Hünkar Kasrı — Attraction in Fatih

Geçmişin izlerini günümüze taşıyan, Osmanlı döneminden kalma görkemli yapılardan bir miras daha… Yeni Cami Hünkar Kasrı. Birçoğumuzun günün koşturmacası içinde fark etmeden önünden belki defalarca geçtiğimiz bir yapı ama girip görülmelik, seyredilmelik. Sedef kakmalı kapıları, rengarenk vitraylı camları, İznik çinileri ile süslü duvarları… Hepside birbirinden değerli ve özel. Yukarıda da bahsettiğim gibi birçok İstanbullu’nun belkide önünden defalarca geçtiği bir yapı burası. Eminönü’nde .“Bankalar Sokağı” nda, İş Bankası Müzesi’nin karşısında, Eminönü’nün tarihi Yeni Cami‘sinin sırasında yer alıyor. Dışardan iki katlı gibi görünen yapıda girişte sizi uzun dik bir taşlık karşılıyor. yüzyıl Osmanlı Mimarisi’nin izlerini yansıtan bu görkemli yapıya girdiğimizde bizi günümüzde genelde sergi alanı olarak kullanılan bir taşlık karşılıyor. Hafif bir yokuş olarak devam eden taşlığın sonu yaşam alanına açılıyor. Sedef kakmalı kündekari kapının ardında tarihin kokusunuda hissetmeye başlıyorsunuz. Zengin işlemeleri ile mavinin güzelliğine sizleri kaptıran değerli İznik çinileri ve ayetler ile kaplı duvarları, vitraylı camları, döşemeleri, sedirleri, duvarlardaki işlemeleri ile büyüleniyorsunuz. Üç tane odaya sahip olan bu yapıda en görkemli olanı Baş Oda. Girişte tam karşınızda olan bu oda dönemin eşyaları ile dekore edilmiş. Ahşap oyma tavanın muhteşem kalem işleriyle süslendiği oda, üzerinde ayetler bulunan İznik çinileri ile kaplanmış. Odaların içinde bulunan çini kaplı ocaklarda mimariye ayrı bir güzellik katmış. “L” şeklinde ki sofanın uç kısmı ise Valide Sultan Dairesi’ne açılıyor. Baş Oda’nın yanındaki koridorda bir de tuvalet ve banyo yer alıyor. Dönemin izlerini yansıtan ibrikler, takunyalar, şamdanlar ise banyo (hamamlık) bölümünü süslüyor. Hünkar Kasrı, 17. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman’ın torunu, 3. Murat’ın eşi Safiye Sultan tarafından yaptırılmıştır. Kasrın yapılış amacı, Padişah ve ailesinin Yeni Cami’ye ibadet için geldiklerinde özelliklede kandil gibi özel gün ve gecelerde, namaz öncesi ve sonrasında dinlenmek, ibadet etmek ve konaklamak amaçlıdır. Bu nedenle Yapıdan Yeni Cami Külliyesi’ne bir de geçiş verilmiştir. Günümüzde yapıya dışardan baktığımızda da Yeni Cami arasındaki bağlantı görülmektedir. İstanbul Ticaret Odası’nın 2004 yılında başlattığı restorasyon çalışması ile 4 yılda düzenlenmesi ve yenilenmesi tamamlanarak müze olarak siz ziyaretçilerini beklemektedir. Günümüzdede kasrın taşlık bölümü her ayın ikinci perşembe günü farklı farklı sergilere ev sahipliği yapmaktadır. Yeni Cami Hünkar Kasrı, 2010 Europe Nostra ( Avrupa Birliği Kültürel Mirasın Koruma) ödülünü de almıştır.İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin restore ederek, ziyarete açtığı bu tarihi yapıyı ücretsiz olarak gezebilirsiniz. Aynı zamanda ufak bir tavsiye olarak buraya kadar gelmişken caddenin karşısında yer alan tarihi İş Bankası’nın bugün, İş Bankası Müzesi olarak hizmet veren binasını da gezmenizi öneririm. Üstelik İş Bankası Müzesi’de siz ziyaretçileri için ücretsiz olarak...

Султанский павильон Новой мечети (Ени Джами) - является частью комплекса Новой мечети.

Строительство Новой мечети было начато в 1597 г во времена правления султана Мехмеда III по распоряжению его матери (Валиде) Сафие-Султан (любимой наложницы султана Мурада III, больше всего известной телезрителям по сериалу «Великолепный век. Империя Кёсем»).

В те времена район Эминёню (где находится мечеть), как впрочем и сейчас, являлся важным коммерческим центром Стамбула. Тогда здесь проживали главным образом евреи. Начав строительство большой мечети именно в этом районе Сафие-султан, в то время обладавшая огромной властью и принимавшая самое активное участие в управлении Османской империи, рассчитывала увеличить сферу Исламского влияния в городе. Однако многие возмущались растущей политической силой Сафие-султан, и строительство столь большой мечети считалось ненужными расходами. После восшествия на престол её внука - султана Ахмеда I (того, что построил Голубую мечеть (или мечеть Султанахмет)) и роста влияния на него его любимой наложницы Кёсем, строительство Новой мечети было заброшено. Постепенно стройка превратилась в руины. И была окончена лишь после прихода к власти Турхан-султан (главной (но нелюбимой) жены султана Ибрагима I, матери Султана Мехмеда IV, она, кстати, родом была из Руси и первоначально её звали Надежда). Поскольку денег на окончание строительства не было, рядом с мечетью был открыт Рынок специй (Египетский базар), на доходы от которого и было завершено долгосрочное строительство комплекса Новой мечети в 1665 г.

В оригинальный комплекс Новой мечети входили: сама мечеть, больница, мектеб, хамам, тюрбе (где, кстати, и похоронена сама Турхан, её сын Мехмед IV и ещё 5 султанов и множество членов их семей), два фонтана, Египетский базар и Султанский павильон, предназначенный для прохода в мечеть, отдыха до и после молитвы султана и его семьи.

В 2004-2008 г на средства Стамбульской торговой палаты была проведена полная реконструкция павильона (реконструкция самой Новой мечети продолжалась не один год, но к счастью уже завершена, и теперь мечеть можно увидеть во сей красе). Теперь здесь - музей с постоянно меняющимися Арт-выставками.

Павильон состоит из длинного, подымающегося на второй этаж, коридора, двух больших комнат с уборной( в смысле, не для туристов, а оригинальной, султанской )) и террасой и является одним из лучших образцов османской архитектуры XVII века. Резные потолки, двери, инкрустированные перламутром, стены, украшенные плиткой из Изника, цветные витражи, фарфор делают это место очень красивым.

Посетить Султанский павильон могут бесплатно все желающий каждый второй четверг месяца (хотя в последний раз я попала сюда в первый четверг месяца, тоже...

HÜNKÂR KASRI'NIN SON TAMİRi (2005-2009)

1940'lı yıllarda yapılan tamirden sonra en kapsamlı restorasyon, istanbul Ticaret Odası ile Vakıflar Genel Müdürlüğünün iş birliğiyle 2005-2009 yılları arasında gerçeklesmistir.

Bütçesi |TO tarafından karşılanan bu restorasyon, yapının belki de şu ana kadar geçirdiği en kapsamlı ve esaslı operasyon olmuștur. Bu tamirden önce yapının içi ve dışının perișan hâli görülüyor olsa da esasen durumun aciliyeti çatı ve duvarlar açıldığında ortaya çıkmıștır. İçine girildiğinde kasrın çeşitli yerlerinin hasar gördüğü, çatının su aldığı, ahsap elemanlarının yer yer çürüdüğü, süslemelerinin döküldüğű, bozulduğu, ahșap kapı ve pencerelerin çürüdüğü anlaşılmıştır.

Restorasyon doğal olarak binanın iskeletini taşıyan kalaslara kadar derinleştirilmis bütün süsleme elemanlarıyla birlikte iyice sağlamlaştırılmıştır.

Çatı ve ahșap doğramalar. çatının Tahtırevân Yolu'nun tüm kurşunları ve daha pek çok kaplama sökülmüş; ahsap kubbe ve ahșap tonozda, çatı arasında, gerekli takviye tamirat ve yenilemeler yapılmıştır. Daha sonra kurşun kaplaması gerçekleştirilmiştir.

Çinilerin sökümü ve tamiri de șöyle olmuștur: Çiniler, köskün yapımından 350 yil sonra ilk defa tek tek sökülüp numaralandırılmıştır.

Bu arada, kasırdaki 10 bin 250 Çininin 500'ünün de sahte olduğu ortaya çıkmıştır. Daha önceki restorasyonlarda yanlış yerleștirilen motfler de belirlenerek doğru yerlere monte edilmis, eksik çinilerin yeri ise bulunmaları hâlinde takılmak üzere boş bırakılmıştır.

Binanın çürümüş saçak profili sökülüp temizlenip montajı yapılmış ve boyanmıştır.

Dıș cephe kimyasal maddeler kullanılarak temizlenmiş, cephelerdeki taş yüzeylerde oluşan kırılma ve kopmalar aynı renk ve dokudaki, küfeki taşlarıyla yenilenmiştir.

Tahtırevân Yolu'na da; Horasan siva uygulaması, sivalı duvarda raspa uygulaması taş duvarda yűzey temizliği yapılmıştır.

10 kişinin zor taşıyabildiği, 350 yllk ana giris kapısına, "Merhamet tamiri" denilen iyileştirme uygulanmıştır.

Kapılar ve kapaklar: Kasrın içerisinde kararmış, çürümeye yüz tutmuş, süslemeleri dökülmüş sedef kakmalı 16 oda kapısının her birinin konservasyonu yapılmış, Tüm kapılar ve sedef kakmalı kapakların onarımları yapılmıştır. Bütün Edirnekâri kapaklar sökülüp çürük parçalar değiştirilmiş ve enjeksiyon uygulanmIștır.. Kubbe altına su kontrası uygulanmış., Tavandaki Edirnekâriler restore edilmis yenilenmis, ahsap kubbe ve aynalı tonoz özgün kalem isi bezemeleriyle yenilenmiștir.

Çalışmalarda katkısı olan ekip, bu çalışmayla Yeni Cami Hünkâr Kasrı'nın ömrünü 400 yl daha uzattıklarını...