Fethiye Cami — Attraction in Kars Merkez

Kars il merkezinde bulunan Fethiye Camisi XIX.yüzyılın başlarında Rusya'nın Kars'ı işgali sırasında kilise olarak yapılmıştır. Kilisenin 15-10 m. güneyine de bir Rus anıtı dikilmiştir. Kars'ın kurtuluşundan sonra camiye çevrilmiştir.

Fethiye Camisi dikdörtgen planlı olarak kesme taştan yapılmıştır. Yapının doğu cephesinde sağlı sollu iki bölüm bulunmaktadır. Altı basamaklı bir merdivenle çıkılan bu bölümde sütunlar arasına iç mekana girişi sağlayan kapılar yerleştirilmiştir. Kapı girişlerinin ve buradaki pencerelerin sağ ve soluna sütunlar yerleştirilerek bu bölümlerin daha hareketli hale gelmesi sağlanmıştır. Aynı zamanda burada sağır sivri kemerler de bulunmaktadır. Yapının batısındaki girişin üzerinde çatıdan daha yüksek olan üç pencereli bir çatı katı da buraya eklenmiştir. Kuzey ve güney kapılarının üzerindeki çatı bölümlerinde ise yonca yaprağı görünümünde sağır kemerler o dönemin mimarisi ile bağdaşmayacak sivri kemerli bölümler de cephede son derece hareketli bir görünüm sergilemektedir.

Yapının kuzey, güney ve batı cephelerinde 1 m.den daha fazla dışarıya çıkıntılı, üzeri çatı ile örtülü kademeli bölümler bulunmaktadır. Yapının dış duvarları ile çatı arasında kalan cephelere dörder sivri kemerli çatı pencereleri açılmıştır. Üst örtünün köşelerinde birer, bunların çatı ile birleştikleri yerlerde de dörder tane baca bulunmaktadır. Yapının çatı bölümünün hemen altında onu çepeçevre kuşatan dantela gibi işlenmiş kabartma süslere yer verilmiştir. Kars'ın soğuk oluşundan ötürü de yapının kuzey yönüne bir kalorifer dairesi eklenmiştir.

Yapının ibadet mekanı, camiye dönüştürüldükten sonra kısmen onarılmış ve orijinalliğinden büyük ölçüde uzaklaşmıştır. İç mekanı geniş bir tavan örtmekte olup, üzeri geometrik bezemelerle süslenmiştir. İç kısmını çepeçevre kuşatan bir balkon düzeni bulunmaktadır. Ayrıca bunlardan bir tanesi loca görünümünde ibadet mekanına taşırılmıştır.

Günümüzde cami olarak kullanılan bu yapının iki yanına, taş kaide üzerinde, yuvarlak gövdeli taştan ve ikişer şerefeli birer minare...

Kars'ta bulunan Fethiye Camii, şehrin zengin ve çok katmanlı tarihini yansıtan önemli bir yapıdır. İşte cami hakkında bilmeniz gerekenler: Tarihi Dönüşümü Fethiye Camii'nin tarihi, oldukça ilginç bir dönüşüm hikayesine sahiptir: Rus İşgali Dönemi (19. Yüzyıl Sonları): Bina, 19. yüzyılın sonlarında Kars'ın Rus işgali sırasında bir Ortodoks kilisesi olarak inşa edilmiştir. Baltık mimari tarzının güzel bir örneğidir. Cumhuriyet Dönemi: Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarından sonra, yapı bir süre kapalı spor salonu olarak kullanılmıştır. Camiye Dönüşümü: 1985 yılında, binaya iki minare eklenerek camiye dönüştürülmüştür. Bu dönüşümle birlikte, yapının mimari bütünlüğü korunmuştur. Mimari Özellikleri Fethiye Camii, Baltık mimari tarzının etkileyici örneklerinden biridir: Baltık Mimari: Yapı, dönemin Rus mimarisini yansıtan Baltık mimari tarzında inşa edilmiştir. Bu tarz, genellikle Kars'ın Rus işgali döneminde yeniden şekillenen şehir dokusunda görülen bir özelliktir. Dikdörtgen Plan: Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı bir yapıya sahiptir. Minareler: Camiye dönüştürülürken eklenen iki ince minare, yapının özgün mimarisiyle uyumlu bir görünüm sergiler. Önemi Fethiye Camii, Kars için hem tarihi hem de kültürel bir öneme sahiptir: Tarihi Bir Tanıklık: Kars'ın Osmanlı, Rus ve Cumhuriyet dönemleri arasındaki geçişlerine tanıklık eden önemli bir yapıdır. Bir kiliseden spor salonuna, oradan da camiye dönüşmesi, şehrin çok kültürlü geçmişini ve farklı dönemlerdeki işlevsel değişikliklerini açıkça gösterir. Kültürel Mozaik: Rus ve Osmanlı mimari tarzlarını bir araya getirmesiyle Kars'ın zengin kültürel mozaiğinin bir parçasıdır. İbadet ve Turizm: Günümüzde hala aktif olarak ibadete açık olan cami, aynı zamanda Kars'a gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeken önemli bir kültür ve turizm durağıdır. Kars'ı ziyaret ettiğinizde, Fethiye Camii'nin eşsiz tarihini ve mimarisini yakından görmenizi...

İçerden normall bir camiye benzer. Saflar biraz uzunca . En ilk dönem camileri gibi. Normalde camilerimizin dört duvarı da pencerelidir. Bu camide doğu ve batı duvarında içeriden pencere göremezsiniz. Cami süslemesi ve ahşap işleri sade ve güzeldir. Duvarlar doğu ve batıda penceresizdir (Resim 2.3). Çünkü yapı kiliseden çevrilme olduğu aşikar. Caminin tarihi ile ilgili cami içinde ve dışında herhangi bir kayıt yoktur. Kiliseler doğuya bakar. İnsanlar kilisedeki ana salonda yüzleri doğuya bakacak şekilde otururlar. Kiliselerin doğu bölümünde rahiplerin ayini yönettiği yer kürsü gibi birimler bulunur. Bu yapı camiye çevrilirken bu bölüm duvarla kapatılarak ana bölümden ayrılmış ve lojman yapılmıştır. Batı girişi ise bir kapı bırakılıp duvarla bölünmüştür. Bu bölüm ise bayanların namaz kılması için ayrılmıştır. Duvarlar çok kalındır. (Resim 6) Kilisenin kuzey ve güney duvarlarında bulunan beyaz olarak inşa edilen süslemeli haçların sol ve sağ tarafları kaldırılmıştır. Şu anda sadece dik bir çizgi halindedir. Yine de sökülmüş yerler ve haz silueti belirgindir. (Resim 8.9) Kilisenin güney kapısı örülmüş ve yerine mihrap inşa edilmiştir. (Resim 5.11) Aynı şekilde güney duvarında doğu bölümde bulunan kapı de örülmüştür. Kapıya çıkan merdivenler halen durmaktadır. (Resim10) Kuzey doğu ve batı köşelerine aynı taştan minare kaidesi ve minare yapılmıştır. (Resim 7) Muhtemelen binanın üstünde olması muhtemel haçlardan herhangi bir iz aşağıdan çıplak gözle seçilememiştir. Adına uygun olarak fethedilen topraklarda kiliseden çevrilmiş-bu anlamda da fethedilmiş- bir fetih camiidir Fethiye. (Kars'ta bu çevrilmelerin başka örneklerini de görebilirsiniz. Şeyh Harakani türbesinin hemen yanıbaşında bulunan kümbet camisi güzel örneklerden biridir. Fakat kilisenin ana yapısı burda daha iyi...