilatı ile aşhane-imarete tahsis olunmuştur. Bugün Ahmet Paşa külliyesi sadece cami, medrese, türbe ve sıbyan mektebinden ibaret olduğuna göre, vakfiyede bahsi geçen zaviye ve aşhane yapılarının külliye civarında olduğu ve zamanımıza gelemediği bilinmektedir. Cami 1696’da bir tamir görmüştür. 1894 zelzelesinde kubbesi çökmüş ve derhal tamir edilmiştir. Cümle kapısı üstündeki Tevfik imzalı celi hatla yazılmış ayetin 1896 tarihli bir tamiratı işaret eder. Son yıllarda cami avlusu yeniden...
Read moreA historical mosque built in year 1555. The complex consists of a mosque, madrasa, infants' school, public fountain and a tomb. The construction of this 16th century “kulliye” (complex) was initiated br Kara Ahmed Pasha, a Grand Vizier (prime Minister) of Sultan Suleiman the Magnificent. When Kara Ahmed Pasha was executed on 29 September 1555, the construction was suspended for some time. The date on its foundation charter is 21 July 1555.
The mosque, built my Mimar Sinan, was renovated in 1696. The dome is known to be damaged in the earthquake of 1894, and was reconstructed. The infants' school and the tomb are distant from the outer yard wall, on the side of the street. The madrasa (school) surrounds the mosque yard from...
Read moreMimarı Mimar Sinan'dır. Yapım tarihi 1558. Kara Ahmet Paşa Camii olarak da bilinir. Caminin banisi Kara Ahmed Paşa, Yavuz Selim'in damadıdır. 1555'te idam edilmiş; ölümünen az önce yapımı başlayan caminin tamamlandığını görmemiştir. Türbesi caminin 50 m batısında müstakil bir yapıdır. Caddedeki avlu giriş kapısında bir zincir vardır ve bu kapıdan girişteki avlunun sağı hazireye ve musalla taşlarına, solu ağaçlıklı bir bahçeye bakar. Sağdaki patika doğu kapısına gider. Soldaki patikadan ise iç avlu kapısına gidilir. Minare caminin sağında bitişiktir ve sanatlıdır, üzerinde yıldız işaretleri vardır. Güneybatı duvarında üçgen güneş saati bulunmaktadır. Üstü beşik eğimli dış duvarlar 2 m boyunda olup alt sırası kafes pencerelidir. İç avlu dört çimenlik sekiye ayrılmıştır. Kıbleye göre batı kapısı merdivenlidir. Ortasında Hacı Ahmet hayratı büyük taş ve mermer şadırvan bulunur. Ahşap çatılı ve çokgen şadırvanın muslukları eski bakır sanatı işidir. Revaklı avlunun üç tarafında medrese odaları bulunmaktadır. Çaykara Derneği'ne ait odalar ve çayocağı sol taraftadır. Bu medreseler üç tarafta, 22 sütunlu kubbeli bölüm oluşturur. Son cemaat yeri ise caminin kıble kapısına göre 25 cmlik bir platformdadır. Kıble kapısı üzerinde bir besmele hattı vardır. Doğu ve batı giriş kapıları sundurmalıdır. Caminin sahınında mihrap, kürsü, minber tarafı 10 cm yüksekçedir. Üstleri özel renkli ve hat çinili pencereler ve yazılarla çevrilidir. Kıble kapısından girildikten sonra sağ ve soldaki merdivenlerden kadınlar mahfiline çıkılır. Müezzin mahfili tavanı nadir bir sanat eseridir. (Öz, 1997:146-7) Caminin dış avlusunun 50 m yanında Gazi Ahmet Paşa türbesi yer alır. Kubbeli, çokgen taş yapıdır. Türbenin karşısındaki dikdörtgen bina ise Ahilik Kültürünü Geliştirme ve Eğitim...
Read more