Villa Empain — Attraction in Brussels

Meteen al na zijn voltooiing ontlokte dit gebouw enthousiaste persreacties. In 1937 stond Louis Empain het huis af aan de Belgische staat die er een museum voor sierkunsten in onderbracht, geleid door Herman Teirlinck, toen directeur van de École nationale supérieure d'Architecture et des Arts décoratifs de la Cambre. In november 1943 werd het museum in beslag genomen door de Gestapo. Na de oorlog verhuurde de staat het huis op initiatief van Paul-Henri Spaak aan de ambassade van de USSR. De familie Empain was hierover niet tevreden en eiste haar eigendom in 1963 terug op. In 1973 verwierf de tabaksmagnaat M. Tcherkezian de villa en verhuurde ze van 1980 tot 1993 aan Radio-Télévision-Luxembourg. Sinds 1995 staat het gebouw leeg en wordt het af en toe gebruikt voor filmopnames of theatervoorstellingen. Hoewel het was ingeschreven op de bewaarlijst door regeringsbesluit van 12.07.2001 (gevels, dak, bijgebouwen en ook enkele delen van het interieur), raakte het huis Empain steeds verder in verval. Het werd meerdere malen gekocht en verkocht. Het werd grotendeels beschermd als monument door regeringsbesluit van 29.03.2007. Datzelfde jaar werd het verworven door de Fondation Boghossian die het wil laten restaureren door architectenbureau Francis Metzger et associés, om er een centrum van Oosterse culturen in onder te brengen. Diezelfde stichting kocht tevens het aanpalende voormalige huis Bernheim (Franklin Roosevelt nr. 65), om er een centrum voor eigentijdse kunst uit het Oosten en een beeldentuin in onder te brengen. Gebouw belichaamt idealen van de art deco: symmetrie, sobere en strenge lijnen, gekoppeld aan rijke materialen.

Zowel grondplan als opstand bijna vierkantig. Drie bouwlagen waarvan hoogste in attiek. Veelvuldig gebruik van in- en uitspringende volumes, al dan niet onder terras met borstwering. Kroonlijst verbergt koperen dak met twee hellingen en glazen kap. Verhoogde benedenverdieping boven register van halve souterrainvensters. Gebouwd in baksteen met warmte-isolerende dubbele wand en luchtlaag. Gevels bekleed met grote plavuizen van gepolijst graniet van Baveno, bevestigd met bronzen haken. Met bladgoud verguld hoekbeslag op hoeken en omlijstingen van muuropeningen. Liggende of staande rechthoekige vensters. Oorspronkelijke dunne metalen (messing) profielen.

Symmetrische voorgevel met uitbouw onder terras. Centrale toegang bereikbaar via enkele treden. Decoratie bestaat hier uit kunstig bewerkte smeedijzeren deur onder imposante met brons beklede luifel, visueel rustend op twee consolevormige wandlichten. Aan weerszijden, over hoek doorlopend vensterregister. In tweede bouwlaag alleen centraal drielicht. Op attiekverdieping drielicht binnen getrapte dagkanten en geflankeerd tussen twee andere vensters. Afgeronde gevelhoeken. Voor zuidelijke zijgevel lage rechthoekige uitbouw met terras, gevolgd door grotere polygonale uitbouw bekroond door terras met pergola.

Noordelijk zijgevel eveneens asymmetrisch met rechthoekig getrapte uitbouw bekroond door terras met pergola. Achtergevel symmetrisch. Drie traveeën met meerdere muuropeningen. Gevelbreed terras, deels afgeboord met borstwering en bereikbaar via enkele treden.

Centrale glasdeuren binnen getrapte dagkanten. In tweede bouwlaag centraal vierlicht met getrapte muurdammen. Attiekverdieping met terras en centraal diepe loggia die gebruikt kan worden als solarium of schermzaal. Achtergevel weerspiegelt in groot openlucht zwembad.

Interieur In souterrain dienstruimten: keuken, stookruimte, opslagruimten. De grote vierkante hal is het hart van het gebouw en biedt toegang tot alle vertrekken. Ze beslaat twee bouwlagen en wordt zenithaal verlicht met grote glazen kap. Hal op verdieping omgeven door galerij steunend op vier achthoekige zuilen. Op benedenverdieping hal achteraan uitgevend op langwerpige ontvangstruimte met groot salon en eetkamer en rechts eretrap, verlicht door groot venster met geometrisch glas-in-lood (meester-glazenier Charles-Michel). Links “intiem salon” in verbinding met kantoor van meester des huizes, grenzend aan...

The museum is small but nice. Beautiful pool and small garden. Taking some stars off for the restaurant. On a standalone basis the restaurant would have been a 2 for me. The decor is beautiful, in keeping with the style of the villa. However: one of the people we dealt with was very unfriendly; like, anti customer-service type. the food bears no relationship to the prices charged, even taking account of Belgium being an expensive country. €32 for this brunch is a total ripoff, frankly. The shakshuka eggs were over cooked and one was broken; nothing special about the flavours. I can do better at home. The same can be said for the rest of the food - unremarkable flavours, presentation, and quantity. This sort of meal should not go for more than €20 per person. The flatware needs to be refreshed and our chutney bowl had a big ugly crack and a chunk missing. the place was allegedly fully booked but it never looked more than...

Villa Empain is an excellently restored house in the Art Deco style. While it sometimes feels a bit overrestored, the villa’s rich and tumultuous history adds depth to its current beauty. It’s important to acknowledge that this wealth was built from resources derived from the Belgian colonies, which adds a layer of complexity to its legacy.

However, the villa's current role as the headquarters of the Boghossian Foundation truly elevates its significance. The foundation’s mission to bridge cultural gaps between East and West is commendable, and I was fortunate to visit the Alechinsky exhibition during my time there. The villa now serves as a vibrant center for art, dialogue, and cultural exchange, hosting exhibitions, performances, and artist residencies that encourage collaboration and understanding. A must-visit for anyone interested in art and...