Gazi Husrev-Beg's Museum — Attraction in City of Sarajevo

Gazi Hüsrev Bey, Kanuni Sultan Süleyman zamanında Saraybosna’da önemli hizmetlerde bulunmuş bir Sancakbeyi… Aynı zamanda da İkinci Bayezid’in kızından torunu. Genç yaşta anne-babasını kaybeden Hüsrev Bey, sultanzâdelerin eğitim usulünde tahsil görmüş. Belgrad’ın fethedilmesinde önemli hizmetlerde bulunmuş, sonrasında da Bosna Sancakbeyliği’ne getirilmiş.

Hüsrev Bey, Bosna’nın ikinci kurucusu olarak görülüyor ve onun Bosna’nın merkezinde, Başçarşı’da inşa ettirdiği külliye savaşlara, işgallere ve göçlere rağmen halen varlığını sürdürüyor. Külliyenin kütüphanesi 1991 yılında yaşanan elim olaylarda büyük oranda zarar görmüş, lakin içerisindeki kitaplar kurtarılabilmiş.

gelinlik Osmanlı’nın gelinlikleri

Günümüzde bindallı denilen ve yavaş yavaş yeniden aslına uygun kullanılmaya başlanan bu kıyafet Osmanlı devrinde genç kızlar tarafından gelinlik olarak kullanılıyormuş. Evlendikten sonra düğünlere giderken de yine bu kıyafet giyilirmiş. Kadife ve atlas kumaşlar üzerine metal iplerle çeşitli yöresel motiflerin dokunması sonucu oluşan bindallılar, giyildikleri yöreye göre kemer ve çarık ile tamamlanırmış. Avrupaî modasında bindallının yerini beyaz gelinlik almış. Meraklılarına duyrulur; antikacılarda az kullanılmış, temizlerini bulmak hâlâ mümkün…

İftarın habercileri

top Osmanlı devrinden Bosna’ya yadigâr bir Ramazan topu. Eskiden ezanı işitemeyenlerin duyması için Ramazan-ı Şerifte iftar ve imsak vakti top ile ilan edilirdi. Günümüzde bazı beldelerde yaşatılmaya çalışılıyor. İftar ve imsak vakitlerini ahali-i Müslimine duyurmak için ilk top, 1821 senesi Ramazanı’nda Anadolu Hisarı’nda patlamış. Tabiri caizse, sonrasında patlamış gitmiş. Önce İstanbul’da muhtelif yerlerde, ardından da bütün Osmanlı coğrafyasında kullanılır olmuş. O devirden kalma bir hatırayı buralarda hala görebilmek ne güzel şey..

fotograf İyi ki fotoğraf var

Gazi Hüsrev Bey Medresesi’nin talebe ve müderrisleri güneşli lakin soğuk bir Saraybosna gününde (zira gölgeler âşikar; ama süveterler, kazaklar ve yer yer paltolar giyilmiş) fotoğrafçının körüklü makinesinin karşısına geçmiş ve saygıyla samimiyet karışımı bir poz vermişler. Farklı yaş grubundan talebeler mevcut. Yaşı en küçük olanlar en öne oturtulmuş, arkada müderris ve hoca efendiler yerlerini almış, son olarak da yaşı ilerlemiş talebeler en arkada, ayakta poz vermiş. Fotoğrafta şu an size bakan insanların tamamı çoktan toprağa karıştı. Ama fotoğraf o gün kayda alınan ânı, bugün huzurlarınıza getiriverdi. Medrese eski günlerin yeniden geleceği vakti hasretle bekliyor.

Biraz gül suyu almaz mısınız?

gulsuyu Osmanlı devrinden kalma metal işlemeli bir güldanlık, kimya endüstrisinin henüz hayatımıza bu denli hakim olamadığı devirlerden güzel bir hatıra. Şimdilerde güller bile kokmaz oldu… Eskiden güzel kokular, esanslar Allah’ın kulları için yarattığı bitki ve çiçeklerden sağlanır, gönül rahatlığıyla kullanılırmış. Bunlardan biri de gül. Güllerden elde edilen nefis kokulu gül suları, sanat eseri gündanlıkların içine konur ve gelen misafirlere ikram edilirmiş. Acaba günümüzde kullandığımız esansların şişeleri de birkaç yüz sene sonra bir müzede sergilenebilecek mi?

Dua ve sûre nakışlı taslar

Osmanlı devrinden kalma bir şifa tası. Üzerine bazı duaların ve sûrelerin, ebcet hesabıyla çeşitli rakamların vs. yazıldığı bu taslara konulan sular, yeni doğan çocuklara, evlenenlere bu taslardan su içirilir yahut üzerlerine serpilirmiş. Pişmiş topraktan, ağaçtan imal edilmişlerine rastlamak mümkünse de daha çok bakır, bronz tarzında metallerden üretilir. Bu gelenek Osmanlılar’a Selçuklular’dan...

The Gazi Husrev Bey Museum is a small but meaningful stop in Sarajevo for those interested in the Ottoman-era Islamic and educational heritage of the city. Located within the Gazi Husrev Bey Complex, it makes for a perfect addition to a visit to the nearby mosque.

The museum features a modest yet carefully curated collection, including handwritten Qur’ans, religious garments, waqf (endowment) documents, and artifacts related to Islamic education in the region. Each piece offers insight into the deep-rooted cultural and spiritual traditions of Bosnia under Ottoman influence. The layout is simple, supported by informative panels in multiple languages.

It’s not a large museum, but it’s well worth the short time it takes to explore. If you’re visiting the Gazi Husrev Bey Mosque, make sure to include the museum — together, they offer a richer understanding of the historical and spiritual fabric...

Although built as a religious school, it now hosts a small exhibition about the colourful life and philanthropic legacy of Ottoman governor Husrev-beg, who received the honorific 'Gazi' (meaning hero) for his role in the conquest of Belgrade.

Within the same courtyard is a strikingly modern library. Hidden behind the museum lies the pretty, colonnaded Haniqah; originally built as a Naqshbandi Sufi philosophical school, it is now an exhibition space.

The 1537 Kuršumlija Madrasa building is distinctive for its pointed chimneys and the lead roof from which it...