The carved temple of Panagia Theoskepastou, a foundation closely associated with the family of Alexius III the Great Komninos (1349-1390), bears the seal of its burial, as is the case with other important ecclesiastical institutions of Trebizond. The temple belongs to a larger monastery complex, located on the slopes of Mount Mithrion, halfway between the port and the acropolis of Trebizond. The walled space, apart from the central cave church, contains cells and smaller temples and houses burial grounds. The role of the Great Komnenoi family and its relationship with the monument was also depicted in a landmark depiction of a temple wall depicting Alexius III the Great Komnenos, his wife Theodora and his mother Irene. The latter was, in fact, represented as the main sponsor, as it held a temple-like image, one of the usual iconographic features of Byzantine landmarks. The most interesting of the tombs is surely of despot Andronikos, son-in-law of Alexius III the Great Komninos, not because of his formation but because of the circumstances of his death. As we are told by the sources of the time, Andronikos was killed very young by falling from a window of the palace in Trabzon and was buried in the narthex of...
Read more📍 Kızlar Manastırı (Panagia Theoskepastos)
Konum: Trabzon ili, Boztepe sırtlarında, şehir merkezine yaklaşık 2 km mesafede. Yani merkezde, kolay ulaşılır.
Denizden Yükseklik: Yaklaşık 240 metre.
Manzara: Trabzon şehir merkezi ve Karadeniz panoramasına tamamen hâkim. Özellikle gün batımı efsane.
Diğer Adı: Panagia Theoskepastos Manastırı (Yunanca’da “Tanrı’nın gölgesinde kalan Meryem” anlamına gelir).
🏛️ Tarihçesi
Kuruluş Yılı: Tam net değil ama ilk yapım 1349-1390 arası, Trabzon İmparatoru III. Aleksios dönemine denk geliyor.
Kim Yaptı?: Trabzon Rum İmparatorluğu döneminde inşa edildi.
Amaç:
Kadın rahibelere (kızlara) ait olduğu için “Kızlar Manastırı” adı verilmiş.
Eğitim, inziva ve ibadet amaçlı kullanılmış.
Osmanlı Dönemi: 1461 sonrası korunmuş, hatta zaman zaman restore edilmiştir.
Terk Ediliş: 1923'te mübadele sonrası Rumlar göç edince tamamen boş kaldı.
🧱 Mimari Özellikler
Yapı Kompleksi:
Kaya içine oyulmuş mağara şapel,
Rahibe hücreleri,
İki katlı ek yapılar,
Yemekhane,
Avlu.
Freskler:
Mağara bölümünde Hz. Meryem, İsa ve aziz figürleri yer alır.
Döneminin en nitelikli Bizans fresk örnekleri arasında.
Yapı Malzemesi: Taş ve işlenmiş kireçtaşı; üst kısımlarda ahşap takviyeler vardı (günümüze kalmamış).
🔎 Günümüzdeki Durumu
Restorasyon: 2021’de 4 yıl süren kapsamlı restorasyon tamamlandı.
Ziyarete Açık: Evet, şu anda hem yerli hem yabancı turistlere açık.
Giriş: Giriş ücretli olabilir (müze kart geçerli).
Yürüyüş: Şehir merkezinden yürüyerek 15–20 dakika sürer, ama dik yokuş var.
Gece Aydınlatması: Akşamları ışıklandırılıyor, Boztepe’den manastır silueti görülür.
🌿 Çevresel ve Kültürel Özellikler
Konum Avantajı: Şehir içinde olup bu kadar tarihî ve doğayla iç içe olan nadir yerlerden.
Yakın Noktalar:
Boztepe Çay Bahçesi (yürüyerek 5 dk),
Atapark,
Zağnos Vadisi,
Ayasofya Camii/Müzesi (araçla 10 dk).
Sessizlik & Huzur: Erken saatlerde gidilirse oldukça sakin.
Fotoğraf: Özellikle taş merdivenleri, freskleri ve panoramik Trabzon manzarasıyla kadraj dostu.
📝 Ek Bilgi
Efsaneler:
Rahibelerin burada inzivaya çekildiği, bazı fresklerin gizli şifreler içerdiği yönünde yerel söylentiler vardır.
Güncel Kullanımı:
Ziyaret ve fotoğraf dışında, zaman zaman sanat etkinlikleri ve kültürel sergiler de yapılıyor.
En İyi Zaman: Sabah saatleri ya da gün batımı öncesi. Hem serin hem...
Read moreI have visited here 6 years ago, did not know by then that this was a Mitraeum before converted into a church. Trapezeous had a long Persian history, by mistake people associate it with Greeks only, a multicultural port city with many layers of history. Here the church was inside a cave, because originally Mithra was born out of stone and its sanctuaries are done inside caves. When Christendom dominated the region, destroyed the frescoes and...
Read more