Venetian Shipyards / Vechi — Attraction in Municipality of Heraklion

Στο τέλος της πρώτης δεκαετίας του 13ου αιώνα, η Βενετοί έχουν πλέον κυριαρχήσει στην Κρήτη. Το όραμα τους είναι να γίνει το νησί εμπορικό, εξαγωγικό και διαμετακομιστικό κέντρο στο σταυροδρόμι όλων των εμπορικών δρόμων της Ανατολής.

Οι προσπάθειες τους επικεντρώνονται στην πρωτεύουσα του Βασιλείου της Κρήτης και έτσι ο Χάνδακας και το λιμάνι του αναπτύσσονται ταχύτατα. Από τον 15ο αιώνα και μετά η Κρήτη ήταν η μόνη περιοχή της Ελλάδας που είχε αναπτύξει εξαγωγικό εμπόριο σε πολύ μεγάλη έκταση και το λιμάνι του Χάνδακα γίνεται το σημαντικότερο οργανωμένο λιμάνι της ανατολικής Μεσογείου, ενώ η οι εξαγωγές των προϊόντων γινόταν κατ’ ευθείαν από τα λιμάνια του νησιού, χωρίς να χρειάζεται να μεταφέρονται πρώτα στην Βενετία, ώστε να φορολογούνται από εκεί. Ο όγκος των διακινούμενων προϊόντων από το λιμάνι του Χάνδακα ήταν τεράστιος, ενώ στις αποθήκες της πόλης αποθηκευόταν μεγάλες ποσότητες προϊόντων, που στην συνέχεια με πλοία μεταφέρονταν στις αγορές της Ανατολής και της Δύσης. Οι Βενετοί εκτός από τον εμπορικό τομέα, οργάνωσαν το λιμάνι του Χάνδακα ώστε να λειτουργεί σαν ο σημαντικότερος για αυτούς πολεμικός ναύσταθμος στην περιοχή. Για την υλοποίηση των λιμενικών έργων στο λιμάνι του Χάνδακα, οι Βενετοί ενεργοποίησαν το πλέον αξιόλογο τεχνικό δυναμικό που διέθεταν και δαπάνησαν τεράστια χρηματικά ποσά. Το ενετικό λιμάνι, τα νεώρια και το Φρούριο του Κούλε έμειναν στους αιώνες για να μαρτυρούν την σοφία, την ικανότητα και το μεγαλείο των Βενετών.

Το Ενετικό Φρούριο στη θάλασσα, γνωστό με το όνομα Κούλες, θεμελιώθηκε την τρίτη δεκαετία του 16ου αιώνα, επάνω σε μια μικρή βραχώδη έξαρση, αντικαθιστώντας άλλους μικρούς πύργους που είχαν δομηθεί στο ίδιο σημείο σαν φρουροί στην είσοδο του λιμανιού. Η κάτοψη του φρουρίου, όπως διαμορφώθηκε στην τελική του μορφή, έχει έκταση 3.600τμ. Στην Ενετοκρατία είχε τα ονόματα Rocca a Mare, Castello a Mare και Castello, ενώ το όνομα Κούλες προέρχεται από την Τουρκική ονομασία Su-Kulesi και είναι κατάλοιπο της Τουρκικής Κατοχής του νησιού. Την εποχή της Τουρκοκρατίας το φρούριο έγινε συνώνυμο της βίας και της αγριότητας, αφού στους τότε σκοτεινούς του χώρους φυλακιζόταν και βασανιζόταν οι Κρήτες επαναστάτες.

Οι φυσικές βραχώδεις εξάρσεις που όριζαν την δυτική και ανατολική πλευρά του λιμένα του Χάνδακα, χρησίμευσαν στους Βενετούς ως υπόβαση για την δημιουργία πρώτα του δυτικού και μετά του ανατολικού μόλου, μέσα στους οποίους δημιουργήθηκε το λιμάνι. Στο δυτικό μόλο ανοίχτηκαν υποθαλάσσιες δίοδοι – οπές που ανοιγόκλειναν με πόρτες, από τις οποίες κυκλοφορούσε το νερό της θάλασσας μέσα στο λιμάνι.

Οι Βενετοί φρόντισαν να κατασκευάσουν τόσο στην ίδια την μητρόπολη όσο και στις κτήσεις τους, ναυπηγεία και ναύσταθμους. Ο ναύσταθμος της Βενετίας εξελίχθηκε και έγινε το μεγαλύτερο ναυπηγικό και επισκευαστικό κέντρο της εποχής και ο ναύσταθμος του Χάνδακα, το σημαντικότερο ανάλογο κέντρο που δημιουργήθηκε στις κτήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Σε κάθε ναύσταθμο υπήρχαν μεγάλοι στεγασμένοι χώροι, τα νεώρια (arsenali), όπου γινόταν η από αρχής κατασκευή των πλοίων ή η επισκευή τους. Στο λιμάνι του Χάνδακα κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας κατασκευάστηκαν 19 νεώρια ομαδοποιημένα σε τρία μεγάλα οικοδομικά συγκροτήματα. Το πρώτο συγκρότημα των Ενετικών νεωρίων κατασκευάστηκε στην νότια πλευρά του λιμένα, τελείωσε το 1507 και ονομάστηκε Arsenali Antichi. Το συγκρότημα αυτό κατέρρευσε στις αρχές του 19ου αιώνα και στο χώρο αυτό κατασκευάστηκαν το κτίριο όπου στεγάζεται σήμερα η Περιφέρεια Κρήτης και το κτίριο του παλαιού Τελωνείου. Το δεύτερο συγκρότημα νεωρίων κατασκευάστηκε στην βορειοδυτική πλευρά του πρώτου (νοτιοανατολικά σήμερα της πλατείας 18 Άγγλων), ονομάστηκε Arsenali Vecchi και τελείωσε το 1556. Για την κατασκευή του παραλιακού δρόμου το βόρειο τμήμα του Arsenali Vecchi κατεδαφίστηκε τον 20ο αιώνα. Το τρίτο συγκρότημα νεωρίων κτίστηκε στην νοτιανατολική άκρη του λιμένα (στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα το κτίριο του ΟΛΗ), ονομάστηκε Arsenalli Nuovi και τέλειωσε το 1558. Το μεγαλύτερο τμήμα του κατεδαφίστηκε τον 20ο αιώνα για την κατασκευή του παραλιακού δρόμου και έχει μείνει...

Da stehen sie, die mächtigen Neória Vechi, altertümliche Schiffshallen unter domigen Bögen—Reste venezianischer Schiffs-Dokwerke, einst dafür gebaut, stolze Galeeren zu beherbergen . Heute sind’s stille Zeugen vergangener Macht: Die Steinkuppeln hallen noch vom Echo harter Arbeit, doch das Wasser im Hafen wiegt all das mit gütiger Geduld. Nur fünf Hallen sind übrig, der Rest musste der modernen Straße weichen . Besucher laufen hindurch wie durch eine historische Maschine, die mehr erzählt als jedes Museum. Kein lautes Spektakel, sondern ehrwürdige Überbleibsel einer Zeit, die Kreta formte. Wer zuhört, hört hier das Meer – und die Handwerker, die einmal hier schufteten.

Tipp: Ein Spaziergang entlang des Hafenkais rundet den Besuch ab – Blick auf Koules im Rücken, Geschichte zu Füßen, und ein Hauch von Wind verbindet da, was...

Great to see restaurantion works taking place! These are the most prominent structures that still stand and Heraklion is famous for! Really great to see! They have some info boards with some pictures of what the port looked like all those centuries ago, it...