Pierwotnie kościół był pod wezwaniem Maryi Panny i Jedenastu Tysięcy Świętych Dziewic[1]. Początkowo patronat nad kościołem sprawowało miasto, od 1299 kapituła kolegiaty w Myśliborzu, a następnie zakon krzyżacki oraz brandenburscy elektorzy. Od Reformacji do 1945 świątynia była kościołem ewangelickim.
Zgodnie z założeniami tradycji chrześcijańskiej, kościół został zbudowany w specyficzny sposób. Prezbiterium musiało być zwrócone ku wschodowi, skąd w dniu Sądu Ostatecznego przybędzie Chrystus, główne wejście natomiast znajdowało się zawsze od zachodu, naprzeciw głównego ołtarza.
Jest to budowla gotycka, jednak można odnaleźć w niej elementy poprzedniego stylu architektonicznego – romanizmu. Styl romański ujawnia się przede wszystkim w rozplanowaniu świątyni oraz w elementach budowy z granitowych ciosów. Zbudowana jest z palonej cegły, jako budowla halowaposiadająca trzy nawy.
Pierwotny kształt kościoła zmienił się w nieznaczny sposób. W XV w. dobudowano prezbiterium, a w XVII w. hełm na wieży południowej w barokowym stylu. Bardziej znaczące zmiany w strukturze świątyni miały miejsce w jej wnętrzu. Pierwotnie liczba ołtarzy w świątyni wynosiła siedemnaście. Postulaty zwolenników reformacjidoprowadziły do likwidacji szesnastu z nich. Z czasów średniowiecznych pozostały zaledwie nieliczne rzeźby. Ponieważ od końca XVI w. kościół był świątynią luterańską, jej wnętrze uległo znacznej transformacji. W latach 1953–1956 ponownie dostosowana do potrzeb wiary katolickiej.
Kościół ustanowiono katedrą 12 grudnia 1945 i zaczął pełnić rolę martyrium. Znajdują się tam groby m.in. biskupów Wilhelma Pluty i Teodora Benscha.
W 1997 wizytę w katedrze złożył Jan Paweł II, modlił się wówczas przy grobie bpa Wilhelma Pluty.
Najcenniejszym elementem wyposażenia katedry jest renesansowo-manierystycznyołtarz główny w formie tryptyku (pierwotnie poliptyku) z ok. 1600 r. W predelli ołtarza przedstawiona została scena ostatniej wieczerzy, powyżej scena Ukrzyżowania, a w zwieńczeniu rzadko spotykana scena z Jonaszem w paszczy wieloryba. Skrzydła boczne zawierają figury dwunastu apostołów pochodzące w wcześniejszego ołtarza.
Najstarszym piętnastowiecznym elementem wyposażenia świątyni jest późnogotycka Grupa Ukrzyżowania usytuowana na belce tęczowej.
W katedrze znajduje się obraz Wniebowzięcie Matki Boskiej z kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Buczaczu[2].
Na zewnętrznych murach kościoła (od strony południowej) zachowały się wgłębienia po użyciu świdra ogniowego, którym krzesano ogień podczas uroczystości kościelnych.
W drzwiach zachodniego portalu dostrzec można liczne gwoździe (ćwieki) wbite w nie przez uczestników zbiórki na rzecz wdów i sierot po poległych w czasie I wojny światowej (przeprowadzono ją w 1917 r.).
1 lipca 2017 w wieży katedralnej wybuchł pożar[3]. Tymczasowo ściągnięto iglicę i hełm. W wyniku pożaru na czas remontu świątynia została zamknięta...
Read moreKatedra pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny powstała pod koniec XIII wieku i jest najstarszą świątynią w mieście. W roku 1489 roku do pierwotnego korpusu pseudobazylikowego budowli dobudowano prezbiterium, a w 1621 roku nadbudowano wieżę zwieńczoną barokowym hełmem. Do czasów reformacji w kościele mieściło się siedemnaście ołtarzy, później pozostał tylko jeden. Obecny ołtarz główny w stylu renesansowo-manierystycznym wykonano około 1600 roku. Centralna część tryptyku przedstawia ukrzyżowanie Chrystusa a na skrzydłach bocznych znajdują się figury apostołów. Zwieńczenie ołtarza przedstawia rzadko spotykaną scenę z Jonaszem w paszy wieloryba. Najstarszym XV wiecznym elementem wyposażenia świątyni jest Grupa Ukrzyżowanych znajdująca się na belce tęczowej. W kościele znajduje się obraz Wniebowzięcie Matki Boskiej z kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Buczaczu. Od 12 grudnia 1945 roku kościół ustanowiono katedrą. 1 lipca 2017 roku wieżę strawił pożar i do czasu zakończenia remontu w lutym 2021 roku obiekt...
Read moreGorzów Cathedral is the oldest building in Gorzów and was founded at the end of the 12th century on the site of the city's former church. During my stay it was unfortunately closed and couldn't see it inside. Great pity as it is not so many to...
Read more