Kukeldash Madrasa.
It was built in 1568–1569 during the reign of Abdullah-Khan II and was funded by Bukhara governor Kulbab Kukeldash, a high-ranking vizier and “milk brother” to Abdullah Khan II. The madrasah, named after him, is the largest madrasah in Bukhara.
The rectangular building, measuring 69 by 80 meters, was constructed by master craftsmen of the time and features 160 hujra cells (student rooms) across two floors surrounding a spacious courtyard. It once accommodated up to 320 students. Unlike typical madrasahs with solid walls, Kukeldash has open niches and balconies adorned with stucco and mosaic. Above each room, individually patterned openwork lattices, called panjara, display intricate hexagonal designs.
Though modest in decoration, its size symbolized Bukhara’s power. Inside, two large domed halls served as a mosque and a classroom.
Over the centuries, the madrasah has been used as a caravanserai, an Islamic school, and even temporary housing as a hotel.
Today, it houses a museum dedicated to writer Sadriddin Ayni, who attended the Kukeldash Madrasah as a student in his youth, preserving its cultural and educational legacy. The courtyard is home to a craft centre where a variety of arts and crafts are produced by artisans by hand using century-old techniques...
Read moreKoʻkaldosh madrasasi — Oʼzbekiston respublikasi Buxoro viloyati Buxoro shahrining tarixiy markazida, Labihovuz ansambli shimolida joylashgan 2 qavatli madrasa inshooti.
Buxoro xonligining poytaxtida 1568/69-yilda Qulbobo Landshark tomonidan bunyod etilgan madrasa, shu davrdan boshlab, hozirgi kungacha Markaziy Osiyoning eng yirik madrasasi maqomini oʻzidan saqlab turibdi.
Hozirda Buxoroda eng ogʻir ahvolda qolib ketgan madaniy meʼros obʼyektlaridan biri boʻlib, unda ayollar goʻzallik saloni, video-montaj ustaxonasi, ofislar, doʻkonlar, hunarmandchilik ustaxonasi va hujra-muzeyi joylashgan. Aksariyat hujralari taʼmirtalab ahvolda qolib ketgan.
Ma'lumot
Tarixi
Madrasaning vaqf hujjatlarini oʻrganishga doir tadqiqotlar
Koʻkaldosh madrasasining vaqf hujjatlari ilk bora professor M. Saidjonov tomonidan oʻrganilib, oʻzbek tiliga tarjima qilingan. Keyinchalik, hujjatlar A. Jumanazar tadqiqotlari davrida qayta oʻrganib chiqilgan.
Madrasaning bizgacha ikkita vaqf hujjati yetib kelgan. Biri asl (1593—1594-yillarda tuzilgan), ikkinchisi Buxoro amirligi hukmdori Shohmurod (1785—1800) davrida koʻchirilgan nusxa. Asl nusxa charm gʻilofli, oʻram shaklida, tili forsiy, nastaʼliq xatida yozilgan. Koʻchirma nusxa ham asliga mos.
Vaqf hujjatida Koʻkaldosh madrasasi qurilishi bilan bogʻliq shunday maʼlumotlarni koʻrish mumkin:
“Amir Yormuhammad otaka oʻgʻli Qulbobo Koʻkaltosh pishiq gʻishtdan koʻp hujrali, toqli-ravoqli, ichki va tashqi sahnli, darsxonasi va tahoratxonasi bor ajoyib madrasa qurdirdi.”
Rivoyat qilinishicha, Koʻkaldosh madrasasining vaqfiga kiritilgan hammom, hozirgi Mavlono Sharif xonaqosi oʻrnida boʻlgan. Vaqf taʼsischisining vasiyatiga koʻra, ushbu hammomda madrasa talabalari bepul choʻmilishlari kerak boʻlgan. Bino yomon holatga kelib qolgandan soʻng, Mavlono Sharif madrasa vaqfi foydasiga topshirish uchun Dungiyon qishlogʻidan yer maydoni sotib oladi. Buning evaziga hammom uning xususiy mulkiga oʻtadi, u hammomni buzdirib, oʻrniga xonaqo bunyod ettiradi.
Koʻkaldosh madrasasi vaqfi istifodasiga kiritilgan 2 karvonsaroydan biri Soʻxta deb nomlangan. Unga oʻt ketishi natijasida yonib ketgan va oʻrnida bizgacha yetib kelgan Noʻgʻay karvonsaroyi qurilgan. U unchalik ham sezilarli boʻlmagan oʻzgarishlar va chekinishlar bilan oʻz oʻtmishdoshini deyarli aynan...
Read moreKukeldash Madrasa is an impressive and beautiful historical site in Bukhara. It is one of the largest madrasas in the city, with grand architecture and a peaceful courtyard inside. The façade is simple but majestic, reflecting the classic style of Bukhara’s madrasas. It is located right near Lyabi Hauz, making it easy to visit while exploring the old city. The atmosphere here feels authentic and spiritual, and it gives you a real sense of Bukhara’s educational and cultural history. Highly recommended for anyone...
Read more