Saat Kulesi — Attraction in İzmit

İzmir'in simgesi ;1900-1901 yıllarında İzmit Mutasarrıfı Musa Kazım Bey denetiminde İzmit Belediyesi tarafından yaptırılan İzmit Saat Kulesi, Mimar Vedat Tek’in eseridir. Kimi kaynaklar kulenin yapımını Bahçecik-İzmitli bir Osmanlı Ermenisi olan Mihran Azaryan olarak da vermektedir.

Saat kulelerinin esas işlevi halka zamanı göstermektir. Marangozluğu yanında saatlere olan merakı ile de tanınan Sultan II. Abdülhamit, Osmanlı tahtına çıkışının 25. yıldönümünde saat kulelerinin yaygınlaşması konusunda bir çalışma başlatmış ve Mutasarrıflara (Valilere) gönderdiği bir fermanla Anadolu kentlerinde saat kuleleri yapımını teşvik etmiştir. Bu tarihe kadar Osmanlı’da lüks bir eşya olarak algılanan saat halka ulaşmıştır.

Neoklasik üslupta Hereke ve Tavşancıldan getirilen traverten taşlardan yaptırılan saat kulesi 3,65x3,65 metre ölçülerinde kare planlı olup 4 bölümden oluşmaktadır. Kulenin üç yüzü, mermer motifli çeşmelerle süslenmiştir. Zemin katı oluşturan 1.bölüm diğer üç kattan daha geniş bir şekilde yapılmıştır. Saat kulesi 16.40 m yüksekliğindedir.

Kulenin kuzey cephesinde giriş kısmı bulunmaktadır. 1. katın kenarlarında mermer sütunlara, üç kenarında ise  (doğu, batı, güney) çeşmelere yer verilmiştir. Basık kemerli çeşmelerin sebilleri dikkat çekicidir. Çeşme aynalığında yay içerisinde ay yıldız, ay yıldızın altında da çelenk bulunmaktadır. Çeşmelerin üst kısmındaki bordürlerde kitabe kuşakları yer almaktadır. Zamanla tahrip olan kitabe kuşaklarından sadece batıda bulunan kitabe tam olarak okunmaktadır. Burada "Belediye itdi inşâ bu kuleyle çeşmeyi Sîne-i Kameriyye 1318 (1902/03)" yazısı vardır.

Kulenin 2. 3. ve 4. katları oldukça hareketli bir şekilde inşa edilmişlerdir. 2. katta köşelerde sütunlara yer verilmiş, her cepheye kaş kemerli açıklıklar konulmuştur. 2. katta dökme demir korkuluklardan bir gezinti alanı oluşturulmuştur. Son derece zarif bir yapıda olan korkuluklar döneminin üslup özelliklerini yansıtmaktadır.

Kulenin 3. katında da her cephe yüzeyinde kaş kemerli pencerelere yer verilmiştir. Pencerelerin alt kısımlarında, mermer madalyonlar içerisinde II. Abdülmamid'in tuğrası bulunmaktadır. Ayrıca 3. katın köşelerinde silindirik ve elips şeklindeki düz madalyonlar vardır.

Kulenin 4. katında Saat odası yer alır. Dört cephesin de 80 cm çapında saat kadranı bulunmaktadır. Saat başlarında saat sayısı kadar, her yarım saatte bir de, tek çalarak zamanı duyuracak bir mekanizmayla donatılmıştır. Saatin çanı özel bir ton vermek üzere üretilmiştir, kilise çanı tonu olarak algılanmaması için özel bir ton (ses)üretilmiştir. Ünlü Saat Ustası Mustafa Şem-i Pek tarafından yapılan bu saat aktif olarak çalışan son saatlerden biridir. Saatlerin üst kısımlarında üçer pencere kuşağı bulunmaktadır. İnce-sivri külah uygulamasının denendiği bu kulede, saçak sistemi oldukça taşkın yapılmıştır. Saçak altı çeşitli uygulamalarla hareketlendirilmiştir.

İzmit/Kocaeli’nin sembolü haline gelen saat kulesi, her katında farklı mimari uygulamaların denendiği, yine her katında farklı süsleme unsurlarının uygulandığı (oyma ve kabartma vs.), hareketli beden duvarları ve ince uzun-külah yapısıyla dikkat çekmektedir.

Saat kulesinin üç tarafında bulunan sebillerin alınlığında ve kapısının üzerinde kitabeler bulunmaktadır.

Bu kitabelerde ;

1318 (M. 1900/1901) Belediye etti inşa

bu kule ile çeşme-i Seyit Kamari'ye yazmaktadır.

Orta kattaki çember şeklindeki kartuş içerisinde de Sultan II. Abdülhamit'in tuğrası bulunmaktadır.1971 yılında Seka Genel Müdürlüğü'nün katkılarıyla, 2006 yılında da Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmiştir. 2011 yılında İzmit Belediyesi tarafından basit onarım çalışmaları yapılmıştır.2013 yılının sonunda arızalan saat 2014 yılının Aralık ayında Milli Sarayların saatçisine onarım için gönderilmiştir. Tamiri tamamlanan saat 2015 yılının Nisan ayında tekrardan çalışmaya başlamıştır. Park ve Bahçeler Müdürlüğümüz tarafından düzenli olarak bakım ve onarımı...

İzmit Saat Kulesi ya da diğer adıyla Kocaeli Saat Kulesi, Kocaeli'nin merkezi İzmit'te yer alan bir saat kulesidir. Hem ilin hem de şehrin sembolleri arasındadır. Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıl dönümünü anma amacıyla, İzmit Mutasarrıflığının girişimi sonrasında İzmit Belediyesi tarafından yapımına başlandı. Mimar Vedat (Tek) tarafından oluşturulan projenin uygulaması, Mihran Azaryan tarafından yapıldı. 1 Eylül 1900'de temeli atılan kulenin ertesi yıl aynı gün tamamlanması hedeflense de süreç gecikti ve Eylül 1902'de, tamamıyla tamamlanamayan kulenin açılışı gerçekleştirildi.

Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'na uygun bir şekilde Neoklasik Osmanlı mimarisi tarzında bir yapı olan İzmit Saat Kulesi'nde Neoklasik ve İslam mimarisi ayrıntıları kullanılmıştır. Kule, tek katlı kaide kısmı ile üç katlı gövde kısmı olmak üzere iki kare prizmadan oluşur. Kaide kısmının üç cephesinde birer mermer sebil yer alır. İkinci katında bir seyir balkonu bulunan yapının gövdesinde pencereler vardır. Her katında farklı süslemelerin olduğu kulenin dördüncü katının dört cephesinde birer saat bulunur. Yapının çatısı piramidal koni şeklindedir.

Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıl dönümünü kutlama amacıyla İzmit Mutasarrıfı Musa Kâzım Bey'in girişimiyle, İzmit Belediyesi tarafından, Sultan Abdülaziz Kasrı'nın (günümüzde Av Köşkü Saray Müzesi) yanındaki parkta bir saat kulesi inşa edilme kararı alındı. Yapının projesi Mimar Vedat (Tek) tarafından hazırlansa da, uygulama aşaması Mihran Azaryan tarafından, projede yapılan birtakım değişikliklerle gerçekleştirildi.  Saat kulesinin temeli 1 Eylül 1900'de atıldı. Kulede kullanılmak üzere Avrupa'dan getirilen saat, belediyenin vergilerini ödeyememesinden ötürü padişahtan vergi muafiyeti izni alınana kadar gümrükte bekletildi. Bu izin, 3 Nisan 1902 tarihli bir belgeyle bu çıktı. İnşasının tamamlanması için hedeflenen tarih olan 1 Eylül 1901'e yetiştirilemeyen saat kulesi, tam olarak hazır olmamasına karşın Eylül 1902'de açıldı. Açıldığı dönemde saat kulesinin balkon korkulukları takılmamış, çevre düzenlemesi yapılmamıştı.

1929 yılında kuledeki saatler, Mustafa Şem'i Pek tarafından imal edilen saatlerle değiştirildi.1970'te SEKA Genel Müdürlüğünün girişimiyle kulede yapılan restorasyon çalışması Şubat 1971'de tamamlandı. 1999'daki depremde, saçakların altındaki payandalar kırıldı. 2006 yılında Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin açtığı ihale sonrasında Aralık 2006'da başlayan saat kulesindeki restorasyon çalışmaları,Mart 2007'de tamamlandı. Bu çalışmalar sonrasında kule, geceleri aydınlatılmaya başlandı. İzmit Belediyesi tarafından Ekim 2010'da, saat kulesi ile çevresinde yapılacak düzenleme için bir ihale başlatıldı. Kasım 2007'de sit alanı ilan edilen bu alan, yapılan düzenlemeler sonrasında Haziran 2011'de gerçekleştirilen bir törenle Kültür Tepesi adıyla açılarak günümüzdeki görünümüne ulaştı. Aralık 2013'te arızalanmasının ardından Aralık 2014'te onarım için Millî Saraylar Başkanlığının saatçisine gönderilen kulenin saati,onarımının ardından Nisan 2015'te...

Мое знакомство с городом началось с единственной значимой исторической достопримечательности в Измите – Часовой башни (İzmit Saat Kulesi). Если верить источникам, Часовая башня была построена в ознаменование 25 — летия правления султана Абдулхамида II (1876-1909 гг). Немецкий император Вильгельм Второй подарил ему партию фасадных часов. Именно после этого сразу в нескольких городах Турции появились часовые башни. Строительство Саат Кулеси было завершено в 1901 году, с тех пор она украшает наш город. Историки и сегодня спорят о предназначении этой башни, а мы сойдемся на том, что сооружение было специально построено для установки часов в центральной части города )) Что нужно сделать при посещении часовой башни Саат Кулеси?Важно своими глазами оценить мастерство турецких строителей XIX века, часовая башня – образец архитектурного искусства прошлого, настоящий музей под открытым небом. После наружного осмотра, можно с возвышенности, на которой находится башня, полюбоваться на город. Прогуляться в парке при башне и отдохнуть в тени деревьев. Заказать в кафе неподалеку чашечку турецкого кофе с восточными сладостями, или позавтракать по-турецки, и почувствовать себя настоящим жителем Измита. Сделать Саат Кулеси отправной точкой для знакомства с неизвестным городом и Турцией в целом. Теперь о том, как добраться. В Измите прекрасно развиты транспортные линии к центру. Мы добрались на трамвае (от Яхья Каптан) до рыбного рынка, дальше совсем немного прошлись пешком. На фотографиях будет видно, что к Башне ведут ступени, но тех, кто с малышами, пусть это не пугает – с другой стороны есть плавный подъем, так что с коляской вполне можно прийти, в награду получив успокоение на многочисленных лавочках в тени деревьев и небольшой...