Chùa Thiên Niên là một ngôi chùa làng nằm tại góc ngã tư Xuân La - Lạc Long Quân - Vệ Hồ. Chùa Thiên Niên đc xây dựng từ thời Lý Nam đế. Chùa Thiên Niên gốc gác ngày xưa gọi là chùa Bát Tháp. Lý do có cái tên này bởi vì, trong chùa có 2 con gái của vua Lý Nam Đế xây 8 cái trụ có hình bát giác , ở phía ngoài cũng có trụ hình bát giác. Đây là 1 trong những ngôi chùa cổ kính bậc nhất Việt nam cho đến nay.
Đến đời vua Lê Thánh Tông, sau khi đánh Chiêm Thành trở về, mang theo rất nhiều cung tần mĩ nữ và bắt rất nhiều người Chiêm Thành ra ngoài này thì trong đó có một cô tên là Phan Thị Ngọc Đô rất xinh đẹp cũng trở thành cung nữ của Lê Thánh Tông thì ông mới lấy đất của khu vực chùa Bát Tháp đấy, tức là tương ứng với nay thuộc về Trích Sài, phường Bưởi thì mới cấp đất, lập ra Thiên Niên Trang dành riêng cho cung nữ Phan Thị Ngọc Đô cùng 24 nữ tì đi theo hầu bà.
Ở thiên trang này, bà mới thấy là cuộc sống sau khi bị giặc Minh xâm lược thì làng mạc bị tàn phá, người dân phải đi hái củ, đánh cá hồ Tây rất khổ nên bà mới bỏ tiền ra, khôi phục lại nghề dệt lụa, dệt gấm. Bà đóng khung cửi, thuê 1 ông rất giỏi về kỹ thuật để dậy cho các cung nữ và người dân trong vùng, làm sống lại nghề dệt lụa ngày xưa. Vì thế cho nên người dân vùng Trích Sài tôn bà lên làm chúa, gọi là Bà Chúa Lĩnh. Khi bà Phan Thị Ngọc Đô sống ở Thiên Niên Trang mới tu sửa lại chùa Bát Tháp và đổi tên thành chùa Thiên Niên nên tên chùa Thiên Niên là có từ cuối thế kỷ 15.
Sau này do sóng đánh, hồ lở thì bị mất đi cái tháp ấy và chỉ còn lại chùa không. Khi bà Phan Thị Ngọc Đô mất, người dân Trích Sài xây 1 cái đền ngay cạnh chùa, vì thế cho nên bây giờ đền và chùa là gần nhau. Và cũng theo thời gian, chùa bị hư hỏng, đất nước loạn lạc, triều đình rối ren, chùa bị xuống cấp, vì thế cho nên, đến đời nhà Mạc, có 1 ông gọi là Mạc Ngọc Liễn mới bỏ tiền ra tu sửa lại chùa, cung tiến ruộng đất để lấy đất đấy làm đất sinh hoa lợi để mà đèn nhang trong chùa, chăm nom, sửa chữa chùa.
Và cho đến đời vua Quang Trung đánh ra Bắc thì ông cũng cho sửa lại ngôi chùa đó vào năm 1792 và hoàng thành 1793. Sau này thì trong 1 lần ra Bắc, các vua Thiệu Trị đã bỏ tiền tu sửa lại đền này. Nhưng sau này, trong cuộc kháng chiến chống Pháp năm 1947, chùa đã bị phá, sau này lại tiếp tục tu sửa lại, tuy rằng ko còn được dáng vẻ như ngày xưa nhưng Thiên Niên Tự vẫn là 1 trong những ngôi chùa cổ nhất ở Việt Nam,...
Read moreChùa Thiên Niên (còn gọi là Thiên Niên cổ tự, hay chùa Trích Sài) tọa lạc trên bán đảo Hồ Tây, tại phường Bưởi, quận Tây Hồ, Hà Nội. Di tích được xây dựng vào thời Lý Nam Đế (544–548) trên nền chùa Bát Tháp cổ, về sau bị dời và tu bổ nhiều lần, nhưng tên “Thiên Niên” – nghĩa là “nghìn năm” – vẫn được giữ gìn đến ngày nay .
Về lịch sử, chùa ban đầu được xây nhằm thờ và tụng kinh cho hai công chúa trong hoàng tộc thời Lý, sau đó được Lê Thánh Tông phong đất trang Thiên Niên cho các cung phi, đặt tên và xây lại chùa ở nơi cao hơn ven hồ Hồ Tây . Cuối thế kỷ XIX, Đà Quốc Công Mạc Ngọc Liễn còn cho tu sửa và cúng thêm đất ruộng cho chùa; ghi dấu qua bia khắc năm 1901 .
Kiến trúc nổi bật của Thiên Niên tự vẫn giữ lối hình chữ “Đinh” truyền thống với hệ thống tam quan cổng hai tầng, tiền đường mái bốn đao, thượng điện kiểu “giá chiêng chồng rường”, cùng nhà mẫu, nhà tổ, tăng phòng, nhà bếp và vườn tháp. Bên trong thờ Phật, bà Phan Thị Ngọc Đô (thứ phi Lê Thánh Tông), cùng tượng Mạc Ngọc Liễn và nhiều pho tượng cổ, hoành phi câu đối, chuông đồng, bia đá niên hiệu Vĩnh Thịnh 1709 – minh chứng cho chùa tồn tại lâu đời .
Ý nghĩa văn hóa – tâm linh, chùa được Nhà nước xếp hạng Di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia năm 1992 và tu bổ nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội. Đây là địa điểm tổ chức lễ hội ngày mùng 5 tháng Giêng âm lịch để tưởng nhớ bà Chúa dệt lã, và thường xuyên thu hút phật tử, khách tham quan đến lễ bái đầu năm cầu an, học hỏi tri thức và tìm cảm giác thanh tịnh bên mặt...
Read moreChùa Thiên Niên (chùa Trích Sài)- Tây Hồ Kiến trúc tuyệt đẹp, nhìn ra thẳng hồ Tây
Chùa toạ lạc ven bờ tây Hồ Tây, nơi làng Trích Sài giáp làng Xuân La, cả hai đều là những làng cổ của Kẻ Bưởi, ngày nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, tp Hà Nội. Thời Lý-Trần, vùng Bưởi thuộc phủ Ứng Thiên bên ngoài thành Thăng Long. Thời Hậu Lê thuộc phủ Phụng Thiên. Thời Nguyễn, năm Gia Long thứ 4 (1805) phủ Phụng Thiên đổi tên thành phủ Hoài Đức (khác huyện Hoài Đức của trấn Sơn Tây). Năm Minh Mệnh thứ 12 (1831) phủ Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Nội; từ ngày 6-12-1904 cắt về tỉnh Hà Đông, năm 1942 lại nhập vào Hà Nội.
Đời Hồng Đức (1470–1497) một cung nữ Champa do vua Lê Thánh Tông mang về từ phương nam [1] là Phạm Thị Ngọc Đô đã cùng 24 thị tỳ rời kinh thành ra sống ở ven Hồ Tây. Vua ban cho họ 80 mẫu đất thôn Trích Sài để lập trang Thiên Niên, ý muốn được bền vững lâu dài. Tương truyền các bà đã dựng chùa và miếu ở đây, lại truyền nghề dệt lĩnh và dạy cách trồng dâu, nuôi tằm cho dân.
Đến đời Minh Mạng (1820–1841) ngôi chùa tại trang Thiên Niên được xây lại và mang tên Thiên Niên cổ tự. Từ năm 1893 trở đi chính thức có sư trụ trì. Trong chùa hiện còn một tấm bia đá ghi niên hiệu Vĩnh Thịnh thứ năm (1709) là minh chứng xưa nhất cho thấy chùa ít ra cũng đã tồn tại qua hơn ba thế kỷ từ thời Lê trung hưng đến bây...
Read more