Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi — Attraction in Odunpazarı

Ücretsiz olmasına rağmen birçok tarihi eseri barındıran bir müze. Mutlaka gezmenizi tavsiye ederim. Binanın kuruluşu ise 1916 yılında Turan Numune Mektebi olarak yapılmış ve bu şekilde faaliyet göstermekteymiş. Birinci Ulusal Mimarlık dönemi eserlerinden olan yapı, uzun yıllar çeşitli kamu kurumlarına ev sahipliği yapmıştır. Bir dönem atıl kalan yapı, 1989 yılında Anadolu Üniversitesi’ne devredilmiştir. Anadolu Üniversitesi tarafından yaptırılan restorasyon ve tanzim çalışmalarının ardından 23 Nisan 1994 tarihinde Cumhuriyet Tarihi Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. Yaklaşık yirmi yıllık faaliyetinin ardından müze, 2013’de yeniden yapılandırılmak amacıyla ziyarete kapatılmıştır. Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi 21 Mart 2019 tarihinde yeniden ziyaret açılmıştır. Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi iki kattan oluşmaktadır. Zemin kat sağ kanatta Türk tarihi bölümü yer almaktadır. Şanlı tarihimize ait bilgilerin yer aldığı panolar döneme ilişkin görseller ve çizimlerle zenginleştirilmiştir. Sağ kanatta yer alan vitrinlerde döneme ilişkin objeler sergilenmektedir. Sağ kanattan sol kanada giden koridorda Osmanlı Devlet Arması ve Mustafa Kemal Atatürk’ün 15 Ocak 1923 tarihinde Eskişehirlilere yapmış olduğu konuşma metni yer almaktadır. Ayrıca koridorda Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Dönemlerinde yararlılık gösteren Nusrat Mayın Gemisi, Bandırma ve Savarona gibi gemilerin maketleri yer almaktadır. Giriş kat sol kanatta, I. Dünya Savaşı’nın önemli cephelerinden biri olan Çanakkale Cephesi ile Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası başlayan işgaller ve Kurtuluş Savaşı’na ilişkin bilgi ve görseller yer almaktadır. Çanakkale Cephesinde ve Kurtuluş Savaşı’nda yaşanan mücadeleye ilişkin çarpıcı fotoğraflar ve anekdotlar panolarda yer almaktadır. Ayrıca Kurtuluş Savaşı sırasında Eskişehir tarihine ilişkin bilgi ve görseller de panolarda bulunmaktadır. Sol kanatta yer alan Çanakkale Savaşı’ndan kalma çok zengin objeler yer almaktadır. Son olarak zemin katta kanlarını bu vatan uğruna akıtan şehitlerimize ayırdığımız Eskişehirli Şehitler Anı Odası yer almaktadır. Bu odada Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’nda şehit olan Eskişehirli 1603 şehidin ismi yer almaktadır. Birinci katta balkon kısmında 15 Temmuz direnişini konu alan bir bölüm bulunmaktadır. Birinci katta sol koridorda, Cumhuriyet Tarihi Müzesi’nin en değerli parçalarından ülkemizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün kişisel eşyaları yer almaktadır. Mustafa Kemal Atatürk’ün gömleğinden ayakkabısına, asasından kılıcına kadar en nadide eserler bu bölümde yer almaktadır. Birinci katta sol koridorda ayrıca Cumhuriyet dönemi ve Eskişehir tarihine ilişkin odalar yer almaktadır. Devrimler Odası, Cumhuriyet dönemi özel günlere ait gazeteler ve Mustafa Kemal Atatürk’ün sesinden Onuncu Yıl Nutku Odası dönemin tarihi dokusunu ziyaretçilere sunmaktadır. Birinci kat sağ koridorda içinde yaşadığımız şehrin tarihine ilişkin odalar yer almaktadır. Eğitim ve sanayi alanlarındaki gelişmelerin yer aldığı odalarda döneme ilişkin belge, görsel ve objeler yer almaktadır. Etnografya odasında ise Eskişehir özelinde İç Anadolu bölgesine ait eserler sergilenmektedir. Cumhuriyet Tarihi Müzesi olarak hizmet veren binanın ilk sahibi olan Turan Numune Mektebi için iki oda tahsis edilmiştir. Bu odalarda, Turan Numune Mektebi’nde kullanılan okul–araç gereçleri ile döneme ait görseller...

Музей истории Республики - это подарок для гостей города, это то, что нельзя пропустить. Два этажа, наполненных экспонатами, информацией, духом истории. Здесь переплетается большая история Турции, история Республики и история Эскишехира. Вглядитесь в архивные черно-белые снимки Одунпазары, жители которого собрались на митинг по случаю событий в Измире. Почитайте слова людей, которых уже нет, но души которых формировали событийность этого места. Соедините прошлое и настоящее... Львиная доля экспозиции второго этажа, посвящена Мустафе Кемалю. Он будет смотреть на вас своими пронзительными голубыми глазами с каждой стены, с каждого газетного листа. Он бует так харизматичен, что вы не сможете этого не ощутить. Я лично дважды замирала у экранов с интересной подборкой архивной кинохроники, слушала голос Ататюрка... Хотите увидеть в нем не только Лидера нации, но живого реального человека? Тогда всмотритесь в бытийность: три пары туфель (какой аккуратный размер!), рубашки, галстук, подсигар, перчатки... И да, здесь же на втором этаже, в этнографической комнате есть вещи других людей. Например, женские платья и украшения разных периодов... Соедините в себе эту мозаику из пафоса истории и из простых житейских моментов. Поймите, что те, кто вершил историю, - тоже дышали, любили, волновались, принимали решения... Прекрасный музей!

И да, я сначала даже не поверила, но вход в него...

Medar-ı iftiharımız Anadolu Üniversitesi büyük hayal kırıklığına uğrattı. Hayatımda gittiğim en kötü müze olabilir. Her şeyden önce bir Cumhuriyet müzesinde bütün duvarı kaplayacak Osmanoğlu hanedan arması kabartmasının ne işi var? Burası Türk Tarihi veya Osmanlı Eserleri müzesi değil. Ayrıca müze binası Cumhuriyet döneminin Ulusal Mimarlık akımıyla inşa edilmiş. Üst kat tam bir fiyasko. Bu kadar amatörce bir iş olamaz. Gazete sergilerinin olduğu bölümde birçok Arap alfabesiyle Eski Türkçe yazılmış gazete sayfaları var. Yalnızca Eski Türkçe okumayı bilenler bu gazeteleri anlayabiliyor. Gazetelerin isimlerini bile çevirip yazmamışlar. Laf olsun diye konulmuş. Hatta daha da büyük bir rezalet ise bazı gazeteler orjinal olmayıp, tarihi eser statüsü taşımayıp doğrudan dijital formatını basarak vitrine koymuşlar. Müzenin yönetimi sanırım yönettiği yerin bir müze olduğunu unutmuş. Sergilenen bazı eşyaların müze oluşturulurken nereden temin edildiği, bunlar Atatürk'ün şahsi eşyaları ise nerede ve ne zaman giydiği yazılmamış. Belki de müzeye konması için replika olusturulmuş bunu nereden bileceğiz? Anadolu Üniversite'nin liyakat sahibi ve işbilen kişilerle bu anlamlı müzeye el atmasını...