St. James's church — Attraction in Toruń

St. Jacob’s Church is located near the New Market Square and it is rightly considered the pearl of medieval Torun. It was built in the first half of the 14th century. The unique architectural solution (this is the only basilica in Torun) and the wonderful external and internal decorations of the church, including multicolored glazed bricks, make it one of the most beautiful churches in the city. You can enter the church through the remarkable Gothic gate with a column crowned with a figure of St. Jacob. The interior is decorated with outstanding mediaeval polychromies dated even to XIV century, the main altar (1731) is a unique composition of baroque ornaments and gothic statues of saints and a portraits of St Jacob and the Holy Trinity. Every July, the church hosts a cheerful feast in memory of St. Jacob and it is a bicycle rally! The event begins in Spanish Santiago de Compostela, where the tomb of St. Jacob is located, and ends at the other end of Europe - in Torun. The best thing is that you don’t have to travel across the whole continent - a certificate of participation in a bike ride is issued to everyone who has made at least one lap around the St. Jacob’s church. Everyone is encouraged to take part in free art classes under the guidance of teachers from the Center for the Arts and capture the beauty of the church on canvas. The event is accompanied with concerts and other performances all day long and there is a fireworks...

Kościół św. Jakuba w Toruniu - dawna fara Nowego Miasta Torunia, położona przy wschodnim narożniku Rynku Nowomiejskiego. W związku z potrzebą dopasowania do istniejącej siatki ulic prezbiterium jej nie jest ściśle orientowane, ale skierowane ku północnemu wschodowi. Kamień węgielny pod budowę położył biskup Herman w roku 1309. W tym samym roku rozpoczęto budowę prezbiterium. Do roku 1340 ukształtowano bryłę kościoła, który posiada rzadko spotykany na terenie Ziemi chełmińskiej układ bazyliki trójnawowej, emporowej z łukami odporowymi i wysokimi, ozdobionymi pełzakami (żabkami) i kwiatonami pinaklami. Od 1359 do pierwszej połowy XV w. po bokach korpusu dobudowano kaplice boczne, jednocześnie podwyższając dachy naw bocznych i ukrywając pod nimi łuki odporowe, co pozostawiło widoczne do dziś ślady w elewacji kościoła. Charakterystyczny podwójny dach wieży został zbudowany po pożarze w 1455 r. W 1345 r. prawo patronatu nad kościołem otrzymał klasztor cysterek, z czasem benedyktynek. Od 1557 służył nowomiejskim ewangelikom, w 1667 r. został ponownie przejęty przez benedyktynki (do 1833). W r. 1724 w sąsiedztwie tegoż kościoła rozpoczęły swój bieg wypadki nazwane później tumultem toruńskim. Przebudowany budynek dawnego klasztoru znajduje się po południowej stronie kościoła, z którym kiedyś był połączony szerokim gankiem.

W lipcu 2006 został otwarty odcinek Polskiej Drogi św. Jakuba z Olsztyna do Torunia, prowadzący do kościoła św. Jakuba. W tym kościele odprawiane są również łacińskie msze niedzielne i świąteczne w rycie trydenckim.

Wymiary: długość kościoła - 53 m, wysokość nawy głównej - 20,65 m, wysokość naw bocznych - 9,70 m, wysokość wieży - 49 m, szerokość kościoła 28,80 m.

Wnętrze kościoła kryje niezwykle cenny zespół zabytków, z których część została tu przeniesiona w XIX w. po zburzeniu przez Prusaków kościoła dominikanów. Najważniejszymi skarbami z epoki gotyku są: XIV-wieczny krucyfiks tzw. mistyczny, pochodzący z nieistniejącego kościoła św. Mikołaja, XIV-wieczne malowidła ścienne pod wieżą i w prezbiterium, figura Marii z Dzieciątkiem z końca XIV w. w nawie głównej oraz symultaniczny obraz pasyjny z lat około 1480-1490. Szczególnym kultem wśród flisaków cieszył się tzw. czarny krucyfiks z 1 poł. XV w., czczona była też figura Matki Boskiej Różańcowej z ok. 1500 r. W Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie znajduje się m. in. drewniana figura Chrystusa w Ogrojcu z ok. 1400 r. (z kaplicy dobudowanej przy wieży), obraz Madonny z Dzieciątkiem z około 1440 r., gotyckie cyborium i 2 krzyże relikwiarzowe.

Z epoki protestanckiej zachował się jeden z najstarszych w Polsce, bogato rzeźbiony i o wysokich walorach artystycznych prospekt organowy z 1611 r., obraz Sąd Ostateczny z 1603 r. (dzieło warsztatu Antoniego Moellera z Gdańska) i chrzcielnica. Większość ołtarzy (w tym kilka przeniesionych z rozebranego kościoła dominikanów św. Mikołaja) pochodzi z XVIII w. i prezentuje wysoki poziom toruńskiej snycerki barokowej. Z XVIII w. pochodzi też ozdobny łuk tęczowy u wejścia do prezbiterium (1733), ambona (1770) i szereg obrazów w kaplicach bocznych. Wśród wcześniejszych obrazów szczególnie interesujące jest Ukrzyżowanie, dzieło Bartłomieja Strobla z 1634, przeniesione z dawnego klasztoru sióstr przy kościele Św. Ducha nad Wisłą. W 2006 r. zakończył się kilkuletni remont ołtarza głównego z 1732, z obrazem Św. Jakuba Starszego. Neogotyckie witraże we wschodnich oknach prezbiterium wykonała firma Franz Binsfeld z Trewiru (1913-1914). Epitafium upamiętnia biskupa diecezji łuckiej Adolfa Piotra Szelążka, pochowanego w tym kościele, obsługiwanym wówczas przez księży z jego diecezji.

Według niepotwierdzonej źródłowo tradycji w latach około 1342-1345 powstać miały organy, jedne z pierwszych na Pomorzu. Przypuszczano, że mogły znajdować się na emporze w prezbiterium. Ich twórcą był franciszkanin Paweł Wenchen, późniejszy budowniczy organów w bazylice św. Piotra w Rzymie.

Podczas wojny północnej w 1703 r. wojska szwedzkie zrabowały 2 największe dzwony. Jeden z nich, zwany Thornan znajduje się w...

Kościół parafialny św. Jakuba usytuowany w bloku zabudowy wytyczonym ulicą św. Jakuba, ulicą św. Katarzyny, ulicą Warszawską i ulicą Wola Zamkową, przy północno-wschodnim narożniku Rynku Nowego Miasta. Teren kościelny otoczony ceglanym murem, z bramkami w narożniku południowo-zachodnim i południowo-wschodnim. Prezbiterium zwrócone na północny-wschód; takie usytuowanie kościoła wynikało z siatki ulic Nowego Miasta. Czteroprzęsłowy korpus gotyckiej świątyni został wzniesiony na planie prostokąta z przyległym od wschodu, pięcioprzęsłowym, prostokątnym, opiętym szkarpami prezbiterium, do którego od północy przylega prostokątna, trójprzęsłowa zakrystia z wieżyczką schodkową. Od zachodu wpuszczona w przęsło korpusu czworoboczna wieża. W jednorodnej, bazylikowej bryle, dominuje masywna pięciokondygnacyjna wieża, zwieńczona parą dachów czterospadowych. Oskarpowany korpus z rzędami kaplic od północy i południa; prezbiterium z systemem skarp zewnętrznych z których wyrastają ponad koronę murów sterczyny zwieńczone wimpergami. Korpus nawowy i prezbiterium kryte osobnymi, dwuspadowymi dachami. Kościół wzniesiony z cegły w wątku wendyjskim, na cokole, kryty dachówką. Nawa główna, prezbiterium i przyziemie wieży przykryte sklepieniem ceglanym, gwiaździstym czteroramiennym, w nawach bocznych sklepienie krzyżowo-żebrowe, w kruchcie krzyżowe. Wszystkie otwory okienne ostrołukowe, rozglifione na zewnątrz i profilowane. Elewacje korpusu głównego i prezbiterium z gęsto ustawionymi skarpami; ze skarp naw bocznych korpusu widoczne tylko ponad dachami kaplic sterczyny; prezbiterium z systemem skarp zewnętrznych, z których wyrastają ponad koronę murów, ożywione w dwóch strefach tynkowanymi blendami, sterczyny zwieńczone plastycznie zdobionymi wimpergami. Na obecny wystrój kościoła składają się malowidła, obrazy, rzeźby itp. powstałe w okresie kilkuset lat, wykonane z przeznaczeniem dla kościoła św. Jakuba, ale również takie, które trafiły do niego na skutek różnorodnych wydarzeń dziejowych (m. in. z rozebranego w latach 20. XIX wieku kościoła dominikańskiego pw. Św. Mikołaja w Toruniu). Natomiast część dzieł sztuki pochodzących z fary nowomiejskiej zostało przeniesionych w inne miejsce, m.in. do Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie lub też uległo zniszczeniu czy kradzieży. We wnętrzu, w prezbiterium: zachowane liczne gotyckie malowidła ścienne z lat 1380-1390 przedstawiające m.in. św. Jakuba Starszego i św. Filipa; ołtarz główny z roku 1731 (warsztat chełmiński) z przedstawieniem patrona kościoła św. Jakuba; wzdłuż ścian późnorenesansowe stalle z początku XVII wieku. Na uwagę zasługuje także obraz Pasja (na ścianie północnej) ujęty w formie symultanicznej panoramy (22 sceny), niderlandyzujący, z około 1480-1490. W nawie głównej rokokowa ambona z około 1770 roku, manierystyczne organy z 1611 roku; przy filarach międzynawowych ołtarze boczne; na ścianach arkad podwieżowych oraz na filarach w części zachodniej zespół malowideł z lat 1350-1360 przedstawiających m.in. Sąd Ostateczny, Chrystusa Sędziego i św. Piotra. W nawie południowej, wśród dzieł plastyki gotyckiej wyróżnia się krucyfiks na Drzewie Życia z figurkami proroków, pochodzący z końca XIV wieku (pierwotnie znajdował się w kościele św. Mikołaja); w czwartej kaplicy od wschodu pochodzący z lat 1740-1760, (również przeniesiony z kościoła dominikańskiego) cudowny krucyfiks oraz obraz „Adoracja Chrystusa Ukrzyżowanego, pędzla Bartłomieja Strobla. Wśród zabytków złotnictwa wyróżniają się: gotyckie cyborium z 4 ćwierci XIV wieku oraz z tego czasu krzyż relikwiarzowy, ponadto dwie barokowe monstrancje wykonane w Toruniu. Zabytek dostępny, możliwość zwiedzania kościoła: poniedziałek-sobota w godzinach 10:00-16:00, w niedziele w godzinach 14:00-16:00. Kościół jest otwarty...