Sofa Köşkü — Attraction in Fatih

Sofa Köşkü (Kara Mustafa Paşa Köşkü) İnşa edildiği tarih tam olarak bilinmeyen Köşk, 1676-1683 yıllarında Kara Mustafa Paşa’nın sadrazamlığı sırasında yaptırılmasından dolayı bu adı almıştır.

Köşkün Sultan III. Ahmed ve Sultan I. Mahmud dönemlerinde onarım gördüğünü belirten iki kitabesi vardır. Sofa-i Hümâyun’a ve alt bahçeye bakan iki cepheli yapısı ile kendine özgü bir görünümü olan Köşk, Has Oda gibi kullanılmıştır. Türk Rokokosu denilen yeni bir üslubun ilk örneğini teşkil eden köşk, 18. yüzyıl sivil mimarisini, özellikle de Boğaz’daki yalıların planlarını önemli ölçüde etkilemiştir.⁣

Sofa Köşkü, Merdivenbaşı Kasrı, Mustafa Pasa Köşkü gibi isimleri olan köşkü, Merzifonlu Kara Mustafa Pasa 1676-1683 yılları arasında Sadrazamlığı sırasında yaptırmıstır. Bu da köşkün Mustafa Paşa Köşkü adını da almasına yol açmıstır. III. Ahmed döneminde onarılan köskün 1704 tarihli kitabesinde “Sofa Köşkü” olarak anılmaktadır. Köşk, üçlü bir plan kurgusu göstermektedir. I. Mahmud döneminde (1752) yapılan büyük bir onarımla cephe düzeni değistirilmistir.

Köşk, Sultan Has Odası, özel dairesi olarak kullanılmıstır. Örneğin, I. Mahmud 1730 yılında tahta çıkış töreninden sonra bu köşke gelerek Has Odalılara ihsanlarda bulunmuş; III. Osman burada musiki dinleyip, tomak oyunu seyretmiştir. III. Selim’in 1795 ve 1798 yılları baharında bu köşk ve önündeki bahçelerde III. Ahmed döneminin simgesi olan Lale/Çırağan eğlenceleri yaptırdığı kaynaklardan anlaşılır.

Hekimbaşı Kulesi/ Baş Lala Kulesi

Fatih Sultan Mehmed döneminde sarayı bu yönde sınırlayan sur duvarı üzerinde bir burç halinde yapıldığı anlasılan bu köşe kulesinin alt yapısı Bizans’a aittir. Hekimbaşıların padişahlar için ilaç, macun hazırladıkları yer olarak kullanılmıştır. Sarayın Birun teskilatında yer alan Hekimbaşılar, Hasodalılardan Baş Lala’ya bağlı oldukları için kuleye Baş Lala Kulesi de denmiş olmalıdır. Yüzyıllar boyunca çesitli amaçlarla kullanılan bina, ziyarete kapalıdır.

Sofa-i Hümâyun Alt Bahçeleri

Padişah Dairesi’nin önündeki Hisarpeçe denilen duvarla çevrili mermer teras ve çiçek bahçesinin üç taraftan daha aşağı kademe bir bahçe çevirir. Bu bahçenin Sofa Köşkü ve mermer teras altında kalan kısmı bazı padişahların yada içoğlanlarının cirit, ok atma, güreş gibi sporların yapıldığı bu alanda, Hekimbaşı kulesinin önünde yer alan IV. Murad dönemine ait taş taht padişahların burada oturarak bu etkinlikleri...

Sofa Köşkü (Kara Mustafa Paşa Köşkü) İnşa edildiği tarih tam olarak bilinmeyen Köşk, 1676-1683 yıllarında Kara Mustafa Paşa’nın sadrazamlığı sırasında yaptırılmasından dolayı bu adı almıştır. Köşkün Sultan III. Ahmed ve Sultan I. Mahmud dönemlerinde onarım gördüğünü belirten iki kitabesi vardır.

Sofa-i Hümâyun’a ve alt bahçeye bakan iki cepheli yapısı ile kendine özgü bir görünümü olan Köşk, Has Oda gibi kullanılmıştır. XV. Louis’nin 1742’de Sultan I. Mahmud’a gönderdiği “Duplesis” imzalı, altın yaldızlı bronz mangal, Köşk envanterinin en önemli eseridir. Yine bu köşkte, XV. Louis döneminden bir masa, şamdan ve çekmeceler bulunmaktadır.

Türk Rokokosu denilen yeni bir üslubun ilk örneğini teşkil eden köşk, 18. yüzyıl sivil mimarisini, özellikle de Boğaz’daki yalıların planlarını önemli ölçüde...

Kiosk of Kara Mustafa Pasha was a belvedere built in the second half of the 16th century. It was rebuilt in 1752 by Mahmud I in the Rococo style. It is the only wooden building in the innermost part of the palace. The backside...