Dört Ayaklı Minare — Attraction in Sur

The Four-Legged Minaret (Dört Ayaklı Minare), located in Diyarbakır’s historic Sur district, is a remarkable architectural and cultural landmark. Constructed in 1500 as part of the Sheikh Matar (Şeyh Mutahhar) Mosque, the minaret is uniquely supported by four stone pillars, symbolizing the four main schools of Sunni Islam: Hanafi, Hanbali, Maliki, and Shafi’i. This design not only showcases the architectural ingenuity of the period but also reflects the religious diversity and tolerance of the region .  

Beyond its architectural significance, the Four-Legged Minaret has become a poignant symbol of modern Turkish history. On November 28, 2015, prominent Kurdish human rights lawyer and then-chairman of the Diyarbakır Bar Association, Tahir Elçi, was assassinated in front of the minaret during a press conference where he advocated for peace and the protection of cultural heritage amid escalating conflicts in the region . His death remains a subject of controversy and has galvanized human rights advocates and legal professionals . 

Today, the minaret stands as a silent witness to both the rich tapestry of Diyarbakır’s past and the ongoing struggles for justice and peace. Visitors are drawn not only to its historical and architectural allure but also to pay respects and reflect on the events that have shaped the city’s contemporary narrative. The surrounding area, with its narrow streets and historical edifices, offers a profound journey through time, making the Four-Legged Minaret a must-visit for those seeking to understand the complex layers of...

Dört Ayaklı Minare, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alan ve şehrin simgelerinden biri haline gelmiş tarihi bir yapıdır. Anadolu’daki İslam mimarisinin ilginç örneklerinden biri olan bu minare, mimari yapısı ve taşıdığı manevi anlamlarla dikkat çeker.

Tarihçesi

• Minare, 1500 yılında Akkoyunlu hükümdarı Sultan Kasım tarafından yaptırılmıştır. • Şeyh Mutahhar Camii’nin bir parçası olan minare, hem dini hem de sanatsal bir eser niteliğindedir. • Diyarbakır’da farklı dönemlerde çeşitli medeniyetler tarafından yapılan bazalt taş kullanımı, Dört Ayaklı Minare’de de kendini gösterir.

Mimari Özellikleri

• Minare, dört sütun üzerine oturtulmuş kare planlı bir gövdeye sahiptir. • Yapının dört ayağı, İslam’ın dört mezhebini (Hanefi, Şafi, Maliki, Hanbeli) temsil eder ve bu yönüyle birlik mesajı verir. • Siyah bazalt taşlardan yapılmış olan minare, Diyarbakır’ın yerel mimarisinin karakteristik özelliklerini yansıtır. • Minarenin gövdesi, dikdörtgen pencereler ve taç kaplamalarla süslenmiştir.

Rivayetler ve İnançlar

• Halk arasında, minarenin ayakları altından geçmenin şans ve bereket getireceğine inanılır. Özellikle dilek dileyenlerin ve dualarının kabul olmasını isteyenlerin buradan geçmesi yaygındır. • Minarenin dört ayaklı yapısı, birlik ve hoşgörüyü simgeler.

Tarihî Önemi ve Son Dönemler

• 2015 yılında Sur’da yaşanan çatışmalarda Dört Ayaklı Minare, hasar görmüş ve büyük bir üzüntüye neden olmuştur. Özellikle bu süreçte yapıya yapılan saldırı sonucu minare ve çevresi zarar görmüştür. Daha sonra yapılan restorasyon çalışmaları ile yapı tekrar onarılmıştır. • Minare, hem yerli halk hem de turistler için şehrin en önemli tarihi ve kültürel duraklarından biridir.

Ziyaret ve Önemi

Dört Ayaklı Minare, hem mimarisiyle hem de taşıdığı manevi anlamla Diyarbakır’ın ruhunu yansıtan önemli bir yapıdır. Şehrin sokaklarında dolaşırken minarenin etrafından geçmek, Diyarbakır’ın tarihine ve kültürüne dair derin bir yolculuğa...

Mimari Özellikleri Diyarbakır’ın 4 ayaklı minaresi, diğer minarelerden ayıran en belirgin özelliği, dört adet ayak üzerine oturmasıdır. Geleneksel minarelerden farklı olarak yapı, yüksek bir kare kaide üzerinde, her bir yüzyılda yeniden yorumlanmış köklü bir mimari anlayışı yansıtır. Bu dört ayak, aynı zamanda yapının denge ve simetri anlayışını pekiştirir.

Tarihi Minarenin yapılış tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, Selçuklu Dönemi’ne (11. yüzyıl) tarihlenmektedir. Diyarbakır, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehir olduğundan, bu yönüyle de minare, farklı kültürlerin mimari etkilerini taşır.

İşlevi Zamanla çeşitli işlevler üstlenmiş olan minare, sadece bir ibadet yeri işlevi taşımakla kalmayıp, aynı zamanda şehrin navigasyonu açısından da faydalı bir yapı olmuştur. Yüksekliği sayesinde, minare çevresindeki alanların gözlemlenmesi ve yön bulma açısından da önemli bir role sahiptir.

Süslemeler ve Kütüphaneler 4 ayaklı minarenin duvarlarında, dönemin sanatını yansıtan çeşitli taş işçilikleri ve süslemeler bulunmaktadır. Bu süslemeler, minarenin görselliğini artırırken, aynı zamanda dönemin zanaatkarlarının becerisini de gösterir. Ayrıca, minarenin hemen yanında, geçmişte bir kütüphane olarak kullanıldığı bilinen başka yapılar da bulunmaktadır. Bu durum, şehrin tarihi boyunca bir eğitim ve kültür merkezi olma özelliğini pekiştirir.

Günümüzdeki Durumu Günümüzde restore edilerek koruma altına alınmış olan 4 ayaklı minare, hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Yapının çevresi, ziyaretçiler için bir kültürel alan haline gelmiş, çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.

Diyarbakır 4 ayaklı minare, sadece bir yapı olmanın ötesinde, tarihi ve kültürel derinliğiyle şehrin kimliğinin önemli bir parçasıdır. Bu minarenin korunması, günümüzde ve gelecekte de Diyarbakır’ın tarihine...