Serbian Orthodox Church of the Nativity of the Theotokos — Attraction in City of Sarajevo

Odluka o gradnji Saborne crkve Roždestva Presvete Bogorodice u Sarajevu donijeta je početkom 1859. godine u periodu kada su evropske velike sile Ujedinjeno Kraljevstvo, Francuska i Rusija, vršile pritisak na Osmansko carstvo da dozvoli vjerske slobode svojim građanima, odnosno da da dozvolu za izgradnju crkava. Samoj izgradnji hrama prethodio je Pariski mir 1856. godine kojim je Turska, na insistiranje drugih zemalja, priznala ravnopravnost muslimana i hrišćana. Ovo je u praksi značilo da se dozvoljava zidanje novih i obnova starih crkava, kao i otvaranje škola. U ovom periodu pred kraj viševjekovne vladavine Osmanskog carstva, na prostoru jugoistočne Evrope koji su naseljavali Srbi, izgrađen je veliki broj srpskih pravoslavnih hramova, dok se izgradnja velikih sabornih hramova ograničavala na gradske sredine i dotadašnja sjedišta mitropolija i eparhija Srpske pravoslavne crkve. U ovom periodu pred kraj vladavine Osmanskog carstva, i ostvarivanja vjerskih sloboda nakon viševjekovne okupacije, su izgrađene Saborna crkva u Beogradu (1837-1845), Saborna crkva u Novom Sadu (1851), Saborna crkva u Nišu (1856-1872), Saborna crkva u Nikšiću (1875-1880), Saborni hram svetog velikomučenika Georgija u Smederevu (1850-1854), Saborna crkva u Mostaru (1863-1873), te Saborna crkva u Sarajevu (1859-1874). Od 1859. pa do 1862. godine kupljeno je zemljište i materijal za gradnju crkve. Zemljište je kupljeno u ravnici, s desne strane rijeke Miljacke. Radovi na izgradnji katedre mitropolita dabrobosanskih započeli su 1863. godine po odobrenju sultana Abdula Aziza. Temelj je osvećen 11. juna pomenute godine. Radovi na crkvi su trajali jedanaest godina. Potpuno je završena 1. maja 1874. godine. Osvećena je na Sv. Iliju, 20. jula 1872. godine, a čin osvećenja je obavio njegovo Visokopreosveštenstvo, mitropolit dabrobosanski, gospodin Pajsije. Saborna crkva je građena od dobrovoljnih priloga koji su sakupljani od 1863. godine pa do završetka gradnje. Priloge su davali pravoslavni Srbi iz Sarajeva, okolnih sela, trgovci iz Beograda, Dubrovnika, Beča i Trsta. Prema jednom podatku prilog od 556 dukata je dao sultan Abdul Aziz, koji je ujedno i izdao dozvolu za izgradnju hrama. Praviteljstvo Srpsko iz Beograda je dalo 500 dukata (30.500 groša), a knez Mihailo Obrenović 150 dukata (9.150 groša). Mitropolit Sava Kosanović je za vrijeme svog boravka u Rusiji prikupio 1.870 dukata (114.111 groša). Gradnja crkve povjerena je Andreji Damjanovu, čuvenom neimaru iz Velesa, koji je takođe zidao Sabornu crkvu Svete Trojice u Mostaru, svojevremeno najveću crkvu na prostoru Balkana, koja je u potpunosti srušena u toku rata...

The Congregational Church of the Holy Mother is the largest Orthodox church in Sarajevo and one of the largest of its kind in the Balkans.

The foundation-stone was laid on June 25, 1863 and construction was completed 11 years later in 1874.

The designer of this lovely structure was Andrija Damjanović, who came from Veles (Macedonia) and was a member of the reputable Renzovski family. They had designed and embellished churches all over the Balkans – from Macedonia to Bulgaria and from Turkey to Bosnia.

There is an anecdote that tells of how Andrija had a discussion with the Sarajevo Orthodox Church Council about building the new structure. When they asked him to show some plans or sketches, he told them that there were none, for they need only look to the churches in Niš or Smederevo – the same church would be built in Sarajevo, only...

Orthodox cathedral of Sarajevo is really impressive building. Atmosphere inside presents oasis of Orthodox spirituality in the middle of city noise. Iconostasis is maybe the most important part. You can light a candle or buy some religious books and icons. As in every temple, the best time to visit and learn something about faith and culture is during worship. In this church you can smell incense and hear beautiful singing of Serbian Orthodox choir "Sloga" which young conductor I had honour to meet after Sunday liturgy. After service faithful gather in church for some coffee, biscuits and chat because only few of them still live...